سلام علیکم و رحمه الله من طبق معمول ترجیح می‌دهم بعد از شنیدن صحبت‌های سؤال‌کننده محترم پاسخ‌هایم را داشته باشم، متشکرم.

بسم الله الرحمن الرحیم من از جناب آقای محجوب و جناب آقای قاضی‌پور تشکر می‌کنم که این سؤال را مطرح کردند که به من فرصت داده شود تا در صحن مجلس خدمت نمایندگان محترم توضیحاتی درمورد مسأله ایمنی و اهمیت ایمنی بدهم، چون بخش مهم ایمنی مسأله فرهنگی است. البته جا دارد که من از حوادثی که اتفاق افتاده ابراز تأسف کنم، به خصوص در پالایشگاه تهران که تقریباً یک سال و نیم پیش بوده و به خانواده‌های کسانی که سرپرست‌هایشان و اعضایشان جان خودشان را در این حادثه از دست دادند، تسلیت عرض کنم. دوستان محترم، خانم‌ها و آقایان! صنعت نفت تقریباً‌ با همه عوامل خطرساز روبرو است. شاید هیچ صنعتی نباشد که به اندازه صنعت نفت با ریسک و خطر روبرو نباشد. ما با مواد آتش‌زا مثل بنزین سر و کار داریم، ما با مواد سمی سر و کار داریم که یک استنشاق آن ممکن است به مرگ منجر شود و همین‌طور کار با مواد در فشار بسیار بالا. فقط می‌خواهم فقط از نظر گستردگی کار خدمتتان عرض کنم، مستحضرید ما الان نزدیک به (6000) جایگاه فروش سوخت مایع و CNG‌ در کشور داریم که روزانه میلیون‌ها نفر مردم به اینها رجوع می‌کنند و از اینها خدمات می‌گیرند. ما الان بیش از (27) میلیون مشترک گاز داریم که مرتب مردم از گاز طبیعی در خانه‌هایشان استفاده می‌کنند. ما بیش از (60) واحد بزرگ پتروشیمی بالادستی داریم، در حدود (10) تا پالایشگاه عظیم داریم. بیش از (90) میلیون لیتر بنزین در روز توزیع می‌شود، نزدیک (80) میلیون لیتر گازوئیل توزیع می‌شود. این کار بسیار مهمی است، کار بزرگی است که از نظر من در سطح بسیار خوب ایمنی دارد انجام می‌شود، گرچه معنی‌اش این نیست که من بخواهم بگویم مشکلات نداریم. چرا، خیلی مشکلات داریم و من با استفاده از فرصت به آن اشاره می‌کنم. اولین مشکلی که ما داریم اگر آسیب‌شناسی کلان بخواهیم کنیم، دوستان! واقعیت این است که با تشکیل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ادغام وزارت کار در این وزارتخانه بزرگ که طیف وسیعی از فعالیت‌های متنوع و جذاب اقتصادی به آن داده شد، توجه به بخش ایمنی و سلامت و حفاظت کار در این وزارتخانه کم شد. مسئول قانونی حفاظت کار بدون شک وزارت کار است و ما یک شورای عالی حفاظت فنی و بهداشت کار داریم که زیر نظر وزارت کار است، سازمان استاندارد هم در یک بعد دیگر کار می‌کند و اینها مسئولیت حکومتی و حاکمیتی در این موضوع دارند و حتی تمام آن کارخانه‌ها و تأسیساتی که متعلق به وزارت نفت هم باشد از نظر ایمنی نظارت عالی بر کار آنها با وزارت کار است. وزارت نفت از منظر مالکیت باید نظارت بر اینها داشته باشد، یعنی آنهایی که مالکیتش با وزارت نفت نیست، وزارت هم مسئولیتی در موضوع ایمنی‌شان ندارد. نکته‌ بعدی که اگر ما بخواهیم آسیب‌شناسی را ببینیم، انجام خصوصی‌سازی‌هایی است که بدون حساب و کتاب انجام شد و مشکلات زیادی ایجاد کرد. گرچه رگولاتوری به اصطلاح اینکه درخصوصی‌سازی بحث می‌شود دقیقاً‌ منطبق با این موضوع نیست، ولی به هر حال هیچ ساز و کاری برای این نظارت‌ها و ترتیبات آن به هنگام خصوصی‌سازی انجام نشد و این مشکلات زیادی را ایجاد کرده است. یعنی به عنوان مثال بعضاً افرادی می‌آیند در این شرکت‌های پالایشی عهده‌دار مسئولیت‌ها می‌شوند که تخصص‌های کافی را برای این کار ندارند یا به دلیل سود کوتاه‌مدت تعمیرات اساسی پالایشگاه‌ها یا پتروشیمی‌ها را به تأخیر می‌اندازند و این خطرات بزرگی ایجاد می‌کند. ما فقط یک ابزار داریم،‌ ابزارمان این است که خوراک اینها را قطع کنیم. خوراک پالایشگاه تهران را قطع کنم اول خودم جریمه می‌شوم، یعنی اول تولید بنزین، گازوئیل و نفت سفید خود ما متوقف می‌شود. باید یک قدرت حاکمه باشد، قدرت حاکمه دست وزارت کار است، نه دست وزارت نفت. یا مثالی خدمت شما بزنم، شرکت پالایشگاه تهران متعلق به چه کسی است؟ من می‌گویم متعلق به خداست. یعنی (100) درصد متعلق به سهام عدالت، سهام عدالت یعنی هیچ مالکی ندارد، هیچ کنترلی بر آن نیست. بله، در یک مقطع زمانی به ما گفتند، اجبار کردند یا از ما خواستند که شما بیایید هیأت‌مدیره آن را تعیین کنید، هیأت‌مدیره تعیین کردن به معنی مجمع نیست، هیأت‌مدیره یعنی عزل و نصب افراد، ولی مجمع عمومی شرکت چیز دیگری است که بودجه‌هایش را تصویب می‌کند، برای تعمیرات، نوسازی و بازسازی اختصاص منابع می‌دهد که الان این نیست. من از چند ماه پیش هم به آقای وزیر اقتصاد و دارایی نوشتم، از ماه اردیبهشت که من نمی‌توانم چنین مسئولیتی را بپذیرم، خودتان سهام عدالت را اداره کنید. مسأله بعدی استهلاک شدید تأسیسات نفت است. همین پالایشگاه تهران را که آقای محجوب اشاره فرمودند بیش از (55)، (56) سال از عمر آن می‌گذرد. ما واحدهای (80)، (90) ساله داریم، عمر استهلاک یک پتروشیمی، یک واحد پالایشگاه یا واحد صنعتی حداکثر (30) سال است. اینها مستهلک شده‌اند. ما تأسیساتی که در جنوب کشور داریم واقعاً مستهلک شده، ما روزی (10) مورد به طور متوسط سوراخ شدن لوله داریم. هیچ منابعی هم برای نوسازی اینها نداریم. واقعاً باید از کارکنانی که در پالایشگاه هستند تشکر کرد، به خصوص حالا قدیمی‌اند، پتروشیمی‌ها جدیدتر هستند و در مناطق نفت‌خیر، فلات قاره و مرکزی ما کار می‌کنند و این تأسیسات را دارند به خوبی اداره می‌کنند. نکته آخر عدم ایفای نقش مؤثر بیمه‌ها است. ببینید! همه دنیا ایمنی را از طریق بیمه اعمال می‌کنند، یعنی اگر شما یک خودرویی را بیمه بدنه می‌کنید، اگر در طول سال چند تا تصادف کنید سال دیگر که می‌روید یا خودرو شما را بیمه نمی‌کند، یا حق بیمه را خیلی بالا می‌برد و اگر تصادف نکرده باشید حق بیمه را کاهش می‌دهد. بیمه‌های ما الان بر رفتار شرکت‌هایی که بیمه می‌کنند نظارت نمی‌کنند. یعنی به دلیل منافع کوتاه‌مدت و یک حداقل درآمد، آنچنان که باید به اینها نمی‌رسند. من پارسال در یک جلسه‌ای از رئیس کل بیمه مرکزی و تمام مسئولین و مدیران عامل بیمه‌ها در دفتر خودم دعوت کردم و خواهش کردم، گفتم در بیمه شرکت‌های مربوط به نفت و پتروشیمی سخت‌گیری کنید تا اینکه اینها مقررات را رعایت کنند و بتوانند کار کنند. از اینکه بگذریم اگر ما بخواهیم یک ایمنی را در یک شرکتی و واحدی اعمال کنیم باید یک مراحلی را انجام داد. اولین کار از طراحی واحد است. بعدش تجهیز واحد به امکانات کافی سیار و ثابت است. به‌روزسازی دائمی استانداردهای ایمنی است،‌ با توجه به آخرین دستاوردهای صنعت و ابلاغ آن. آموزش استانداردها به افراد است. باید گواهی صلاحیت حرفه‌ای به افراد داد تا بتوانند کار کنند، همینطور که برای رانندگی هم که حداقل صلاحیت حرفه‌ای است شما می‌روید از پلیس یک گواهینامه رانندگی می‌گیرید. نمی‌شود یک ماشین یا تأسیساتی که میلیون‌ها دلار قیمت آن است، کسی آنجا می‌نشیند و این را اداره می‌کند صلاحیت حرفه‌ای نداشته باشد. اما بعدی آمادگی حرفه‌ای میدانی برای مقابله با حوادث است. ببینید! حوادث که خدای‌ناکرده اتفاق می‌افتد فرمانده میدان نداریم که اینها را خوب بتواند عملیات کند. ما بعد از جریان آتش‌سوزی بوعلی‌‌سینا که اتفاق افتاد، ما آنجا تصمیم گرفتیم فرمانده میدان تربیت کنیم. (45) نفر انتخاب شدند، دوره حتی در ایران دیدند و بعد چند هفته رفتند در خارج دوره دیدند، تأسیساتی در ایران درست کردیم که این دوره‌ها در ایران تکرار شود تا ما فرمانده میدان داشته باشیم. آخری هم این است که تحلیل هر حادثه را کنیم و با عوامل متخلف برخورد کنیم، بدون ترحم. اقدامات زیادی در این مدت در این زمینه‌ها انجام شده است که یک شورای عالی HSE‌ یا سلام در صنعت نفت در سال 93 راه افتاده است. ما با وزارت کار و آقای ربیعی یک موافقتنامه‌ای امضا کردیم که مسئولیت‌های آنها روشن باشد و ما چطور برای انجام مسئولیت‌هایشان کمک‌شان کنیم. اما اینکه گفتند حوادث در نفت نسبت به جاهای دیگر خیلی زیاد است، من باید این را بگویم، ما بعد از هر حادثه‌ای اولاً نشستیم بررسی کردیم،‌ با آنهایی که تخلف داشتند برخورد کردیم، بعد ارزیابی کردیم، استانداردهایمان را لازم بوده اصلاح کردیم، رویه‌ها و دستورالعمل‌ها دادیم و دنبال کردیم. چه در این مورد بوده، چه درمورد تهران بوده، چه درمورد بوعلی بوده و چه حتی درمورد آن آتش‌سوزی دکل در رگ‌سفید بود، همه این کارها را من شخصاً خودم بعضی‌ وقت‌ها دهها ساعت برای اینها وقت گذاشتم و دستورالعمل‌ها را ابلاغ کردیم. اما چند تا نمودار نشان بدهم و صحبتم را تمام کنم. نمودارهایی که هست یکی وضعیتی است که از نظر شدت آسیب‌پذیری است، (لطفاً‌ این نمودارها را بیاورید) کاهش وقوع آتش‌سوزی‌های مهم در صنعت نفت است که در پنج، شش‌ساله 90 تا 95، (5/9) آتش‌سوزی در سال بوده، در سال 96 به هفت تا کاهش پیدا کرده‌ است. بعدی؛ کاهش این تکرارپذیری است که در شرکت نفت (79/0)‌ در سال 90 بوده، در سال 95 شده (6/0). در پالایش و پخش (9/1) بوده، به (12/0) آمده کاهش پیدا کرده، به طور جدی کمتر از (1/0) شده است. شاخص‌های حوادث قابل ثبت و ضریب تکرار حوادث است،‌ در شرکت‌های پتروشیمی هلدینگ خلیج‌فارس که در سال 95، (2/5) بوده، در سال 97، (2) شده. ضریب تکرار حوادث بوده که تعاریف اینها هم نوشته شده،‌ در سال 95، (5/1)‌ بوده، در سال 97 به (57/0) کاهش پیدا کرده است. این هم ضریب شدت حوادث است که در سال 95، (174) بوده و در سال 97 به (44/6) کاهش پیدا کرده است. تلاش ما این است که با انضباط، آموزش و ابلاغ استانداردها و نظارت بر آنها که البته نظارت باید در بخش‌هایی که مربوط به غیردولتی‌ها هست توسط وزارت محترم کار باشد و به عنوان مثال ما برای جایگاه‌های عرضه سوخت که عرض کردم (6000) جایگاه است، پارسال در تاریخ ماه پنجم دولت یک آیین‌نامه‌ای تصویب کرد که چطور بر این جایگاه‌ها نظارت ایمنی شود و مسئولیت‌های وزارت کار و استاندارد روشن شد و در آنجا می‌گوید در صورتی که ادارات کل استانی وزارت کار بهره‌برداری از یک جایگاه سوخت را پرخطر، با خطر متوسط یا کم‌خطر تشخیص دادند و نظر خود را کتباً در این خصوص به شرکت پخش ابلاغ کردند، شرکت پخش مکلف است اینها را اجرا کند و سوخت‌شان را قطع کند، یعنی اینها را تعطیل کند. ما باید این وضعیت را ببینیم. یا درمورد کپسول‌پرکنی گاز است، در اینها باید وزارت کار مسئولیت‌هایش را در بخش‌های غیردولتی کامل انجام بدهد، در بخش‌های دولتی هم نظارت دارد، ما باید بیاییم در بخش‌های دولتی که هست خودمان آن سیری را که گفتم انجام بدهیم و در بخش‌های غیردولتی هم اگر کاری از دست ما از نظر کمک به وزارت کار برمی‌آید انجام بدهیم و بدترین حالتش هم این است که ما خوراک یا سوخت اینها را قطع کنیم تا خطری برای مردم نداشته باشد. به هر حال من ضمن تشکر مجدد از جناب آقای محجوب و جناب آقای قاضی‌پور که این سؤال را مطرح کردند و این فرصت را به من دادند که اینها را بگویم، تمام تلاش ما این است بهبود ایمنی به واحدهایمان ببخشیم. اما در جهان چطور است؟ یک آماری به من از انگلستان داده‌اند که وضع ما را نشان می‌دهد از آنها بهتریم، من خیلی نمی‌توانم بیایم به این استناد کنم، چون من نمی‌دانم که آن تعاریفی که گرفتیم و بر مبنای آن شاخص‌ها را درآوردیم دقیقاً یکی است یا یکی نیست. ولی به هر حال ما یکی از گسترده‌ترین صنایع نفت کشورهای منطقه را داریم و تمام تلاش‌مان را می‌کنیم با همه مشکلاتی که از نظر (رنجبرزاده ـ حدود یک دقیقه از وقت شما باقی مانده) نوع دسترسی به تکنولوژی، تجهیزات مناسب، خدمات بین‌المللی،‌ ارتباطات بین‌المللی و تعامل داریم، ولی ان‌شا‌ءالله همه تلاش‌مان را با همکاران‌مان با انضباط داریم می‌کنیم. انضباط چیزی است که همه باید به ما کمک کنند، انضباط یعنی بعضی وقت‌ها ما با بی‌انضباطی باید شدید برخورد کنیم، نگوییم این پسر خوبی است. پسر خوبی است اما اگر با او برخورد نکنیم ممکن است هم جان خودش را از دست بدهد و هم جان دهها نفر دیگر را. خیلی متشکرم.

بسم الله الرحمن الرحیم من بعد از صحبت‌های آقای کاتب مطالبم را عرض خواهم کرد.

بسم الله الرحمن الرحیم از جناب آقای کاتب تشکر می‌کنم که این سؤال را مطرح فرمودند. این سؤال در نیمه سال 96 مطرح شد و مربوط به سال 95 است. ما در سال 1393 یک قانونی داریم که قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم مقررات مالی دولت (2) هست. در آنجا می‌گوید «به هریک از وزارتخانه‌های نفت و نیرو از طریق شرکت‌های تابعه ذی‌ربط اجازه داده می‌شود مبلغی را که طبق قوانین بودجه سنواتی در قبوض گاز و برق برای هر واحد مسکونی و تجاری تعیین می‌گردد أخذ و صرفاً جهت بیمه خسارات مالی و جانی اعم از فوت و نقص عضو و جبران هزینه‌های پزشکی ناشی از انفجار، آتش‌سوزی و مصدومیت مشترکان شهری و روستایی و سکونتگاه‌های عشایری گاز و برق از طریق شرکت‌های بیمه با برگزاری مناقصه اقدام کنند». در سال 94 این مبلغ در قانون بودجه به‌ازای هر فیش برای گاز (50) تومان گذاشته می‌شود، در سال 95 به چه دلیلی که من هم نمی‌دانم دلیل آن چیست این رقم گذاشته نمی‌شود، ولی شرکت گاز بر مبنای همان (50) تومان می‌رود و همه مشترکین را بیمه می‌کند. رقمی هم که می‌گیرد (3/15) میلیارد تومان دریافت می‌کند، آن چیزی هم که بیمه‌ها به مردم می‌دهند بالای (18) میلیارد تومان است. شرکت گاز هم هیچ انتفاعی از این بابت نداشته، یک ریال هم در جیب شرکت گاز نمی‌ماند، همه را به شرکت‌های بیمه‌ای که با آنها قرارداد می‌بندد می‌دهد و خسارت هم پرداخت می‌شود. در سال 94 عرض کردم (50) تومان بوده، در سال 96، (100) تومان است. امسال هم در قانون می‌آید (200) تومان برای شهری‌ها، (100) تومان برای روستاییان. اشکالی که ایشان گرفتند بعد از وقوع حادثه بود، یعنی در سال 96 از من سؤال فرمودند که چرا در سال 95 اینطور شده؟ البته در سؤال مشخص نیست 95 است یا 96، بعد در کمیسیون فرمودند و ما گفتیم که این دو حالت دارد؛ یا اینکه بعضی‌ها می‌گویند اساساً آن (50) تومان اگر می‌خواسته اضافه بشود، (50) تومان 94 در 95 اجازه مجلس می‌خواسته، بعضی‌ها هم می‌گویند نه، حتماً در آن سال مجلس باید اجازه می‌داده. حالا دو حالت هست؛ یا اینکه مجلس باید اجازه بدهند، تنفیذ بکنند اقدامی که شرکت گاز کرده و آن (15) میلیارد تومان را دریافت کرده، یا به اصطلاح حقوقی‌ها این معامله فضولی تلقی می‌شود، یک معامله‌ای از جانب مشترکین کرده باشد که شرکت بیمه یک پولی هم گرفته. هرکس که مایل باشد که اعلام کند ما پولش را پس می‌دهیم اگر نخواهد این کار بشود. راهی غیر از این دو تا وجود ندارد، ما هم مشکلی در این بابت نداریم. اما من چون فرصت دارم اجازه بدهید که یک اشاره‌ای هم به اقدامات شرکت گاز بکنم. بالاخره شرکت گاز یک اقدامات بزرگی در طول سال‌های اخیر کرده که نمایندگان محترم هم با کمال حساسیت دنبال می‌کنند. مستحضر هستید که در طول مدت سال 92 تا پایان 96 شرکت گاز (11) هزار و (500) روستا را با جمعیت بیش از (1) میلیون و (400) هزار نفر گازرسانی کرده و (107) شهر را با بیش از (3) میلیون و (160) هزار خانوار شهری گازرسانی کرده. الان (99) درصد جمعیت شهری ما و (82) درصد جمعیت روستایی کشور و مجموعاً (93) درصد جمعیت کل کشور جز استان‌های سیستان و بلوچستان که اینجا من باید عرض بکنم خدمت نمایندگان محترم آن مناطق که از خاش، سراوان، چابهار، کنارک و زابل گرفته، گازرسانی اینها هم ان‌شاء‌الله به زودی شروع می‌شود و در برنامه ما هست، همانطور که زاهدان به نتیجه رسید. (17) هزار میلیارد تومان در این مدت خرج گازرسانی شده که جالب است من بگویم این یکی از نمونه‌ کارهایی است که همه در آن برنده شدند و هیچکس ضرر نکرد. ما پول را از منابع دولت نگرفتیم، بلکه از محل صرفه‌جویی در مصرف فرآورده‌هایی بود که صرفه‌جویی شده. یعنی به جای اینکه فرآورده برود سوخته بشود، فرآورده صرفه‌جویی شد، صادر شد، از محل مابه‌التفاوت آن پول این (17) هزار میلیارد تومان داده شد. مردم گازرسانی کردند راضی شدند، محیط‌زیست ما وضعش بهتر شد، (17) هزار میلیارد تومان کار به پیمانکاران داخلی ارائه شد. من از مجلس محترم تشکر می‌کنم که امسال هم بدون مشکل منابع خوبی را، یعنی (5000) میلیارد تومان در قانون بودجه پیش‌بینی کردند که این گازرسانی با قدرت پیش برود و برنامه ما امسال این است که روزی (10) روستا را داریم گازرسانی می‌کنیم و ان‌شاء‌الله در پایان این مدت رقم جمعیت بهره‌بردار از گازرسانی روستایی‌مان به بالای نزدیک (90) درصد می‌رسد، جمعیت کشور هم به (95)، (96) درصد می‌رسد. این کاری است که شرکت گاز در جهت خاص سیاست‌های دولت و اراده‌ای که مجلس و نمایندگان محترم داشتند انجام داده. به هر حال درمورد سؤال آقای کاتب هم هرکدام از آن دو روش را می‌شود عمل کرد، به هر حال ما مشکلی نداریم، کسی که بخواهد پول خود را پس بگیرد می‌توانیم در فیش‌ها بنویسیم، قبلاً هم خدمت ایشان در کمیسیون گفتیم در فیش‌ها اعلام کنیم که اگر کسی می‌خواهد به ما اعلام بکند پول را از قبض‌های بعدی او کم می‌کنیم. مبلغی که شده، ولی بدانید این مبلغ تمامش هزینه شده و به شرکت‌های بیمه داده شده است، خیلی متشکرم.

مجلس این کاری که انجام شده را تنفیذ کند، آن کاری که انجام شده مانعی ندارد.