1
اعلام رسمیت جلسه و قرائت دستور

علی اردشیرلاریجانی
بسم الله الرحمن الرحیم
جلسه با حضور 203 نفر از نمایندگان رسمی است. دستور جلسه را قرائت بفرمایید.

سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی
بسم الله الرحمن الرحیم
دستور جلسه یکصد و نود و چهارم روز سهشنبه بیست و یکم فروردین ماه 1397 هجری شمسی مطابق با بیست و سوم رجب 1439 هجری قمری.
1 ـ جلسه بررسی وضعیت بازار ارز با حضور وزیر محترم اقتصاد و دارایی و رئیس محترم بانک مرکزی.
2 ـ گزارش کمیسیون قضائی و حقوقی در مورد لایحه تجارت (اعاده شده از شورای محترم نگهبان).
3 ـ گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات در مورد طرح اصلاح قانون بودجه سال 1396 کل کشور.
4 ـ گزارش کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی و نظارت بر اجرای اصل (44) قانون اساسی در مورد طرح اصلاح قانون اجرای سیاستهای کلی اصل (44).
5 ـ گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات در مورد عملکرد اجزای (1) و (2) بند «ز» تبصره (1) قانون بودجه سال 1396 کل کشور.
6 ـ گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات در مورد رد طرح یکفوریتی تنظیم برخی از مقررات مالی، اداری و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش.
7 ـ گزارش کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مبنی بر تصویب تقاضای تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور.
8 ـ گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات در مورد عملکرد قانون هدفمندی یارانهها و تبصرههای مربوط به آن در قوانین بودجه سنواتی طی سالهای 1389 لغایت 1395.
2
تلاوت آیاتی از قرآن مجید

علی اردشیرلاریجانی
تلاوت آیاتی از کلامالله مجید.

مجید ایمانی
(آیات 165 ـ 164 از سوره مبارکه «بقره» توسط قاری محترم آقای مجید ایمانی تلاوت گردید)
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم ـ بسم الله الرحمن الرحیم
إِنَّ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ الْفُلْکِ الَّتِی تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِما یَنْفَعُ النَّاسَ وَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ ماءٍ فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ بَثَّ فِیها مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ وَ تَصْرِیفِ الرِّیاحِ وَ السَّحابِ الْمُسَخَّرِ بَیْنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ * وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً یُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللَّهِ وَ الَّذِینَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ وَ لَوْ یَرَى الَّذِینَ ظَلَمُوا إِذْ یَرَوْنَ الْعَذابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِیعاً وَ أَنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعَذابِ *
(صدق الله العلی العظیم ـ حضار صلوات فرستادند)

علی اردشیرلاریجانی
از جناب آقای ایمانی قاری محترم تشکر میکنیم. ترجمه آیات را بفرمایید.

احمد امیر آبادی فراهانی
به نام خداوند بخشنده مهربان
«راستی که در آفرینش آسمانها و زمین و در پی یکدیگر آمدن شب و روز و کشتیهایی که در دریا روان هستند با آنچه به مردم سود میرساند و همچنین آبی که خدا از آسمان فرو فرستاده و با آن زمین را پس از مردنش زنده گردانیده و در آن هر گونه جنبندهای پراکنده کرده و نیز در گردانیدن بادها و ابری که میان آسمان و زمین آرمیده است برای گروهی که میاندیشند واقعاً نشانههایی گویا وجود دارد. و برخی از مردم در برابر خدا همتایانی برای او بر میگزینند و آنها را چون دوستی خدا دوست میدارند ولی کسانی که ایمان آوردهاند به خدا محبت بیشتری دارند کسانی که با برگزیدن بتها به خود ستم نمودهاند اگر میدانستند هنگامی که عذاب را مشاهده کنند تمام نیروها ازآنِ خداست و خدا سختکیفر است». راست گفت خداوند بلندمرتبه بزرگ.
اسامی تأخیرکنندگان جلسه امروز، آقایان: علیرضا ابراهیمی نماینده محترم رامیان، احمد انارکیمحمدی نماینده محترم رفسنجان، محمد حسننژاد نماینده محترم مرند، محمدحسین حسینزادهبحرینی نماینده محترم مشهد، جواد کاظمنسب نماینده محترم اهواز، کورش کرمپور نماینده محترم فیروزآباد، علیرضا محجوب نماینده محترم تهران، همایون هاشمی نماینده محترم میاندوآب و نبی هزارجریبی نماینده محترم گرگان (محجوب ـ من که هستم، به موقع هم آمدم) بله، آقای محجوب تشریف دارند، بررسی میکنیم.

علی اردشیرلاریجانی
3
بررسی وضعیت بازار ارز با حضور رئیس کل بانک مرکزی

علی اردشیرلاریجانی

سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی
دستور اول بررسی وضعیت بازار ارز است که اگر اجازه بفرمایید از آقای سیف که تشریف آوردهاند دعوت کنیم.

علی اردشیرلاریجانی
بله، آقای سیف! جنابعالی بفرمایید.

غلامرضا کاتب
جناب آقای رئیس! اجازه میدهید همکاران را اعلام کنیم؟ همکاران عزیز دقت کنید! بعد از صحبت جناب آقای سیف و همچنین رئیس کمیسیون اقتصادی، همکاران در بخش موافقین ثبتنام کنند.

سیدعلی ادیانی
باید آقای سیف استعفاء بدهند.

علی اردشیرلاریجانی
حالا میفرمایید باید چه کنیم؟ به هر حال ایشان باید بیاید بگوید چرا این وضع به وجود آمد، چه تدبیری دارند تا راجع به آن صحبت شود.

محمدحسین فرهنگی

علی اردشیرلاریجانی
علنی است. حالا شما صحبتهایتان را بفرمایید، خواستید غیرعلنی باشد هم باز میتوانید غیرعلنی کنید. دو تا نظر است، به هر حال جلسه علنی است. آقای سیف بفرمایید.

غلامرضا کاتب
همکاران! خواهش میکنم یک لحظه دقت کنید، چون ما بحث قرعهکشی را در بخش موافقین داریم، آنهایی که در بخش مخالف ثبتنام کردند در این بخش ثبتنام کنند، همکاران دقت کنید! همکارانی که در بخش مخالف ثبتنام کردند قرعهکشی انجام نمیشود. منت بگذارید هر کس در بخش مخالف ثبتنام کرده به بخش موافقین منتقل کند، ما در آنجا قرعهکشی میکنیم، پنج نفر اول همکارانی که آمادگی داشته باشند صحبت میکنند، خانم مافی هم منتقل کنند، متشکر از محبت شما. جناب آقای سیف بفرمایید.
آقای سیف باید استعفا بدهد.

علی اردشیرلاریجانی
حالا اعتراض شما را شنیدیم، بگذارید بحثمان را شروع کنیم، متوجه شدیم، بفرمایید. آقای سیف! من فکر میکنم شما ابتدا یک گزارشی بفرمایید که چرا این وضع پیش آمد، ولی بیشتر راجع به راهحلها صحبت کنید، بفرمایید.

ولی الله سیف
بسم الله الرحمن الرحیم
«الحمدلله رب العالمین و العاقبه للمتقین».
خدمت نمایندگان محترم عرض سلام دارم، سال جدید، ایام مبارک رجب و اعیاد میلاد باسعادت حضرت امیر را تبریک میگویم و فکر میکنم فرصتی است که توضیحاتی در ارتباط با چرایی مسائلی که در رابطه با بازار ارز پیش آمد خدمت شما توضیح بدهیم، بعد راهحلهایی که میتواند مشکل را حل کند که دیشب در یک جلسه طولانی در ستاد اقتصادی دولت در خدمت جناب آقای رئیسجمهور تصمیماتی گرفته شد که یک اطلاع کلی هم نسبت به آن داده شد، جزئیات آن امروز بازتر میشود.

علی اردشیرلاریجانی
یک لحظه اجازه بفرمایید. دوستان! موضوع مهمی است، با همهمه نمیشود مسأله را حل کرد، این موضوع اساسی است، بنابراین خواهش میکنم سکوت را رعایت کنید که بتوانیم بفهمیم، بعد اظهارنظر بفرمایید، راهش این است. آقای سیف بفرمایید.

ولی الله سیف
استحضار داشته باشید که یکی از دستاوردهای مهمی که در دولت یازدهم و در ادامه دوازدهم وجود داشته دستاوردهای اقتصادی است، از قبیل ثبات بازارها، کنترل تورم، روند کاهنده تورم که الان دو سال است در دامنه تکرقمی مانده و همچنین رشد اقتصادی که در دو سال اخیر الحمدلله وضعیت مثبتی را داشته است. آن چیزی که عامل نگرانی است دو تا عامل است، یکی حجم بالای نقدینگی است، ما یک مطلب حجم بالای نقدینگی را در کشور داریم که تا این لحظه اثرش بر بازارها کنترل شده است. آن چیزی که خیلی میتواند در نرخ ارز مؤثر باشد عوامل غیربنیادین است، عواملی است که اقتصادی نیست و آن انتظارات و عدم اطمینان نسبت به آینده است که متأسفانه ما در این رابطه به طرق مختلف این را دامن زدیم، دشمنان ما هم بیکار ننشستهاند و کارشان دشمنی کردن است و با التهابآفرینیهای بینالمللی تلاش در این میکنند که در داخل کشور در اقتصاد ما التهاب و عدم تعادل را بروز بدهند.

علی اردشیرلاریجانی
اجازه بدهید! نظم را رعایت کنید، این معنی ندارد که موضوع مهمی دارد مطرح میشود، (یکی از نمایندگان ـ واقعیتها را بگویند) هنوز که صحبت نکردهاند تا واقعیتها را بگویند. اگر نمیخواهید راجع به ارز صحبت شود بگویید منتفی کنیم. (ادیانی ـ خودش عامل است) آقا! عامل که خود عامل باید صحبت کند. آقایان بفرمایید سر صندلیهایتان، نظم را رعایت کنید، آقای دهقانی! اجازه بدهید، آقای محبینیا، آقایان بفرمایید سر صندلیهایتان، نظم را رعایت کنید، این حرف یعنی چه؟ آقای وقفچی بفرمایید، آقای یوسفیانملا بفرمایید، چرا اینجا جمع شدید؟ یعنی چه؟ آقای سیف صحبتتان را شروع کنید. آقایان بفرمایید سر صندلیهایتان، متوجه شدیم، بفرمایید. چرا اینجا جمع شدید؟ بفرمایید بنشینید تا صحبتشان را گوش کنیم. آقای وقفچی بفرمایید، چرا بینظمی میکنید؟ آقای خدری! دوستان را راهنمایی کنید بفرمایند، آقای محبینیا! دوستان را راهنمایی کنید به صندلیهایشان بروند.
من نمیفهمم مطلب شما چیست، یا باید بیایند توضیح بدهند، یا توضیح نداده خودتان میخواهید تصمیم بگیرید. آقایان بفرمایید، شما که نباید در این زمینه تصمیم بگیرید. غیرعلنی میکنیم میگویید چرا علنی نگذاشتید، علنی میکنیم میگویید غیرعلنی، اینکه نمیشود. جناب آقای ادیانی! مگر آقا نفرمودند حرفها را بشنوید بعد تصمیم بگیرید؟ باید بشنویم. (ادیانی ـ غیرعلنی باشد) آقا! شما میگویید غیرعلنی، ده نفر میآیند میگویند علنی، اینکه نمیشود. بفرمایید در صندلیهایتان، آقایان! بینظمی نکنید، این کار خوب نیست، در یک مسأله مهم کشور دارید بینظمی میکنید. اگر آقایان نمینشینند ما این جلسه را از مسأله دستور اول خارج کنیم، به دستور دوم برویم. دیگر بحث ارز را در مجلس نمیکنیم، نمیخواهید. آقایان! روی صندلیهایتان بنشینید. پس بعضی از آقایان نمیخواهند بحث ارز در مجلس مطرح شود، به دستور بعدی برویم. آقای سیف! شما میتوانید تشریف ببرید، راجع به بحث دوم بحث میکنیم، بحث ارز را منتفی میکنیم. شما خودتان میخواستید بحث ارز مطرح شود، اگر بینظمی را ادامه بدهید بحث ارز را منتفی میکنیم روی بحث تجارت بحث میکنیم.

علی اردشیرلاریجانی
یعنی چه؟ بدون اینکه مسئول مربوطه صحبت کند ما میخواهیم صحبت کنیم؟ ما راجع به چه صحبت میکنیم؟ باید مسئول مربوطه پاسخگو باشد.

محمد علی وکیلی
پنج تا نماینده اول صحبت کند.

علی اردشیرلاریجانی
بله، بعد از آقای سیف نمایندهها صحبت میکنند.

محمد علی وکیلی
پنج تا اول، پنج تا هم بعد صحبت کنند.

علی اردشیرلاریجانی
آقایان! بفرمایید روی صندلیهایتان، همه اینجا جمع نشوید، بفرمایید. آقایانی که این جلو هستند! میخواهید نظم را رعایت کنید یا نمیخواهید، ما وارد دستور بعدی شویم؟ آقای بروجردی! چرا اینجا ایستادید؟ بفرمایید. آقای پورمختار بفرمایید، اینکه درست نیست، خودتان نظم جلسه را رعایت کنید، آییننامه و روابطی دارد.

محمدحسین فرهنگی
همکاران در صندلیها مستقر باشند.

علی اردشیرلاریجانی
آقایان توجه داشته باشید! مسألهای که تلاطمهایی در مسأله ارز پیش آمد، یک موضوعی بود که نگرانی همه نمایندگان در آن جدی بود. ما در جلسه قبل گفتیم آقای پورابراهیمی و کمیسیون اقتصادی با دولت جلسه بگذارند و یک جمعبندی داشته باشند. در دولت هم بنا بود خودشان کار کنند، با مجلس بنشینند ببینند یک راهحلی برایش پیدا شود و ریشهیابی کنند. دوستان نماینده هم همه علاقهمند بودند، ما هم در هیأترئیسه بحث کردیم که این در صحن مجلس باید مطرح شود، نظر بانک مرکزی به عنوان نماینده دولت را بشنویم، نظر کمیسیونهای مربوطه و نمایندگان هم اظهارنظر کنند، به یک جمعبندی برسیم. اگر رعایت سکوت را کنید، بحثها شنیده شود، نمایندگان هم نظرشان را دقیق بگویند، (دهقانینقندر ـ آقای جهانگیری بیاید صحبت کند) آقای دهقانی اجازه بدهید! خواهش میکنم بحث نکنید، اجازه بدهید. من که میدانم مسائل جور دیگری است، اگر نظر آقای دهقانی این است که بحث نشود بحث نکنیم. نمایندگان مجلس اظهارنظر خواهند کرد، منتها اگر بخواهند بحث شود بحث باید در ظرف منطقی بحث شود، اگر نمیخواهید اصلاً به بحث بعدی میرویم، مشکلی نیست.

محمد دهقانی نقندر

علی اردشیرلاریجانی
اشکالی ندارد، آقای دهقانی! دو تا نظر مطرح است.

محمد دهقانی نقندر

علی اردشیرلاریجانی
اجازه بدهید، اشکالی ندارد، میتوانیم جلسه را غیرعلنی کنیم. آقایان اینجا آمدند به ما گفتند علنی باشد.

محمد دهقانی نقندر

علی اردشیرلاریجانی
اشکالی ندارد، الان نظر شما عوض شده؟ ما حرفی نداریم، چون عدهای اینجا آمدند گفتند ما جلسه علنی میخواهیم، حالا شما میگویید غیرعلنی. منتها اگر علنی باشد مردم متوجه میشوند موضوع چیست، باز میشود. من رأیگیری استمزاجی میکنم، کسانی که موافقند جلسه علنی باشد رأی بدهند.
حضار 254 نفر، نمایندگان نظرشان را اعلام بفرمایند. دوستان نظرشان را اعلام بفرمایند. علنی بودن را به رأی گذاشتیم. الان علنی است، میخواهیم بگوییم اگر میخواهد غیرعلنی شود، الان علنی است، میخواهیم به رأی بگذاریم. کسانی که موافق علنی بودن هستند رأی بدهند. پایان رأیگیری را اعلام میکنم، تصویب شد.
بنابراین جلسه علنی ادامه پیدا خواهد کرد، من خواهش میکنم دوستان برای اینکه ما به نتیجهای برسیم، الان در منظر مردم همه منتظرند که یک بحث معقولی صورت بگیرد، انتقادها هم در یک ظرف معقول صورت بگیرد، به یک نتیجهای برسیم وگرنه با بحثهای دیگری قاطی شود نحوه گفتگوها از مسیر عادیاش خارج شود به نتیجه نمیرسیم. لذا من خواهش میکنم کاملاً گوش کنید ببینید آقای سیف به عنوان نماینده دولت مطلبشان چیست، بعد آقای پورابراهیمی به عنوان رئیس کمیسیون اقتصادی صحبت خواهند کرد و بعد نمایندگان مربوطه دیگر که رأی گرفته شده صحبت میکنند، اگر لازم بود باز هم ادامه میدهیم. به هر حال فعلاً این بسته را رعایت کنید، باید به یک جمعبندی برسیم. خواهش میکنم دیگر نظم را رعایت کنید، رأی همه نمایندهها را هم گرفتیم. آقای سیف بفرمایید.

ولی الله سیف
بسم الله الرحمن الرحیم
من مجدداً خدمت نمایندگان محترم عذرخواهی میکنم. من تابع ضوابط مجلس هستم، هیچ اصراری هم نداشتم، اول هم پیشنهاد کردند من بنشینم، قبلاً نمایندگان محترم صحبتهایشان را بکنند، بعد من خدمت برسم و توضیحاتی را راجع به مسائل و ابهاماتی که وجود دارد عرض کنم. آقای دکتر فرمودند که من بمانم و من تابع دستور ایشان اینجا ماندم، الان هم صحبت را خیلی ادامه نمیدهم، کوتاه عرض میکنم و بعد در خدمت شما هستم. لذا تقاضا میکنم اجازه بدهید که عرایضم را خدمتتان انجام دهم.
در ارتباط با مسائلی که پیش آمده من دیگر مقدمات را کنار میگذارم، میخواهم صحبتم را کوتاه عرض کنم و بعد در خدمت شما باشم و نکات شما را بشنوم. واقعیت این است که ما در سنوات گذشته، قبل از اینکه این را بگویم عامل انتظارات در شرایط بازار بسیار بسیار مؤثر است. من یک نمونه مثبت را بگویم و نمونههای منفیاش هم وجود داشته است. در خردادماه سال 92 انتخابات ریاست جمهوری که انجام شد در زمان انتخابات نرخ ارز در بازار حدود (3700)، (3800) تومان بود. به محض اینکه نتیجه انتخابات اعلام شد بدون اینکه هنوز دولت جدید شروع به کار کند ظرف دو، سه ماه قیمتها روند نزولی پیدا کرد و در مردادماه به (3000) تومان و حتی زیر (3000) تومان رسید. هیچ اقدام خاصی در اقتصاد نشده بود، فقط یک امید مثبت و یک انتظار باعث شد که یک شرایط خیلی طبیعی در اقتصاد کشور ایجاد شود. همانطور که این عامل مثبت اثر داشته، عوامل منفی هم که باعث بروز انتظارات منفی و عدم اطمینان نسبت به آینده میشود میتواند در بازار التهاب ایجاد کند. این اقدام را دشمنان ما هم میدانند و تلاش میکنند از هر فرصتی برای التهابآفرینی در اقتصاد ما استفاده کنند. دشمن اگر این کار را کند ما تعجب نمیکنیم، کارش دشمنی کردن است و اصلاً مطلوبش همین است. منتها تقاضای من این است که ما در داخل روشهایی را در پیش بگیریم که خود ما التهابات مصنوعی ایجاد نکنیم. دوستان عزیز ببخشید! عرایض من خیلی مختصر و کوتاه است، تقاضا میکنم عنایت کنید. اگر در هر کشوری با هر میزان از اقتدار ذخایرشان یک انتظار منفی به وجود بیاید و بخواهد بحث انتقال سرمایه و بحث نگرانی نسبت به آینده ایجاد شود به هیچ وجه نمیشود جلوی آن مقاومت کرد، ما چرا خودمان داریم التهابآفرینی میکنیم؟ من تقاضا میکنم شما کمک کنید، همه ما در یک کشتی نشستهایم.
روز گذشته آقای دکتر پورابراهیمی به من فرمودند، یعنی از روز قبلش دعوتی از کمیسیون اقتصاد شده بود که ما خدمتشان برسیم. ما هم قبول کردیم به اتفاق جناب آقای دکتر کرباسیان خدمت ایشان برسیم. منتها صبح اول وقت به دلیل استمرار جلسات فشردهای که در این رابطه در دولت در خدمت معاون اول رئیسجمهور داشتیم، تأکید شد که این جلسات فشرده باشد و مخصوصاً بعدازظهر هم خود جناب آقای رئیسجمهور وقتی را اختصاص دادند که ما دیگر جمعبندی کنیم. این با دعوت جناب آقای دکتر پورابراهیمی همزمان شد. من تلفنی خدمتشان عرض کردم، بعد در خدمت مقام معظم رهبری که دیروز توفیق پیدا کردیم، آنجا هم عرض کردم، فرمودند فلانی! با توجه به اینکه قبلاً اعلام کردیم این جلسه را بگذاریم. عیبی هم ندارد شما ساعت چهار و نیم برو به آن جلسه که برسی که من هم دیروز خدمت ایشان رسیدم آنجا هم توضیح دادم که الان این تصمیم در دولت در شرف اتخاذ است و دارد جمعبندی میشود، طرحی هم که اشاره فرمودند من همانجا در کمیسیون مطالعه کردم دیدم مواد مثبتی دارد. بعضی از آن موادی که در طرح پیشنهادی آقای دکتر پورابراهیمی ارائه شده بود اصلاً ما قبلاً انجام دادیم، روی بعضی از بندهای آن هم به ایشان عرض کردم یک ملاحظاتی داریم با هم صحبت میکنیم میتوانیم به تفاهم برسیم. با بحثهایی که ما در آنجا کردیم افق دید آنجا خیلی نزدیک است و این تصمیمی هم که الان گرفته شده به نظر من بهترین تصمیم است دوستان! من دلیلش را خدمت شما عرض کنم؛ ما در شرایط عادی نیستیم، دشمنان ما توطئههایشان را دارند ادامه میدهند.

علی اردشیرلاریجانی
آقای سیف! شما اول تصمیم را خوب روشن کنید چه بوده، چون ما الان که در جریان نیستیم فقط یک رقم اعلام شد. شما تصمیم را توضیح بدهید.

ولی الله سیف
چشم، آقای دکتر! تصمیم این است که تمام امکانات در خدمت تأمین نیازهای واقعی اقتصاد کشور در یک فضای شفاف قرار بگیرد. اصل مطلب در یک افقی که بانک مرکزی یک اشراف کامل بر همه ابعادش داشته باشد و بتواند مانور تصمیمگیری داشته باشد، یک سامانه ایجاد بشود که در آن سامانه کلیه ارزهایی که ورودی کشور است، ناشی از نفت، غیرنفتی و هرگونه درآمد ارزی که کشور دارد در آن سامانه ورود پیدا میکند و همه مصارف ارزی کشور هم در آن سامانه پاسخ داده میشود و بررسیهای ما نشان میدهد که خوشبختانه کشور در یک وضعیت تعادل وجود دارد.
این اقدامات و التهابآفرینیهای کاذبی که دشمنان ما در فضای مجازی و شبکههای مجازی انجام میدهند نباید ما را نگران بکند، منتها ما یک فضا به آنها دادیم اجازه هم دادیم بیانضباط هر کاری میکنند. این اقداماتی که در بینالتعطیلین در اوایل فروردین اتفاق افتاد یک علامت بسیار مشخص اثباتکننده این دیدگاه است. اصلاً بازار در سالهای گذشته در تعطیلات تا (15) فروردین هیچ تحرکی در بازار ارز نداشت، این اتفاقاتی هم که افتاد فقط و فقط در آن فضاهای تلگرامی و شبکههای مجازی یک قیمتهایی اعلام میشد.
در این روزها ما به دلیل پیشبینی خود که مشخص بود، احساس میکردیم که یک چنین اقداماتی ممکن است اتفاق بیفتد تیم ما بسیج و آماده بود. از اول روز پنجم در بازار بودند و ما عرضه ارز داشتیم. در سالهای گذشته این کار را نمیکردیم، این حجمی که روی آن قیمتهای غلط را اعلام میکنند در حد (1) درصد، (2) درصد نیست، (300) هزار، (200) هزار دلار، (5000) دلار آن هم فقط کاغذی، فقط لفظی، معامله اصیلی اتفاق نمیافتاد و اینهمه نگرانی قیمتی که فرض کنید مثلاً ما (100) عرضه میکردیم اینها در این بازارها اعلام میکردند (5) خرید و فروش شد و نرخ را بر مبنای آن شاخص میزدند. ما اجازه ندهیم اقتصاد ما این حجم عظیم منابع ارزی کشور که دارد صرف واردات کالاهای واسطهای، مواد اولیه کارخانجات میشود تحت تأثیر این علامت بسیار غلط اقتصادی همهچیز را ملتهب کرده بود، این باید تصمیم گرفته میشد.
سال گذشته آن تصمیمی که گرفته شد یک بستهای را اجرا کردیم چندتای آن تصمیماتی بود که همه دوستان، همه اقتصاددانها، همه صاحبنظران اجزاء آن را تأیید میکردند هیچکس هیچ انقُلتی رویش نداشت و هیچ ایرادی رویش نداشت. تنها موردی که بعضی از دوستان رویش اعتراض داشتند منجمله من چند دفعه دیدم جناب آقای دکتر پورابراهیمی یک مصاحبههایی کردند در رابطه با آن بحث سپردهگیری است که اشاره شد. همین الان بعضیها باز معتقدند و به ما میگویند که فلانی! به نظر ما این کارها هیچ وقت مصلحت نمیباشد که بکنید، شما بیایید برای سایر بازارها جاذبه ایجاد کنید. به ایشان گفتم مثلاً چه جاذبهای، برای کدام بازار؟ گفتند مثلاً بازار سپرده، گفتم یعنی چه؟ میگویند یعنی اینکه ما بیاییم نرخ سپرده را بالا ببریم که من به هیچوجه مصلحت اقتصاد کشور نمیدانم. آن اقدامی که ما کردیم یک دوره دو هفتهای بود و تمام شد، مشابه این کار را سال 93 هم کرده بودیم که نگران رشد نقدینگی بودیم بانک مرکزی اوراق مشارکت منتشر کرد. شبیه همین کار بود، اگر یادتان باشد آن زمان ما (23) درصد این کار را کردیم.
لذا در این فضا ما بایستی یک تصمیمی بگیریم در حقیقت تسلط خودمان را بر شرایط ارز کشور محرز کنیم و در اختیار بگیریم که بعد متناسب با فضایی که برای ما پیش میآید، گشایشها و یا محدودیتهایی که در پیش رو داریم بتوانیم انعطافپذیر باشیم و به سرعت عکسالعمل نشان بدهیم. این تصمیم دارد این را نشان میدهد، مبنای (4200) تومان هم حتی دیروز آقای دکتر پورابراهیمی در کمیسیون اشاره کردند که آقا! مثلاً ما فکر میکنیم نرخ ارز (4200) تومان برای این بازار منطقی است، دیگرانی هم من دیدم دارند این بحث را مطرح میکنند. اتفاقاً من این نظر را در آن جلسه هم مطرح کردم. واقعاً دولت انتظار دارد، یعنی همه توان ما در خدمت این کار است که بتوانیم این تسلط، آرامش و ثبات را ایجاد کنیم و مسلماً نیاز به کمک و حمایت مجلس هم داریم. در کشور باید یک صدا باشد که بتواند آن آرامش و ثبات ایجاد بشود، دشمن ذرهبین گذاشته که کوچکترین ایرادی را پیدا کند و این را بزرگش بکند و التهابآفرینی کند، ما باید به اقتصاد آرامش بدهیم.
تصمیم این است که ما براساس بررسیهایی که کردیم تعادل لازم در منابع و مصارف ارزی کشور الحمدلله وجود دارد، این قطعی، این را بانک مرکزی دارد میگوید که ورودیها و خروجیهای ارزی کشور را کاملاً میداند. در این فضا نباید نرخ این نوسانات را داشته باشد، جای پاهایی وجود دارد از توطئههایی که حتی کشورهای اطراف ما دارند میکنند. در امارات، در عربستان بیکار ننشستهاند، بازار دبی الان وضعیتی ایجاد شده که بر علیه اقتصاد ما هر روز دارد تلاش میشود. ما آرامش خودمان را حفظ کنیم و به دشمنانمان اجازه ندهیم که امید ببندند. این اصل مطلب است، در این مدلی که تعادل منابع و مصارف وجود دارد و (4200) تومان در حقیقت مبنای بسیار منطقی برای این کار است و با شاخصهای اقتصادی تطبیق میکند قرار هم نیست این (4200) تومان دیگر ثابت بماند که باز اشتباهات گذشته تکرار بشود. قرار است متناسب با متغیرهای اقتصادی حرکت کند، ممکن است در طول سال (5)، (6) درصد هم نوسان داشته باشد، این هیچ اشکالی هم ندارد در همه دنیا هم همین وضعیت را دارد.
آن چیزی که مهم است این است که ما الان در رابطه با نوع تخصیص ارز و تأمین ارز برای ورود کالاهای اساسی خود اولویتگذاری کنیم، خاصیت این مدل این است که نیازهای وارداتی کشور را طبقهبندی و اولویتگذاری میکنیم و متناسب با توان تأمین ارز در کشور از بالا اولویت اول است تا آخر، ممکن است یک سایر هم بگذاریم. اگر وضعیت ارزی کشور مطلوب باشد، الان الحمدلله این وضعیت را دارد، همه آن سایر را هم میتوانیم تأمین کنیم گرچه هیچ کشوری در هیچ بازاری سایر را که شامل اقلام خاصی است، یک اقلامی قاچاق در کشور ما میآید که حیف است منابع ارزی کشور را اجازه بدهیم از این محل تأمین بشود، این ارزی که در بازار التهاب میآفریند برخی از آن برای انتقال سرمایه هست. ما چرا ثروت ملی را بیحساب و کتاب اجازه بدهیم از کشور خارج بشود و بعد نگران فشار تقاضا باشیم که قیمت را دارد بالا میبرد؟ اینها را باید کنترل کنیم و این مدل به ما این امکان را میدهد. مثلاً مواد مخدر، مواد مخدر جزء موادی است که وارد کشور میشود. چرا ما بازار را فضایی ایجاد کنیم که التهابآفرینی کنند این ارز را بدون اینکه ما مقصدش را بدانیم خودمان را موظف بدانیم برایش تأمین کنیم. دوستان! کشور دارد حساب و کتاب پیدا میکند، خواهش میکنم حمایت بفرمایید که بتواند نتیجه مثبت بگیرد. من خیلی عذرخواهی میکنم، اگر اجازه بفرمایید.

علی اردشیرلاریجانی
مطلب یککم روشنتر بشود. ببینید! شما پس الان یک نرخ ارز (4200) تومان گذاشتید، آن نرخ مبادلهای چه میشود؟ (سیف ـ دیگر وجود ندارد) دیگر وجود ندارد.

ولی الله سیف
ما یک نرخ فقط داریم، نرخ (4200) تومان، بازار هم بازار قاچاق است، این (4200) تومان نرخ مبادلهای و نرخ سامانه سنا که برای بانک مرکزی است هر دو میرود (4200) تومان میشود. با (4200) تومان همه نیازهای منطقی کشور تأمین میشود، با قاطعیت هم این را عرض میکنم.

علی اردشیرلاریجانی
شما برای کسانی که بیمار هستند و اینها خود بانک میدهد، دانشجویان، بیماران (سیف ـ حتی مسافر) اینها را از طریق بانک میدهید؟ (سیف ـ بله) آن وقت صرافیهای غیرمجاز چه میشوند؟ (سیف ـ همه آنها را لیست دادیم نیروی انتظامی همه آنها را میبندد) صرافیهای مجاز شما چندتا هستند؟

ولی الله سیف
صرافی مجاز ما تعدادش زیاد است، ممکن است لازم باشد ما یک سختگیریهایی بکنیم تعدادش را کم کنیم.

علی اردشیرلاریجانی
وقتی شما همه نیازهای کشور را تقریباً از طریق بانک میخواهید تأمین کنید این صرافیهای زیاد باز یک دربهدری مثل این مؤسسات اعتباری برای کشور ایجاد نمیکند؟

ولی الله سیف
من یک توضیحی عرض کنم. دوستان ببینید! علیرغم گشایشهای ایجادشده در روابط بانکی بینالمللی بعد از برجام ولی هنوز ارتباطات بانکی ما نرمال نیست، هنوز ما مسائلی داریم. در آن جاهایی که مشکل داریم صرافی به کمک میآید، معالوصف من فرمایش شما را قبول دارم، چیزی است که از گذشته هم بوده.

علی اردشیرلاریجانی
یک نکتهای هست، وقتی بانک تصمیم میگیرد، نرخ ارز را فیکس میکنیم و بعد برای همه نیازهای تولیدکنندگان و واردکنندگان ارز مطابق ضوابط میدهید و به دانشجویان، بیماران و مسافران میدهید چیزی که بیرون میماند دیگر چیز کمی است، مگر اینکه بخواهند کار خلافی بکنند.

ولی الله سیف
آقای دکتر! ولی ممکن است در رابطه با پرداختی که ما ارزش را در سامانه تأمین میکنیم، ممکن است در رابطه با آن نیازی که ما داریم تأمینش میکنیم و قبول داریم نیاز منطقی است برای انجام پرداخت کانال بانکی وجود نداشته باشد، کانال صرافی آن کار را میتواند بکند.

علی اردشیرلاریجانی
تعداد صرافیهای اندکی باید بگذارید، باید تعدادش را کنترل کنید.

ولی الله سیف
بله، البته ما یک مشکل قانونی هم داریم خدمتتان عرض بکنم. حالا حتماً خود شما استحضار دارید که ما نمیتوانیم کسی را که متقاضی مجوز است منع کنیم. ما باید ضوابط و شرایط خودمان را سخت کنیم که این کار را هم ما کردیم، برخی به دلیل آنکه آن شرایط و ضوابط سخت ما را نتوانستند عملیاتی کنند مجوز آنها باطل شد، اگر بخواهیم این را کم کنیم باید این شرایط و ضوابط را یک مقداری باز مشکلترش کنیم که بتواند در تعداد صرافیها محدودیت ایجاد کند. این کار را با این فضای جدید خود ما هم مصلحت میدانیم و اگر تأیید بفرمایید ما این کار را میکنیم.

علی اردشیرلاریجانی
آقای سیف! یک نکته دیگر هم هست که آقای پورابراهیمی کمیسیون اقتصادی رویش پیشنهاد داشتند، آن سپردههای ارزی است که تضمین داشته باشد با یک نرخی سود داشته باشد و هر وقت کسی خواست بیاید پول را بگیرد، چرا این را اجرا نمیکنید؟

ولی الله سیف
این همانی است که من خدمت آقای دکتر اشاره کردم بعضی از آنها را ما انجام دادیم، اتفاقاً این همان چیزی است که انجام دادیم، به کل نظام بانکی بخشنامه کردیم. من با ضرس قاطع به شما میگویم.

علی اردشیرلاریجانی
به نظر من مشکل چیز دیگری است، مشکل این است که یک زمانی این حرف را بانک مرکزی گذشته زد، ولی وقتی کسی ارز میداد وقتی میخواست بگیرد به ریالی میداد که این باعث شد اعتماد را از بین برد. حالا من فکر میکنم اگر این نیاز به قانون دارد قانون بگذرانید، بانک مرکزی موظف است اگر کسی سپرده ارزی گذاشت با یک سود متعارفی وقتی خواست بگیرد با همان سود ارز به او بدهد یا ریال را به قیمت روز ارز، این واقعیت باید اجرا بشود.

ولی الله سیف
آقای دکتر! این بخشنامهای که ما زدیم من حالا کپی آن را خدمت آقای دکتر پورابراهیمی میفرستم که خدمت شما هم توضیح بدهند. در آنجا هم دقیقاً پیشبینی کردیم نرخی که بانک به سپردهگذار ارزی میدهد آن نرخ را ما یک مقداری رویش میگذاریم که برای بانک بصرفد، انگیزه داشته باشد این منابع ارزی را جمع بکند و بانک میتواند کل آن را با نرخ بالاتر پیش بانک مرکزی سپردهگذاری کند بانک مرکزی هم تضمین داده.

علی اردشیرلاریجانی
پس شما اصل آن را قبول دارید، باید اعتماد ایجاد بشود که این کار صورت بگیرد، این میتواند خیلی از ارزهای پراکنده را در بانک بیاورد و برای خودشان هم مزاحمتی است، ولی بعد هر وقت خواستند ارز بگیرند.

ولی الله سیف
آقای دکتر! گفته میشود، در محاورهها تکرار میشود که در خانوارها یک حجم زیادی منابع ارزی وجود دارد، هیچکس متر ندارد کسی این را نمیتواند دقیق اندازهگیریاش کند، منتها این اقدام را ما کردیم برای اینکه اگر احتمالاً یک چنین وضعیتی وجود دارد اینها را جذب سیستم بانکی کنیم و این را صددرصد ما رویش تأیید داریم و این هم در اسفندماه برگزار بکنیم.

علی اردشیرلاریجانی
اگر قبول دارید پس راهکارهایش را باید پیدا کرد. البته یک مسأله دیگر هم در مورد سکه هست. وقتی شما این محدودیتها را ایجاد میکنید که به هر حال لازم بوده، بعد دوباره سکه معیار میشود آن هم باید برایش در آینده فکری بکنید، یعنی باید معلوم بشود مقصود شما چیست و میخواهید چکار بکنید.

ولی الله سیف
امروز ما این تصمیم لازم را میگیریم، ما مبنای ارزشگذاریهایمان میشود همان قیمت (4200) تومان دلار، چون سکه تحت تأثیر دو تا قیمت است؛ یکی قیمت دلار است، یکی قیمت اونس بینالمللی است که اینها ضرب در هم میشود، همیشه قیمت سکه از این داخل در میآید. بعضی وقتها هم که در قیمتش یک حبابی وجود دارد که ما در زمانی که در بهمنماه شروع به حراج سکه کردیم این کار مدتها تعطیل شده بود چون حبابی در سکه نبود، بعد این حباب (200) هزار تومانی ایجاد شده بود ما حراج را شروع کردیم آن را پایین آوردیم.
الان نرخ سکه ما با نرخهای کاذب نشأتگرفته از التهابات تطبیق میکرد، منتها الان دلار (4200) تومان شده نرخ سکه هم باید تعدیل کند. به نظر من بازار اتوماتیک عکسالعمل نشان خواهد داد، ما هم این را تسریعش میکنیم که بتواند به سرعت عملیاتی بشود و این ثبات و یکنواختی در اینها ایجاد بشود.

علی اردشیرلاریجانی
خیلی ممنون، البته واقعاً این ایراد به کار شما وارد است، چرا این تصمیمات را قبلاً نگرفتید؟ چرا شرایط کشور این بشود که بعد بنشینید اینطور تصمیم بگیرید؟ شما که چند ماه است درگیر این موضوع هستید.

ولی الله سیف
آقای دکتر ببینید! از 92 به بعد، من خواهش میکنم این منحنی قیمت دلار را که حالا یکی از سیاستهایی که ما داریم انجام میدهیم دوستان اطلاع داشته باشند، چون اقدام مثبتی است من خدمت حضرت آقا هم که مطرح کردم استقبال فرمودند، الان دارد یک تصمیم میشود که یورو جایگزین دلار بشود، چون دلار الان نقشی در تجارت خارجی ما ندارد و این دارد حذف میشود و یورو ارز گزارشگری ما در آینده انشاءالله میشود. یک مقدماتی دارد که داریم آمادهاش میکنیم که این کار را عملیاتی کنیم.
روند قیمت دلار در پنج سال گذشته همیشه این بوده، این منحنی را بغل همدیگر که میگذاریم دقیقاً نشان میدهد. در آن سهماهه سوم فشار تقاضا وجود دارد، عمدتاً به دلیل پایان سال میلادی که تسویهحسابها میخواهد انجام بشود و یک فشاری برای تقاضای ارز وجود دارد. متعاقب سهماهه چهارم روند نزولی پیدا میکرد، این روند گذشته بود. ما در سهماهه سوم که دیدیم این روند ادامه دارد تلاش کردیم که با تزریق منابع شرایط را متعادل کنیم و فکر میکردیم از دیماه به بعد روند نزولی حاصل میشود، منتها دو تا مطلب باعث شد؛ یکی التهابات بینالمللی، یکی هم محدودیتهایی که ما در تأمین اسکناس داشتیم.
ببینید! ما دو تا مطلب داریم؛ یکی منابع ارزی کافی که الحمدلله این را داریم هیچ مشکلی نداریم، دوم مسأله اسکناس که بازار ما به دلیل عدم امکان استفاده مسافرهای ما به خارج از کشور از کارتهای بینالمللی همه آنها اسکناس کَش لازم دارند و این اسکناس کَش را ما باید اینجا تأمین بکنیم و در رابطه با این قضیه شرایطی بود نتوانسته بود به موقع تأمین بشود، آن هم به این مطلب اضافه شد و وضعیت را به این ترتیبی که اشاره کردم مطرح کرد، منتها بزرگترین عاملی که پیشبینیهای ما را اجازه نمیداد در این سهماهه آخر سال و این چند روزه عملیاتی بشود تشدید آن التهابات بود.
یکی از ویژگیهای مثبت ما، بالاخره دشمن اصلی ما دارد تلاش میکند همیشه از هر فرصتی استفاده کند، ولی این مدلی که الان دارد تصمیم گرفته میشود و عملیاتی شده به ما ابزار لازم را میدهد که به موقع در مقابل التهابآفرینیها مقاومت کنیم و همه چیز را در تحت کنترل داشته باشیم و اجازه ندهیم از این بینظمیها ایجاد بشود.

علی اردشیرلاریجانی
متشکریم، آقای پورابراهیمی! جنابعالی تشریف بیاورید. آقای کرباسیان هم تشریف آوردند؟ آقای کرباسیان الان صحبت میکنید یا آقای پورابراهیمی اول صحبت بکنند بعد شما؟ متشکرم، همکارها هم صحبت میکنند، عیب ندارد، بفرمایید.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام، ادب و احترام دارم خدمت همه عزیزان و بزرگواران. چون موضوع جلسه امروز ما بسیار حائز اهمیت است من خواهش میکنم به عرایض بنده دقت کنید انشاءالله بتوانیم جمعبندی داشته باشیم و یک مسیر حرکتی را برای افزایش اقتدار اقتصادی نظام جمهوری اسلامی انجام بدهیم.
موضوع التهابات ارزی در کشور که از ماههای پایانی سال 96 شروع شد در کمیسیون اقتصادی در دستور کار ما قرار گرفت که ما بتوانیم با همکاری و همراهی با بانک مرکزی و همچنین وزارت امور اقتصادی و دارایی تصمیمگیری کنیم و اعتقاد ما از روز اول هم این بود که امروز در کشور ما عامل اقتصادی مشخصی منشأ این التهابات نیست و بخش عمدهای از این التهابات مربوط هست به یک سوءمدیریت در بانک مرکزی و نکته دوم مشکلات ناشی از فضای روانی و سفتهبازی که در بازار شکل گرفته و بخشی از آن هم که بسیار ناچیز هست عوامل بیرونی که از خارج از کشور به عنوان مؤلفههای جنگ اقتصادی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران در دستور کار قرار میدهند.
لذا جلساتی را با عزیزان و بزرگواران گذاشتیم، جناب آقای دکتر سیف، جناب آقای دکتر کرباسیان دو، سه جلسه در کمیسیون اقتصادی حضور پیدا کردند. ما خدمت عزیزان دولت بیان کردیم که اگر ما بخواهیم امروز مؤلفههای اقتصادی را مبنا قرار بدهیم به این دلایل هیچکدام از این مؤلفههای اقتصادی عامل اصلی این نوساناتی که امروز متأسفانه شرایط خاصی در اقتصاد کشور ایجاد کرده نیست.
اولین مؤلفه اقتصادی ما موضوع تورم در اقتصاد است؛ کشوری که تورم بالایی دارد باید کاهش ارزش پول ملی بیشتری را پیشبینی کند، وقتی ما تورمهای سنوات قبل را پشت سر گذاشتیم و امروز براساس گزارش بانک مرکزی و مرکز آمار ایران ما نرخ تکرقمی را داریم فارغ از تفسیری که از این نرخ انجام میشود و این در گزارشها اعمال شده نتیجه نرخ تکرقمی یعنی اینکه نوسانات ارزی در کشوری که به این شکل دارد اداره میشود به کمترین میزان ممکن نسبت به سنوات قبل باید باشد. پس مؤلفه تورم در اقتصاد امروز کاملاً مشخص است.
موضوع بعدی منابع و مصارف ارزی ما است، تراز ما است. ما چه میزان ارز وارد کشور میکنیم و چه میزان از کشور خارج میشود؟ من عدد و رقمها را خدمت همکاران محترم بیان میکنم؛ به طور متوسط، حالا بعضی سالها کمتر و بیشتر، به طور متوسط ما سالانه (45) میلیارد دلار واردات کالا به کشور داریم و اگر ما بخواهیم ببینیم مصارفمان که در بخش واردات هست چه تطابقی با میزان صادراتی که ارز وارد کشور میشود دارد به دو قسمت باید توجه کنیم؛ یک، صادرات غیرنفتی ما، دوم صادرات نفتی ما. مجموع صادرات نفتی ما در طول سالهای گذشته تقریباً حول و حوش (50) میلیارد دلار است و مجموع صادرات غیرنفتی ما هم حدوداً شبیه به واردات ما است، یعنی براساس این محاسبات که میانگین سنوات گذشته است ما (2) تا (2/2) برابر تا بعضاً (5/2) برابر میزان مصارف ارزی خود که ارز باید از کشور خارج بشود منابع ارزی داریم. پس دومین مؤلفه در اقتصاد که امروز ما میگوییم اثرگذار نباید باشد و این وضعیت اسفبار نباید در بازار ارز شکل بگیرد وجود یک تراز مثبت کاملاً تعریفشده در اقتصاد کشور است.
نکته سوم در مؤلفه اقتصاد پیشبینی درآمدهای ارزی در کشور است. یک وقت ما با یک شرایطی مواجه میشویم که درآمدهای ما کاهش پیدا میکند و پیشبینی میکنیم که کاهش پیدا بکند و این نوسانات میتواند نتیجه آن باشد. شما مستحضر هستید در نیمه دوم سال 96 که ما در کمیسیون اقتصادی پیشبینی کردیم و در بودجه هم دوستان همین را لحاظ کردند براساس پیشبینیهایی که انجام شد و وقوع هم پیدا کرد بیشترین اقلامی که ما در حوزه صادرات داریم با افزایش قیمت مواجه شدند. دوستان دولت میدانند ما سالهای گذشته نفت را زیر (30) دلار فروختیم امروز داریم بالای (60) دلار میفروشیم. ما یک روزی در همین کشور قیمت سنگ آهنمان یکدوم شده بود من به شما عرض میکنم امروز صادرات سنگ آهن به دو برابر قیمت رسیده. ما در کشور بین (15) تا (20) میلیارد دلار محصولات پتروشیمی صادر میکنیم که در طول این چندماهه پایان سال تا امروز قیمت آن و قیمت جهانی آن به طور متوسط (70) درصد افزایش پیدا کرده. این قیمتهای جهانی است ارتباطی هم به داخل ندارد. یعنی درآمدهای پیشبینی شده در نیمه دوم و حتی استمرار آن در سال 97 هم وجود دارد، اینها مؤلفههای اثرگذار است در اینکه ما تلاطمهای ارزی را چطوری تفسیر کنیم.
وقتی ما با این شرایط مواجه میشویم بر اینکه این وضعیت در بازار ارز وجود دارد تأسف میخوریم و سایر مؤلفهها را هم شما میگذارید، وقت نیست من درخصوص آنها هم صحبت کنم. آقای دکتر سیف، آقای دکتر کرباسیان و آقای رئیسجمهور! هیچ عامل اقتصادی که امروز این وضعیت را در بازار ارز میبینیم وجود ندارد. چرا این وضعیت اتفاق افتاده؟ سال گذشته دوستان آمدند در کمیسیون اقتصادی، من به آقایان گفتم برنامه شما چیست؟ اینکه آقای دکتر لاریجانی میفرمایند چرا زودتر اقدام نمیکنید ما از چند ماه قبل از عید خدمت آقایان گفتیم، گفتند ما یک برنامه (20) مادهای داریم. ما استقبال میکنیم، خوشحال میشویم. خدا را شاهد میگیرم، خدایا! تو شاهد باش، آقایان اینجا هستند، آقای دکتر لاریجانی! شما بدانید اعضای کمیسیون، همکاران من هم اینجا هستند. ما هر جلسهای گذاشتیم گفتیم ظرفیت و بضاعت کمیسیون در خدمت دولت است برای اینکه ما بتوانیم مسائل کلان اقتصادی را حل کنیم. امروز در جامعه مردم بین ما و دولت تفاوت قائل نمیشوند. مشکل امروز مشکل نظام است.
به دوستان گفتیم برنامه شما چیست بگویید ما هم کمک میکنیم. امروز این دوره مجلس یکی از دورههای ممتاز کمیسیون اقتصادی است به واسطه حضور افراد متخصص، ما (10) عضو هیأتعلمی دانشگاههای اصلی کشور را امروز در کمیسیون اقتصادی داریم که آنها اظهارنظر ارزی میکنند. به دوستان آمدیم گفتیم که توضیحات را انجام بدهید، آمدند یک گزارش قرار بود انجام بدهند. آقای دکتر لاریجانی! گزارشی که (20) ماده بود و قرار بود انجام بدهند آمدند یک بندش را گفتند ما انجام میدهیم. آن یک بند چه شد؟ یک تصمیم غیرکارشناسی در اقتصاد کشور است، برای اینکه بتوانند التهابات ارزی را کاهش بدهند دوستان آمدند نرخ سود سپرده را بالا بردند از (15) درصد به (20) درصد افزایش دادند. یعنی رشد (33) درصدی در اقتصاد کشور که عملاً نه تنها بازار ارز کشور را مدیریت نکرد که به بازار سرمایه کشور صدمه زد، که به تولید کشور صدمه زد. من همان روز خدمت آقای دکتر لاریجانی رسیدم، من به آقایان گفتم که این تصمیم شما بازار ارز ما را دچار شرایط مطلوب نمیکند، اینکه الان ما گلایه داریم همکاران من اینقدر ناراحت هستند به واسطه مدیریت ضعیفی است که امروز در حوزه ارز وجود دارد، این بازار قابل کنترل است، تمام موضوع ما همین است.
آقای دکتر سیف! اثر تغییر (15) درصد سود سپرده تا (20) درصد عملاً این شد، عزیزان و بزرگواران! (230) تا (240) هزار میلیارد تومان تغییرات ما فقط در حسابهای سپردههای کوتاهمدت تا بلندمدت یکساله که آقایان اعلام کرده بودند داشتیم. هیچ اتفاقی نیفتاد، شما ارتباط ارزی را هم دیدید، ما پیشبینی میکردیم، من در جلسه کمیسیون که سؤال آقای رئیسجمهور بود از آقای نهاوندیان سؤال کردم گفتم آقای دکتر نهاوندیان! کسی دو واحد پول و ارز خوانده باشد، کسی دو واحد اقتصاد خوانده باشد تحلیلش درخصوص این موضوع چیست؟ شما نظرتان چیست؟ آیا این راهکار کاهش ارتباط ارزی در کشور است؟ ایشان شخصاً به من گفتند من قبول ندارم، من به آقای دکتر کرباسیان که در کمیسیون کنار من بودند خدمت ایشان عرض کردم که آقای دکتر کرباسیان! وقتی (15) درصد سپرده (20) درصد میشود نه تنها بازار ارز التهابش کاهش پیدا نمیکند که مفهومش این است که شما نرخ تأمین مالی برای واحدهای تولیدی را به (27) درصد، (28) درصد برمیگردانید. شما متولی اقتصاد کشور هستید، سال 97 قرار است شما مالیات از واحدهای تولیدی بگیرید، با (27) درصد نرخ تأمین مالی و برگشت به قبل تیر خلاص به تولید کشور است. ایشان گفتند من هم قبول ندارم، من به دوستان دیگر هم گفتم، به آقای دکتر سیف با خود ایشان مطرح کردم گفتم آقای دکتر! شما در اقتصاد دارید چکار میکنید، این (20) محور شما چه بوده؟ گفتند ما یکسری برنامههای دیگر هم داریم، اما مجبور شدیم این را اعمال کنیم به خاطر التهابات شما کمک کنید، از این صحبتهایی که امروز هم مطرح کردند.
ما به دوستان گفتیم، پیشبینی هم میکردیم، امروز هم صحبتهای ما ناظر بر همین است. دیروز ما در جلسه کمیسیون نشستیم با دوستان چند ساعت صحبت کردیم، آقای دکتر لاریجانی! همکاران بنده نشستند (100) ساعت کار تخصصی کردند، با تمام کسانی که سالها در حوزه معاونت ارزی بانک مرکزی، دولتهای قبلی و اسبق کار میکردند یک طرح پیشنهادی را برداشتیم آوردیم گفتیم دولت انجام نمیدهد ما به دولت تکلیف کنیم. همکاران من در مجلس همه آنها میگویند آقایان کمیسیون اقتصادی شما دارید چکار میکنید؟ مردم در کوچه و بازار ما را میبینند میگویند شما دارید چکار میکنید؟ ایام عیدی که تعطیلات بود رفتیم نشستیم یک تیم تخصصی گذاشتیم جمعبندی کردیم، دیروز طرح پیشنهادی خود را در کمیسیون آوردیم. آقای دکتر بحرینی اینجا حضور دارند استاد بنده هستند، متخصص حوزه بازار ارز هستند، ایشان نشستند با آقای دکتر بهمنی که قبلاً خودشان رئیسکل محترم بانک مرکزی بودند، ایشان از همکاران ما در کمیسیون هستند. من نمیخواهم نام ببرم همه همکاران ما نشستیم جمعبندی کردیم، صحبتها به این جمعبندی رسید که این طرح را ارائه بکنیم. سه، چهار محور داشت که یک محورش را آقای دکتر لاریجانی مطرح کردند، همینجا آقای دکتر سیف میگویند ما این را قبلاً اجرا کردیم، کجا آقای دکتر سیف اجرا کردید؟ شما چیزی را که الان بخشنامه کردید منابع در اختیار بانک است، تضمین بانک مرکزی روی آن وجود ندارد.
این عدم اعتمادی که آقای دکتر لاریجانی مطرح کردند درست است، در سال 90 و 91 وقتی تغییرات نرخ ارزی اتفاق افتاد عزیزان بدانند خیلی از سرمایهگذاران منابع ارزی خود را در بانک نگه داشتند، مثل منابع ریالی که امروز ما نگه میداریم. بانک مرکزی با این منابع بازار ارز را مدیریت میکند، زمانی که التهاب میشود از این منابع استفاده میکند. در آن سال که شوک ارزی سال 91 اتفاق افتاد افراد سرمایهگذاری که سپرده گذاشته بودند رفتند در آنجا منابع ارزی خود را بگیرند بانکهای ما در کمال ناباوری و در یک اقدام خلاف منافع اقتصادی در کشور گفتند ما ارز نداریم و به شما ارز نمیدهیم. این تیر خلاص به اعتماد کشور و سرمایهگذار کشور بود، بعد چه اتفاقی افتاد؟ گفتند ما ریال میدهیم بروید ارز بگیرید، فعال اقتصادی گفت ریال بدهید، بعد آمدند ریال بدهند گفتند ریال مبادلهای میدهیم، یک نوع کلاهبرداری در اقتصاد کشور بود. آقای دکتر لاریجانی! از آن زمان پایه عدم اعتماد شد (رئیس ـ این اشکالات بود که بیاعتمادی ایجاد کرد) ما آمدیم در راستای حل این مشکل در طرحمان در ماده اولش در بخش اول آوردیم که بانک مرکزی مکلف است تضمین سپرده ارزی را ایجاد بکند.
آقایان میگویند ما طول و ابعاد منابع را نداریم. آقای دکتر سیف! ما به شما طول و ابعاد منابع را میدهیم، بین (20) تا (25) میلیارد دلار الان منابع خارجی از نظام بانکی به دلیل همین واهمه از عدم سپردهگذاری تشکیل شده است. ما میگوییم این منابع باید به بانک برگردد، چه کسی باید تضمین کند؟ بانک مرکزی. آقایان میگویند ما بخشنامه کردیم. بله، الان حساب سپرده ارزی وجود دارد، متأسفانه کسی اعتماد نداشته است. آن اتفاق باعث سلب اعتماد شده است. ما در طرحمان آوردیم که بانک مرکزی مکلف است، منابع در اختیار بانک مرکزی است، صددرصد ذخیرهگیری میشود. این با آن چیزی که شما دارید انجام میدهید فرق میکند. طرح ما را ببینید، نشستهایم (100) ساعت کار کارشناسی کردهایم. شما دیروز هم در جلسه اعلام فرمودید که ما طرح شما را قبول داریم. آقای دکتر کرباسیان هم که اینجا حضور دارند فرمودند ما طرح شما را قبول داریم.

علی اردشیرلاریجانی
اگر این طرح را قبول دارند بروند اجرا کنند، ممکن است خیلی از آنها اصلاً قانون نخواهد، اجرا کنند.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
آقای دکتر! ما همین را میگوییم. دیروز همکاران من در کمیسیون بودند، ضمن اینکه خیلی از همکاران هم بود.

علی اردشیرلاریجانی
حالا طرح شما چیست؟ نکات مهمش را بفرمایید، چون وقتتان تمام شده.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
الان عرض میکنم. صحبت ما با دوستان این بود، در جلسه دیروز هم مطرح کردیم. اولین نکتهای که داشتیم این بود که ما باید در جذب منابع ارزی که متأسفانه امروز من به شما توضیح میدهم، ای کاش جلسه غیرعلنی بود یک مقدار ریزتر صحبت میکردیم، اما این مباحث را میگویم. امروز تراز ارزی در کشور ما براساس عددهایی که نگاه کردیم به دلیل همین سوءمدیریت در بانک مرکزی بیش از (30) میلیارد دلار منابع ارزی یا از خارج از کشور برنگشته، یا بخشی از منابعی بوده که به خارج از کشور منتقل شده است. این را در کشور چه کسی باید جواب بدهد؟ ما گفتیم این حساب سپرده ارزی که تضمین میکنیم تضمین برگشت منابع است. تحلیل مصارف ما در حوزه صادرات که باید الان شبیه به موضوع تعهدات ارائه ارز باشد، امروز در اختیار دولت است. آقای دکتر لاریجانی! از مجموع صادراتی که ما انجام میدهیم نزدیک به (70) درصد مقولاتی است که مربوط به دولت است، بانک مرکزی به راحتی میتواند ارز آن را تحویل بگیرد. ما از مجموع صادراتی که حول و حوش (40) تا (45) است.

علی اردشیرلاریجانی
الان همین کار را کردند، در توضیحشان گفتند باید برگردد.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
آقای دکتر! در طرح آوردیم، این کار را نکردند، بگذارید ما اینها را بگوییم.

علی اردشیرلاریجانی
نه، الان بحثشان این است که هر کسی صادرات میکند ارزش را بانک مرکزی میدهد، وقتی نرخ را (4200) تومان کردهاند.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
آقای دکتر! اینطور نیست، الان آن طرف ارز برنمیگردد. تکالیف شما درخصوص دستگاههایی است که زیر نظر هستند. من اینطور میگویم، الان نزدیک (60) درصد صادرات ما محصولات پتروشیمی است. محصولات پتروشیمی برای چه کسانی است؟ برای نهادهای عمومی غیردولتی است، یا برای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که آنجا شرکتهای پتروشیمی است، به اسم خصوصی است، اما کجا خصوصی است؟ همهکاره آن وزیر تعاون است. یا به حوزه وزارت دفاع است، کجایش خصوصی است؟ (3) درصد، (4) درصد از سهمشان در بورس است، (60) درصد تا (65) درصد تا (70) درصد منابع صادراتی ما از محل همین اقلام، همین یک قلم مواد پتروشیمی منابعی است که میتواند توسط دولت مدیریت شود. این را بخشنامه کنند. ما نمیخواهیم پیمانسپاری انجام بدهیم، ما برای بخش خصوصی در این طرحمان هم پیشنهاد مشوق آوردیم که هم مورد تأیید آقای دکتر سیف و هم آقای دکتر کرباسیان قرار گرفت، گفتند ما قبول داریم. دیشب آقای دکتر کرباسیان با من تماس گرفتند گفتند ما این مواردی که مربوط به مشوقهای ارائه ارز است را صددرصد میپذیریم، به آن هم اضافه میکنیم. ما از این نگاه مثبت شما ممنونیم. بنابراین ما این را نوشتیم. دیروز طرح را دادیم، قرار شد ما امروز بنشینیم چارچوب را جمعبندی کنیم، امروز صبح تکلیف داشتیم. معاون ارزی بانک مرکزی قرار بود تشریف بیاورند، دوستان دیگر بیایند و ما بنشینیم جمعبندی کنیم. آقای دکتر لاریجانی! همان مواردی که شما مطرح میکنید.

علی اردشیرلاریجانی
حالا این کار را بکنید، به نظر من حالا که کار کردید و بعضیهایش را هم که آقای سیف گفتند ما قبول داریم جدای این تصمیماتی که گرفته شده جلسه را ادامه بدهید، این پیشنهادات را بررسی کنید و آن قسمتهایی که قانون نمیخواهد را اجرا کنند، آن قسمتهایی که قانون میخواهد قانون بیاورید.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
آقای دکتر لاریجانی! دقیقاً این جمعبندی ما در جلسه بود که توافقات ما مبنا میشود، توافقی که خود دولت انجام بدهد نیاز به قانون ندارد و اگر مغایرتی هم نداشته باشد اجرا کنند. دومین مبحث؛ هر جا که نیاز به قانون دارد دولت توافق را لایحه بدهد، (رئیس ـ این حرف پیشنهاد خوبی است) ما براساس لایحه میآییم مصوب میکنیم انجام میدهیم.
نکته آخر را هم عرض میکنم و صحبتهایم را تمام میکنم. تصمیمی که دوستان دیشب گرفتند با مسائلی که آقای دکتر جهانگیری معاون اول مطرح کردند با توضیحاتی که امروز آقای دکتر سیف دادند یک تغییراتی دارد. آقای دکتر! وقتی شما عدد را روی (4200) میگذارید ثابت میکنید، یعنی یک مغایرت با یک تصمیم که ما نرخ ارز شناور مدیریتشده را باید در کشور براساس قانون اجرا کنیم مغایرت پیدا میکند. در توضیحاتی که آقای دکتر سیف مطرح فرمودند اگر شما دقت کردید با ظرافت گفتند ضمن اینکه ما با متغیرهای اقتصادی نرخ را تعدیل میکنیم. اگر این عبارت در تعدیل وجود داشته باشد چرا شما عدد را (4200) مبنا قرار دادید؟ امروز بازاری که شرایطش این است باید به نحوی عمل کنید که به تدریج به این عدد هدفگذاری شما برسد. الان ما میخواهیم نرخ تکنرخی تکلیفی در اقتصاد کشور اجرا کنیم که این تبعات دارد. شما طبقهبندی کالاییتان را میخواهید چکار کنید؟

علی اردشیرلاریجانی

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
آقای دکتر! ما میگوییم اگر آقای دکتر سیف آن بخش دومشان را بپذیرند ما براساس این در طرحمان بازار متشکلی تعریف کردیم که جنس بازار متشکل نرخ شناوری است که باید حرکت کند. اگر قبول دارند ما قبول داریم و الا اگر بخواهند عدد را ثابت ببندند ما تعریف تقاضا در اقتصاد کشور داریم ایجاد میکنیم.

علی اردشیرلاریجانی
تقاضایشان را از طریق بانک دارند میدهند.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
آقای دکتر! به توضیحات من گوش کنید. ما در شرایطی که امروز هستیم باید از بالا با تصمیم عرضه و تقاضا حرکت کنیم.

علی اردشیرلاریجانی
این دو تا نظر است، یک نظر این است که آقای پورابراهیمی میگویند باید بحث کنیم. اینکه با یک شیبی آرامآرام ارز را پایین بیاورند، یک بحث این است که آقایان میگویند ما فعلاً با (4200) همه نیازهای دولت را تأمین میکند، البته این باعث میشود که یک شرایط ویژهای در کشور به وجود بیاید، ولی به هر حال دو تا نظر است، مطلب ایشان با آن مطلب یکی نیست. حالا راجع به آن باید بعداً بحث کنیم.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
آقای دکتر! من جمعبندی میکنم. الان چارچوب بحثی که مورد توافق با دولت بوده، با نکته مهمی که آقای دکتر سیف مطرح کردند که آن متغیرهای اقتصادی میتواند عدد را تغییر بدهد، ما هم این را قبول داریم، یعنی همین را پایه و بیس میگذاریم. اعتقاد ما با دولت هم در همین است. آقای دکتر لاریجانی! از حضرتعالی هم میخواهیم به دولت و آقای دکتر روحانی تذکر بدهید در دولت باید در حوزه مباحث اقتصادی صدای واحد به گوش برسد.

علی اردشیرلاریجانی
بله، این حرف کاملاً درست است.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
آقای دکتر لاریجانی! نمیشود در دولت یک نفر بگوید ما موافق افزایش ارز تا (10) هزار تومان هستیم.

علی اردشیرلاریجانی
این ایراد کاملاً وارد است، یعنی اینکه مشاور یا فردی میآید میگوید قیمت ارز باید بالا برود، بعد رئیس دولت و بانک مرکزی و وزیر اقتصاد میگویند نه، این سیاست دولت نیست، باید کنترل کنید، این چه وضعی است؟

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
بخشی از این التهابات متعلق به خود دولت است، با همین فضایی که دارند ایجاد میکنند. نمایندگان چه تقصیری دارند؟ آقای دکتر! ما با این جمعبندی که امروز اگر شما موافق هستید، ما این طرحمان را براساس همان نکتهای که آقای سیف داشتند.

علی اردشیرلاریجانی
آقای پورابراهیمی! به نظر من یک بخشی از توضیحات شما که متفق بود و یک بخشی از آن هم کمیسیون اقتصادی زحماتی کشیدند، من فکر میکنم شما جلسه خودتان را ادامه بدهید، این زحماتی که کشیدید را ادامه بدهید، با آقای سیف و آقای وزیر اقتصاد جلسه بگذارید، آن مطالبی که تصمیم گرفته شده و اجرا شده و موافقید اجرا شود، آن چیزهایی که خود دولت میتواند اجرا کند، اجرا بکند و یا تعهد کند اجرا کند و آن قسمتی که قانون میخواهد احصا کنید، یا لایحه بیاورند یا خودمان طرح بیاوریم، به هر حال لایحه بیاورند بهتر است. آقای پورابراهیمی! خیلی ممنون از توضیحاتتان، تشکر میکنیم.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی
ممنون و متشکرم، ضمن صلوات بر محمد و آلمحمد (حضار صلوات فرستادند).

علی اردشیرلاریجانی
نفر بعدی را دعوت بفرمایید.

غلامرضا کاتب
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس، آقای جلالی! شما صحبت میکنید یا آقای قاسمی؟ جناب آقای دکتر قاسمی بفرمایید.

علی اردشیرلاریجانی

محمد قاسمی
بسم الله الرحمن الرحیم
خدمت کلیه نمایندگان محترم عرض سلام و ادب و احترام دارم، از هیأترئیسه محترم تشکر میکنم که این وقت را در اختیار مرکز پژوهشهای مجلس قرار داد.
به نظر من عمده نکات مهم توسط رئیس محترم بانک مرکزی و رئیس محترم کمیسیون اقتصادی بیان شد. من فقط ترجیح میدهم چند تا نکته اصلی که فکر میکنم میتواند تکمیل کند و چند تا پیشنهادی که میتواند به بحث کاهش التهابات کمک کند را خدمتتان عرض کنم.
همانطور که رئیس محترم کمیسیون اقتصادی فرمودند، باید به خاطر داشته باشیم که عرضه و تقاضای ارز دو بخش کاملاً مجزا دارد، به این معنا که بخشی از تقاضای ارز به واردات رسمی در کشور مربوط میشود و بخشی مربوط به واردات خدمات به کشور مربوط میشود. برای واردات کالا و واردات رسمی خدمات در کشور تراز تجاری کشور نشان میدهد که هیچ مشکلی وجود ندارد، به این معنا که مجموع منابع ارزی لازم ناشی از صادرات نفت و صادرات غیرنفتی حتماً تکافوی واردات کالاها و خدمات به کشور را میکند و کشور هیچ مشکلی در این حوزه ندارد. این نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشت.
اما چه چیزی موجب این التهابات میشود؟ واقعیت این است که در کشور ما برخلاف بسیاری از کشورها یک تقاضا برای دلار به شکل نقدی وجود دارد. به این معنا که عدهای مراجعه میکنند و دلار نقدی و اسکناس بعضاً برای واردات خدمات میخواهند و آن چیزی که بسیار بسیار اهمیت دارد و تحلیلهای قبلی باید تکمیل شود این است که بخشی از تقاضای دلاری که ما در کشور داریم ملاحظه میکنیم این تقاضا برای واردات کالا یا خدمات نیست. به این شکل که عملاً دلار به معنای یک دارایی در نظر گرفته میشود و مردم حس میکنند که از طریق به دست آوردن و نگهداری دلار میتوانند منابعشان را حفظ ارزش کنند. برای این موضوع باید فکر کرد وگرنه همانطور که عرض کردم نه برای واردات رسمی کالا، نه برای واردات رسمی خدمات مشکلی وجود ندارد. بنابراین باید توجهمان را به این سمت ببریم که چه چیزی موجب شده است که مردم بروند دلار به شکل اسکناس تقاضا کنند و این را ببرند به شکل غیرامن نگهداری کنند و از این طریق بخواهند داراییشان را حفظ کنند. این موضوع بسیار بسیار اهمیت دارد. اگر قرار است راهکاری داده شود این راهکار به دقت باید به مهار این تقاضا برای دلار نقدی و اسکناس برگردد. بخشی از آن اطمینانبخشی به مردم است، به این معنا که دولت محترم توانسته تورم را کنترل کند، اما باید خاطرمان باشد، ما با یک ریسکی در نظام بانکیمان مواجه هستیم، به این معنا که حجم نقدینگی عظیمی که هم در فرمایش رئیس محترم کمیسیون اقتصادی و هم رئیس کل محترم بانک مرکزی بود، ما حجم نقدینگی بسیار فراوانی داریم که اگر این به شکل بهینه مدیریت نشود میتواند این وضع ادامه پیدا کند. بنابراین بخشی از مدیریت التهابات باید به حوزه مدیریت نقدینگی در کشور برگردد، این یک نکته مهم.
نکته مهم دوم به حساب سرمایه در تراز پرداختها برمیگردد. من خواهش میکنم توجه بفرمایید، تعارف را کنار بگذاریم. ماهیت حرکت تراز سرمایه خیلی برای ما روشن نیست. یعنی اینکه نمیدانیم، حداقل عددی که وجود دارد این است که ما (19) میلیارد دلار به گونهای کاهش حساب سرمایه در کشور داشتیم. آیا این منابع واقعاً از کشور خارج شده؟ یعنی ما فرار سرمایه داشتیم؟ بانک محترم مرکزی و وزیر محترم اقتصادی باید این نکته را به دقت توضیح بدهند حساب سرمایه ما که (19) میلیارد دلار کاهش پیدا کرده، چه اثری بر روی این التهاب بازار داشته؟ این حرکت سرمایه به سمت کجاست؟ خبرهای غیررسمی وجود دارد، اما من ترجیح میدهم که عرض نکنم و رسماً توضیحات را بشنویم که این حرکت به کجا بوده است.
نکته سوم بحث دسترسیهای ارزی است. واقعیت این است که از چند ماه قبل تحولاتی که راجع به قانون مالیات بر ارزش افزوده در دبی بود و همچنین اجرای قانون مبارزه با پولشویی به شکل جدیتر در چین این پیشبینی را به وجود میآورد که احتمالاً دسترسیهای ارزی ما محدود خواهد شد. نکتهای که این وسط وجود دارد و جای پرسش جدی از دولت است این است که ظرف این چند ماهی که فرصت داشته چرا برای این موضوعات فکر نکرده یا اگر فکری کرده چرا اعلام نکرده و چرا نتوانسته حالا که با این اختلالات در حرکت منابع ارزی به سمت کشور، این موضوع به شکل التهاب شدید خودش را در بازار نشان بدهد.
ضمن اینکه باز راجع به موضوع چین بعضاً تحلیلها متفاوت است و به اصطلاح از این حوزه هم اینکه آیا واقعاً این کار عامدانه بوده، سهوی بوده، آیا ناشی از موضعگیریهای ما در آنجا بوده یا اینکه نه، واقعاً ناشی از اجرای آن قانون بوده، نیازمند توضیح است.
نکته بعدی راجع به عامل انتظارات است. همانطور که رئیس محترم مجلس هم فرمودند چند ماه است که صداهای مختلفی در دولت شنیده میشود و آن صدایی که بلندتر است دارد میگوید نرخ ارز باید افزایش پیدا کند. این خیلی شکل رسمی در روزنامههایی که این موضوع را دارند دنبال میکنند و در مشاورین رسمی دولت این است که چرا باید نرخ ارز اینگونه باشد. این موضوع عامل انتظارات هم باید حتماً مدیریت شود.
اما اگر بخواهیم راجع به خود این کارهایی که میتواند کمک کند، من آن بخشی که اشاره نشد را تأکید میکنم. واقعیت این است که نظام تخصیص ارز در کشور ما نظام کاملاً ناقصی است. عدم کارایی ثبت سفارش سالهاست برای کشور روشن شده، ما بر مبنای ثبت سفارش داریم تقاضا برای ارز را تخمین میزنیم یا عرضه ارز را مدیریت میکنیم. اما واقعاً نمیشود این را عوض کرد و ما استفاده از بارنامه را جایگزین ثبت سفارش کنیم که واقعیتر است؟ این موضوع حتماً باید در دستور کار دولت قرار بگیرد که این مدیریت ثبت سفارش را عوض کند، به شکل حقیقیتر و روی بارنامههایی که نشان میدهد حقیقتاً تقاضا برای ارز برای چه کالایی چگونه است را بیاید سامان بدهد.
راجع به کنترل خروج رسمی سرمایه از کشور عرض کردم، حتماً دولت باید راجع به حساب سرمایه توضیح شفافی به مجلس ارائه کند که این حداقل (19) میلیارد دلاری که ما الان داریم کاهش حساب سرمایه نسبت به سال قبل میبینیم چه اتفاقی افتاده، اگر این خروج ارز از کشور است حتماً مدیریت شود.
نکته بعدی راجع به سپرده ارزی است که فرمودند، میخواهم یک نکته را بگویم تکمیل کند. بعضاً این موضوع روشن است که مردم به این راحتی اعتماد نخواهند کرد. اما ساز و کار جلب اعتماد چیست؟ ببینید! ما الان داریم به خارجیها التماس میکنیم که شما بیایید در فلان حوزه نفتی سرمایهگذاری کنید. آیا نمیتوانیم این التماس را به مردممان کنیم و به شکلی حقیقی بگوییم شما مثلاً بیایید در توسعه میدان گازی کیش سرمایهگذاری کنید و بعد هم از طریق صادرات همان میدان نفتی یا گازی به مردم ارز بدهیم؟ اگر یک بار از ابتدا تا انتهای این کار را بیاییم و برای مردم انجام بدهیم، این اعتماد جلب خواهد شد. جلب اعتماد از طریق بخشنامه و قانون نیست، عمل میخواهد. بیاییم این التماسها را به مردم و در داخل انجام بدهیم. (رئیس ـ خیلی ممنون).
نکته پایانی هم راجع به بحث ایجاد بازار آتی ارز است. بعضی از دوستان نماینده میفرمایند که چرا بدنه کارشناسی کشور بلد نیست راهحل بدهد؟ واقعاً این است که آیا حقیقتاً ما راهحل کارشناسی برای ایجاد بازار آتی ارز نداریم؟ واقعیت این است که چند بار تا به حال مدلهای مختلفی برای این داده شده، اما دولت باید تصمیم بگیرد. این واقعاً قانون هم نمیخواهد، در این گونه موارد عمل دولت میخواهد که این کار بتواند صورت بگیرد، حتماً میتواند صندوق ذخیره طلا، صندوق ذخیرههای ارزی و غیره بیاید کمک کند و در طول یک دوره زمانی اعتماد مردم را جلب کند. خیلی متشکرم.

علی اردشیرلاریجانی
خیلی ممنون از مطالبی که معاون محترم مرکز پژوهشها مطرح کردند. نمایندگان دیگر را هم دعوت بفرمایید.

غلامرضا کاتب
ریاست یا نایبرئیس اول کمیسیون برنامه و بودجه، جناب آقای تاجگردون یا جناب آقای قوامی بفرمایید در خدمت شما هستیم.

هادی قوامی
سلام علیکم جمیعاً و رحمه الله ـ بسم الله الرحمن الرحیم
عرض شود که من یک مقدار به بحث بودجه و ارز میپردازم و بعد دو، سه نکته دیگر را علاوه خواهم کرد. ببینید عزیزان! در لایحه بودجه سال 97 دولت محترم نرخ محاسباتی (3500) تومان را آورد، در یک ردیف دیگری (10) هزار میلیارد تومان دیگر مابهالتفاوت (3500) تومان تا (3850) تومان را دیده بود که این بالاخره شفافیت بودجه را زیر سؤال میبرد. ما در کمیسیون تلفیق این را شفاف کردیم که این برود به عنوان درآمدهای بانک مرکزی، سود سهام و درآمدهای مالیاتیاش مورد توجه قرار بگیرد، در بودجه اینگونه دیده شود که مستقیم کسب درآمد برای دولت مد نظر نباشد.
جناب آقای دکتر لاریجانی! همه ما باید قطعاً از این تصمیمی که دولت گرفته حمایت کنیم که این نرخ ارزی که اعلام شده در همین سطح (4200) تومان حمایت شود. منتها ما باید چند تا نکته را توجه کنیم، اگر ما این را ملاک قرار بدهیم از فروردینماه نرخ محاسباتی ارز به نوعی (4200) تومان است. یعنی ما (50) میلیارد دلار درآمد ارزی که ناشی از فروش نفت است و (50) درصد آن سهم دولت است، حداقل (17) هزار و (500) میلیارد تومان از اینجا درآمدهایی وارد بودجه میشود که اینها را در بودجه ندیدیم.

علی اردشیرلاریجانی
بله، همه این را باید دید، هم ما برای بعضی از واردات برای داروها و اینها با نرخ مبادلهای بود باید برایشان تأمین کنیم.

هادی قوامی
آقای دکتر! ما این را محلی در نظر بگیریم که آن مابهالتفاوت فشاری که به کالاهای اساسی یا به واردکنندههایی که در بحث سرمایهگذاری هستند میآید.

علی اردشیرلاریجانی
بله، فرمایشتان درست است. این را خود شما و آقای تاجگردون در کمیسیون بودجه با آقای نوبخت و سازمان برنامه بنشینید، هم این مابهالتفاوت را در بودجه باید اصلاح کرد، هم برای دستگاههایی که واردات دارند و با ارز مبادلهای بوده باید تفاوتش را در نظر گرفت. ضمناً یک چیز دیگر را هم باید در نظر گرفت که الان یکسری اجناسی با قیمت مبادلهای آمده، حالا اگر (4200) تومان کنند این خیلی رانت است. (قوامی ـ بله، این اثر روی قیمت دارد) برای این هم باید فکری کنیم.

هادی قوامی
این مسأله مهمی است که ما باید حتماً به آن توجه کنیم. به نوعی یک دیواره دفاعی برای کالاهای اساسی، سرمایهگذاران و آن نیازهای اساسی کشور ایجاد کنیم که آن وقت این (4200) تومان را میشود مدیریت کرد و مسأله مهمتر آن هم این است که دیگر دولت ناکاراییاش را در جای دیگر، مثلاً اگر (17) هزار و (500) میلیارد تومان درآمد مالیاتی یا درآمد نفتیاش محقق نشد از این محل نمیآید جبران کند و ناکاراییاش را پنهان کند و دولت به سراغ درآمدهای شایسته میرود و در این بخش کار میکند. در واقع این نکته مهمی است که ما متأسفانه در طول این سالهای گذشته این مسأله خودش را نشان داده است. مثلاً جناب آقای دکتر نوبخت اعلام میکنند ما لایحهای را که در 96 به مجلس محترم پیشنهاد دادیم آن (100) درصد محقق شد، آنچه که مجلس پیشنهاد داد محقق نشد، ولی اشاره نمیکنند که در بودجه سال 96 حداقل (11) هزار میلیارد تومان از مابهالتفاوت ارز (3300) تومان تا حدود (4000) تومان را که فروختند درآمدهای مالیاتیشان محقق نشده این آمده جانشین شده است. این را خارج کنید، بعد ببینید آن که در لایحه بوده چطور محقق شده؟ و دولت سراغ این نرفته که درآمدهای شایسته را که درآمدهای مالیاتی است، مساعد کردن فضای کسب و کار است، برای اینها فکری کند. یعنی عادت کرده به یک درآمدهای رانتی و بادآورده که شرایط اقتصاد کشور را سخت کرده است. این قطعاً میتواند مدیریت را در بانک مرکزی مناسب کند.
جناب آقای دکتر لاریجانی! منتها نکته مهمتر، امسال سال حمایت از کالای ایرانی است و بالاخره مقام معظم رهبری به این نکته توجه ویژه دادند. اگر ما شرایط را برای تولید در داخل مناسب نکنیم این شفای درد ما دردناکتر از خود درد خواهد بود. بالاخره اشاره کردند که مثلاً در قبل از سال آمدند نرخ سود سپرده را از (15) درصد (20) درصد کردند و فکر نکردیم اینکه دوباره هزینههای تولید بالا میرود و شرایط برای تولیدکنندهها سخت میشود، دوباره تولیدکنندهها دست از کار میکشند و واردات افزایش پیدا میکند، نیازهای ارزی ما افزایش پیدا خواهد کرد؟ لذا به این نکته باید توجه کنیم، حتماً شرایط را برای تولید باید در داخل کشور مناسب کنیم، گرههای تولید را باز کنیم.
نکته مهم دیگر، جناب آقای دکتر سیف اشاره کردند، ولی اشاره نکردند که از داخل خود دولت علائمی برای افزایش قیمت ارز داده میشود. جناب آقای مهندس ترکان اعلام میکند ما از افزایش قیمت ارز خوشحال هستیم. این چه اظهار خوشحالی است؟ این شرایط خاص خودش را دارد، این طبیعتاً به التهاب در بازار ارزی دامن میزند، این نشان میدهد، اصلاً شفاف اعلام میکنند که ما خوشحال هستیم از اینکه نرخ ارز افزایش پیدا کند. این معلوم است که ثبات را برای سرمایهگذاری از بین میبرد، نااطمینانی را زیاد میکند. ما سه نوع تقاضا برای ارز داریم، یک تقاضای معاملاتی است، همانطور که اشاره کردند ما حدود (95) میلیارد دلار عرضه ارز داریم و حدود (55) هزار میلیارد دلار تقاضای ارز برای واردات داریم. البته حدود (12) میلیارد دلار هم بازار قاچاق ماست که این باید حتماً مورد توجه قرار بگیرد و سیاستهایی که برای مهار و کنترل قاچاق، برای اینکه فضا را برای تولید مهیا کنیم باید انشاءالله بتوانیم به این نکته هم توجه کنیم.
لذا تقاضای دوم تقاضای احتیاطی است، مردم برای روز مبادا پول کنار میگذارند. بله، آن بخشی که آقای دکتر پورابراهیمی فرمودند ما میتوانیم تقاضای معاملاتی و احیاناً احتیاطی را یک تضمینی ایجاد کنیم، سپردههای ارزی ایجاد شود. ولی من سؤالم از جناب آقای سیف، بانک مرکزی، جناب آقای پورابراهیمی این است، فرض کنید که ما یک نرخ سود (6) درصدی برای سپردههای ارزی گذاشتیم و اطمینان کامل هم ایجاد کردیم و (25) میلیارد دلار پولهایی که دست مردم است رفت در بانکها نشست. آیا یک هزینه دیگری به بانک مرکزی دوباره تحمیل نکردیم، آیا امکان انتقال این پول با توجه به شرایطی که در گزارش مرکز پژوهشها بود، بحث پولشویی، بحث اینکه ما الان خیلی دیگر چمدانی نمیتوانیم پول را انتقال بدهیم، امکان انتقال این اسکناسهای داخل کشور وجود دارد؟ این نکتهای است که باید حتماً ملاحظه شود.
لذا جناب آقای دکتر لاریجانی! حتماً باید کار کارشناسی بیشتری انجام شود. بله، به عنوان یک سیاست حداقلی میشود به این نگاه کرد، ولی به عنوان یک سیاست حداکثری نمیتوانیم به این مسأله نگاه کنیم. (رئیس ـ خیلی ممنون، وقتتان تمام شد) این مجموعه نکاتی است که امیدوارم توجه شود. امروز همه ما اگر همراستا باشیم، همراستایی بین منافع فردی و جمعی ایجاد کنیم و همراستایی بین ملاحظات کوتاهمدت و بلندمدت قطعاً از این شرایط سخت میتوانیم انشاءالله عبور کنیم و شرایط را برای تولید فراهم کنیم.

علی اردشیرلاریجانی

غلامرضا کاتب
جناب آقای قوامی متشکر. افرادی که اسمشان در قرعه درآمده، برادر عزیزم جناب آقای شهروز برزگر بفرمایید.

شهروز برزگر کلشانی
بسم الله الرحمن الرحیم
سال حمایت از کالای ایرانی را خدمت هموطنان گرامی و همکاران عزیز تبریک عرض میکنم. دوستان! من به عنوان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی که در تلفیق برنامه و بودجه هم بودم میخواهم نکاتی را خدمتتان عرض کنم. مردم شریف ایران! ما قبل از عید قانونی تصویب کردیم که جلوی هر گونه گرانی از جمله حاملهای انرژی و سوخت گرفته شود. شاید گفته شود که دولت محترم از گرانی نرخ ارز خوشحال باشد، چون دولت از این دیدگاه نرخ ارز را به عنوان یک کالا میداند، هر چقدر گرانتر بفروشد سود بیشتری دارد. آیا این وضعیت به سود مردم هم خواهد بود؟ ما بعد از تلاطمی که در بازار ارز به وجود آمد در قیمتها بیش از (40) تا (70) درصد افزایش قیمتها را داشتیم. چندی پیش یکی از دوستان تعریف میکرد کالایی را سفارش کرده بود که قیمت آن (500) هزار تومان بود. این تلاطمی که در نرخ ارز به وجود آمد تماس گرفتند که همان کالا را میخواهند با او (750) تومان حساب کنند.
آیا بانک مرکزی از پایه قیمت ارز خبر نداشت؟ آیا خبر ندارد که قیمت همه کالاها و خدمات براساس پایه نرخ ارز تعیین میشود؟ آقای دکتر سیف عزیز! شما به مؤسسات اعتباری مجوز دادید، مشکلی که مؤسسات اعتباری به وجود آوردند کم نبود که مشکل دیگری تحت عنوان مشکلات نرخ ارز دوباره بر این مشکل افزوده شود؟ طبق گزارش کارمندان شما بیش از (60) هزار میلیارد تومان از معوقات بانک مرکزی توسط همین مؤسسات اعتباری باید پرداخت شود. شما بهتر میدانید که چقدر از این پول عودت داده شده و پرداخت شده است. آیا این پولها دوباره پسانداز میشوند؟ آیا دچار سودهای افسانهای میشوند که خاصیت پولهای سرگردان است؟ پس خیلی برای شما به عنوان بانکی و دستاندرکار بانکی روشن بود که در بازار پول چه اتفاقی خواهد افتاد.
از آن مهمتر طبق اظهارات کارشناسان هزار هزار میلیارد تومان به حجم نقدینگی کشور افزوده شده است در حالی که بخش اعظم آن پولی بوده که شما به عنوان پول پرقدرت در بازار میشناسید. متأسفانه بانکها و بازار تحت اداره بانک مرکزی سبب این مشکلات است. نقش مجلس و دولت در این بین بسیار ناچیز است که حتی نمیتوانیم آن را نقش بدانیم.
موضوع دیگری که میخواهم به آن بپردازم موضوع رقابت در بازار پول است. همه میدانیم که مهمترین و اساسیترین قسمت عرضهکننده ارز بانک مرکزی است و همچنین تنظیم تقاضا و عرضه ارز دست بانک مرکزی است. آیا خبر نداشتید که چه میزان ارز دارید یا از تقاضای بازار خبر نداشتید؟ در این بین وقتی که گرانی به وجود بیاید (رئیس ـ متشکرم، وقت شما تمام شده) آقای دکتر! من یک موضوع خدمت شما بگویم. (رئیس ـ سریعتر بفرمایید) درخصوص ارز سه تا بحث است. ما از طریق ارز واردات کالا داریم که به صورت مستقیم توسط تجار انجام میشود و همچنین خرید مواد خام. یک موضوعی که در این بین اضافه شده یک پدیدهای که به وجود آمده موضوع سوم تحت عنوان پسانداز ارز است که پیشبینی میشود (فرهنگی ـ خیلی متشکرم) چیزی حدود (18) تا (28) میلیارد دلار در این خصوص اتفاق افتاده. در این بین (رئیس ـ این بحث مطرح شد، انشاءالله پیگیری میشود) وقتی این گرانی به وجود میآید شما به ما بگویید فقرا، کشاورزان، کارمندان، کارگران که حقوق آنها ذره ذره اضافه میشود با این گرانی که به وجود آمده که میشود قابل کنترل هم باشد، اگر شما میخواستید کنترل کنید، اگر میخواستید نرخ ارز را (4200) اعلام کنید چرا چهار ماه پیش این اتفاق نیفتاده و در عین حال مابهالتفاوت قیمت نرخ ارز که ما در بودجه پیشبینی کردیم که (3750) تومان باشد (رئیس ـ اینها را باید تعدیل کنیم، درست میگویید) با روزی (3) میلیون و (800) هزار بشکه صادرات نفت ضرب در (700) تومان، ضرب در (360) روز این رقم کجا میرود؟ در کدام ردیف بودجه تعریف شده و در کجا هزینه میشود؟ سپاسگزارم.

غلامرضا کاتب
از جناب آقای برزگر متشکرم، نفر بعد جناب آقای دهمرده خواهش میکنم تشریف بیاورید.

حبیب الله دهمرده
بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین
دوستان و سروران! خدمت همه شما عرض ارادت و خداقوت دارم. نیک میدانیم که ناامیدی سم مهلکی برای جامعه است و در محیط آرام استعدادها شکوفا میشود، در محیط متشنج اگر استعدادی هم باشد از بین میرود. از زندهباد، مردهبادهای بیحاصل جداً جلوگیری کنیم، با وحدت و همدلی بایستی مملکت را بسازیم، ولی این بدان معنا نیست که واقعیتها را بیان نکنیم و نقد سازنده نداشته باشیم. این به نفع مردم و نظام مقدس است، خدمت همه عزیزان و مسئولان حقیقتاً ارادت دارم.
اما نکاتی که باید عرض شود؛ جناب آقای رئیسجمهور عزیز! انتظار داشتیم در این شرایط حضرتعالی تشریف میآوردید، مجلس و مردم را احترام میگذاشتید، شما که همیشه میفرمایید من نقد منصفانه را میپذیرم. این جایش بود، در این شرایط منت میگذاشتید تشریف میآوردید. جناب آقای جهانگیری! شما حداقل میآمدید، چرا تشریف نیاوردید و به این اوضاع و احوال پاسخ ندادید؟ چرا مملکت را با اینهمه چالش مواجه میکنید؟ آقای رئیسجمهور! چرا اینهمه تأخیر؟ پس از چند ماه که همه دلالان و مافیای ارز سوءاستفاده کردند این تصمیم گرفته میشود؟ الان هم معلوم نیست حقیقتاً این تصمیم پایدار بماند.
همه سروران میدانند مردم شریف، دانشمندان در جریان هستند، این نوسانات نرخ ارز در تمام زمینهها تأثیر میگذارد. در زمینه تولید، اقتصاد مقاومتی، سپردهگذاری، واردات، صادرات همه و همه اثر وحشتناک میگذارد. جناب آقای رئیسجمهور عزیز! چرا از اصل پیشگیری استفاده نمیکنید؟ آیا قابل پیشبینی نبود؟ همه عزیزان فرمودند مدتها قبل این مطلب (فرهنگی ـ خیلی متشکرم) قابل پیشگیری است. چرا از اصل پیشگیری که اصلی به مراتب ارزانتر از درمان است شما استفاده نمیکنید؟ (رئیس ـ خیلی ممنون، وقتتان تمام است) مگر ما کم دانشمند و متخصص داریم؟ امروز عنصر و مسئولی در مجلس میآید که هزاران هزینه برای مملکت تراشیده، مؤسسات مالی و اقتصادی و همه اینها یادمان نرفته. بایستی عناصری بیایند، ایشان به دشمنان خارجی اشاره میکند، شک نداریم مستکبرین عالم، آمریکا قسمخورده علیه ایران کار میکند، ولی حقیقتاً عنصر اصلی در این زمینه مسئولانی هستند که کارایی ندارند (رئیس ـ خیلی ممنون) چه کسی هزینهتراشی میکند، چه کسی اینهمه هزینه به اعتماد را پرداخت میکند؟ آیا هزینه اجتماعی را کسی میتواند جبران کند؟ البته ما وظیفه داریم همکاری بکنیم و آقای دکتر! نکته آخر این است که چرا در خود دولت اینهمه تشتت، چرا اینهمه اختلاف؟ یک مطلب، یک صدا، همه با هم باید ورود پیدا بکنیم. از همه شما عزیزان تقدیر و تشکر میکنم زمان من بسیار اندک بود مطالب دیگر را میگذارم در جای دیگر، عرض ارادت، ممنون و سپاسگزارم.

علی اردشیرلاریجانی
متشکرم، نفر بعدی را بفرمایید.

غلامرضا کاتب
متشکرم، نفر بعدی وقتشان را به برادر عزیزم جناب آقای عثمانی دادند، بفرمایید.

محمدقسیم عثمانی
بسم الله الرحمن الرحیم
البته مطالب لازم را همکاران محترم اشاره فرمودند، بنده هم چند نکتهای را اضافه میکنم. اینکه به صراحت گفته میشود منابع ارزی کشور کفاف هزینههای ارزی کشور را میکند این خبر بسیار خوبی است که نگرانی ما را از این بابت برطرف میکند. جناب آقای دکتر سیف! منتها وقتی منابع ارزی کشور بیش از مصارف ارزی است چرا باید نرخ ارز در بازار افزایش پیدا بکند و این افزایش نرخ ارز ناشی از چیست؟ باید ببینیم چه اتفاقی افتاده که ما هیچ مصرف جدیدی نداریم، تازه وقتی شعار سال حمایت از کالای ایرانی است و این باعث محدودیت واردات میشود این تقاضا برای ارز را هم باید کاهش بدهد و کاهش تقاضا برای ارز باید اثر خروجیاش کاهش نرخ ارز باشد نه افزایش نرخ ارز.
آقای دکتر! آن اتفاقی که افتاده به نظر من این است و مقصرش هم شخص آقای سیف یا شخص آقای کرباسیان یا هیچ فردی نیست. ببینید! بستر سرمایهگذاریهای دیگر را در کشور بستیم، آن کسی که پول دارد، آن کسی که منابع مالی دارد پولش را کجا برود بگذارد که ارزشش حفظ بشود، پولش را کجا سرمایهگذاری بکند که بتواند بازدهی لازم را به دست بیاورد؟ وقتی همه موتور محرکه اقتصاد را ما از کار انداختیم، وقتی هیچجا بازدهی لازم را ندارد آسانترین جا برای پول گذاشتن و سرمایهگذاری ارز است، نه تخصص میخواهد، نه مالیات میخواهد، نه مجوز محیط زیست میخواهد، نه مسأله کارگری دارد، نه هیچ پیگردی دارد، طبیعی است این اتفاق بیفتد. شما باید بسترهای سرمایهگذاریها را فراهم بکنید که منابع مالی مسیر خودش را درست پیدا بکند. وقتی همه مسیرها را مسدود کردیم تنها مسیر باقیمانده طلا، ارز و سکه است.
امروز ارز را مردم به عنوان یک محل سرمایهگذاری برای حفظ قدرت پول خود میخواهند، مردم میخواهند ارزش بازدهی منابع مالی و پساندازهایشان حفظ بشود. راهی که برایشان باز کردیم اتوماتیک به سمت ارز میرود، چرا؟ چون راههای دیگر را بستیم. شما راههای دیگر را باز کنید، درست کنید کسی پولش را در ارز نمیبرد. بازار ارز امروز به یک میدان سرمایهگذاری، به یک بازار سرمایهگذاری (فرهنگی ـ خیلی متشکرم) تبدیل شده و ارزی که باید امروز یک واسطه باشد یک کالا است. کالایی است که بیش از هر چیز دیگر به تجربه متأسفانه قدرت خود را حفظ کرده.
آقای دکتر لاریجانی! نکته دومی که لازم است بگویم و شاید برخلاف جهت صحبتهای امروز باشد؛ افزایش نرخ ارز اگر مدیریتشده و کنترلشده باشد لازمه حمایت از کالای ایرانی افزایش نرخ ارز است، اما اگر لجامگسیخته و کنترلنشده باشد باعث آفت و کاهش قدرت پول ملی و ارزش اقتصاد کشور خواهد شد. شما اگر میخواهید صادراتتان رونق بگیرد راهش افزایش کنترلشده نرخ ارز است، اگر میخواهید جلوی واردات را بگیرید راهش افزایش کنترلشده نرخ ارز است و اگر دولت کنترلشده بیاید بگوید من نرخ ارز را افزایش میدهم راه حمایت از کالای ایرانی همین است (رئیس ـ آقای عثمانی وقتتان تمام شده) ولی آقای دکتر! اگر نه دولت، نه بانک مرکزی، نه هیچ مسئولی کنترل این ارز را در اختیار نداشته باشد این منجر به حمایت از کالای ایرانی هم نخواهد شد. والسلام علیکم و رحمه الله

غلامرضا کاتب
آقای عثمانی متشکرم، نفر بعد برادر عزیزم جناب آقای روحالله بابائیصالح هستند، بفرمایید.

روح اله بابائی صالح
بسم الله الرحمن الرحیم
رئیس و همکاران محترم سلام علیکم. جناب آقای دکتر لاریجانی! نمیدانم نوروز را خدمت مردم ایران تبریک بگویم چرا که با این کارها و با این اتفاقاتی که در کشور ما افتاده، در این بیثباتی ارز کام مردم واقعاً تلخ شده است. جناب آقای دکتر لاریجانی! انتظار داشتیم برای چنین موضوع مهمی بالاترین مقام اجرایی کشور میآمدند و برای مردم توضیح میدادند و نمایندگان مردم را هم قانع میکردند.
جناب آقای دکتر روحانی! حضرتعالی و تیم اقتصادی شما در شعارهایی که در زمان انتخابات میدادید از بیثباتی و قیمت ارز صحبت میکردید، میگفتید که قیمت ارز ساعتی تغییر میکند، متأسفانه الان بدتر از این وضعیت در جامعه ما رخ داده، شما قول داده بودید که برای مردم این مسأله را جبران کنید و پیگیر این موضوع باشید.
جناب آقای دکتر روحانی! زمانی که قیمت ارز ثبات نداشته باشد سرمایهگذار با چه امنیتی سرمایهگذاری کند؟ مواد اولیه گران میشود، قیمت تمامشده کالا افزایش پیدا میکند، قدرت رقابت با کالاهای خارجی از بین میرود، این یعنی تولید کالاهای داخلی تعطیل، در حالی که در سال حمایت از کالای ایرانی هستیم. جناب آقای دکتر سیف! این مطلب را گوش کن با تلفن صحبت نکن، در زمان طاغوت یک اتفاقی به این صورت افتاد نتیجهاش را ببینید چه شد، رئیس بانک مرکزی وقت اعدام شد. جناب آقای لاریجانی! از قوه قضائیه خواهش میکنیم یک دادگاه علنی برای محاکمه کسانی که در زمینه اقتصادی چنین کارهایی انجام میدهند را بخواهیم تشکیل بشود.
جناب آقای دکتر سیف! توضیح بدهید با این حرکت که شما انجام دادید قیمت ارز بالا رفته، این تسعیر و مابهالتفاوت به جیب چه کسانی رفته، آیا از آمار ورود و خروج ارز خبری هست؟ چه کسانی در این رابطه اطلاعات کافی دارند؟ این را برای مردم و نمایندگان توضیح دهید. جناب آقای دکتر سیف! شما عامل افت (40) درصدی پایه پول ملی هستید، باید پاسخگو باشید و این مسأله را پیگیری کنید که انشاءالله بتوانید جبران کنید. جناب آقای دکتر سیف! فقر زیادتر شده، بخش قابل توجهی از مردم به زیر خط فقر رفتند، قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده، مردم فقیرتر شدند و به خاک سیاه نشستند، چه کسی باید پاسخگو باشد؟
جناب آقای لاریجانی! از حضرتعالی تقاضا داریم، شما بفرمایید این عزیزان که پاسخگو نیستند (فرهنگی ـ خیلی متشکرم) قیمت (4200) تومانی ارز از کجا آمده؟ مابهالتفاوت (3500) تومان با (4200) تومان (700) تومان میباشد، بالاخره این مابهالتفاوت کجا میرود؟ «اللهم احفظ قائدنا امام خامنهای».

غلامرضا کاتب
متشکرم، نفر آخر برادر عزیزم جناب آقای فلاحتپیشه هستند، بفرمایید.

حشمت اله فلاحت پیشه
بسم الله الرحمن الرحیم
عزیزان! من میخواهم چند نکتهای را عرض کنم، بعضی از آن صحبتهای جناب آقای وزیر اقتصاد است که فرموده بودند موضوع امنیتی است و بخشی از آن هم صحبتهای جناب آقای دکتر سیف میباشد.
ببینید! من روی صحبتم با جناب آقای رئیسجمهور است، چون معتقدم مشکلات اقتصادی تیم اقتصادی دولت را له کرده و کار به خود آقای رئیسجمهور کشیده. ببینید! ژنرال فرانکو در صدر چهار لشکر و چهار ستون میرفت مادرید را قبضه و تسخیر کند. گفت من در رأس پنج ستون دارم میروم این کار را انجام بدهم، گفتند ستون پنجمت کو؟ گفت توی شهر است و در رأسشان مدیران نالایقاند و محتکران اقتصادی. میخواهم راجع به این موضوع صحبت کنم؛ عزیزان! ما در کمیسیون تلفیق و در مجلس در بودجه پارسال چکار کردیم؟ این (17) هزار و (500) میلیارد تومان را دقیقاً توجه کنید. گرانی که دولت میخواست به دوش مردم بگذارد مجلس نگذاشت. حتی اگر سیاست تثبیتی دولت جواب بدهد همان گرانی را به دوش مردم گذاشته، یعنی دکترینشان قانون مجلس را دور زدند. یک شوک را وارد کردند، در زمان این شوک دو تا کار صورت گرفت؛ یک، آن بخش از دولتمردانی که سعی کردند گرانی را به دوش مردم تحمیل کنند به نتیجه رسیدند. دو، آن بخش از قاچاقچیان یقهسفید و دلالان صاحب رانت دولتی آنها بیشترین سود و صرفه را بردند. این یک واقعیتی است که شکل گرفت، اولین خیانت به شعار سال بود. صنعتگران ما چگونه میتوانند با چنین شرایط ارزی با کسانی که دستشان در دست خارجی است رقابت کنند؟ این خیانتی است که صورت گرفته، چرا میگویید یک صدا خارج شود؟ من از بعضی از همکارانمان تعجب میکنم. به قانون بودجه خودتان متوسل بشوید بعد بیایید به وظیفه خودتان عمل کنید. چقدر میگویید دشمن دشمن؟ در عرصه سیاسی و امنیتی بگویید، ولی در عرصه اقتصادی بگویید نالایقی مدیریت و رانتهای اقتصادی. مجلس تحقیق و تفحص کند در این شوکی که به مردم وارد شد چه کسانی صاحب سود و سرمایه شدند، چه کسانی وصل به دولت بودند و چه کسانی در آینده این کارها را انجام خواهند داد، چون بار اول و آخرشان نیست. باز هم در آینده این کارها را حتماً صورت خواهند داد.
عزیزان! لذا اعتقاد من بر این هست که مجلس شورای اسلامی این است که، آقای سیف شما میگویید اقتصاد ما متعادل است؟ من سال گذشته آمدم تحقیق و تفحص از (104) هزار میلیارد تومان تسهیلات وصول نشده بانکها را در کمیسیون اقتصادی دادم گفتی آقا! نگذار در صحن بیاید التهاب ایجاد میشود. الان (110) هزار میلیارد شده، ببینید چه خیانتی به زلزلهزدهها کردید، به خاطر (1000) میلیارد امهال نکردید شب عیدشان را خراب کردید الان به کل ملت ایران دارید خیانت میکنید (رئیس ـ متشکریم، وقتتان تمام شده) و ارز هم الان دو برابر شده باز بگویید اقتصاد متعادل است.
آقای لاریجانی! مدیران ما تا زمانی که فکر میکنند اقتصاد متعادل است اینها لیاقت مدیریت ندارند، شعار «استعفا، استعفا» مجلس شعار ملت بود، ببینید چه فشاری به روی دوش مردم آوردید. در ابتدای سال عید مردم را خراب کردید بعد الان میآیید آمار میدهید. بنده با این یکصدایی مجلس و دولت مخالف هستم. اعتقاد بنده بر این است که مجلس براساس آن چیزی که در قانون بودجه تصویب کرده (فرهنگی ـ خیلی متشکرم) به وظیفه تحقیق و تفحص و نظارتی خودش باید عمل بکند، سپاسگزارم.

علی اردشیرلاریجانی
خیلی ممنون، آقای سیف! جنابعالی اگر کوتاه صحبت بکنید که این بحث را به یک جایی برسانیم.

ولی الله سیف
عرض سلام مجدد دارم خدمت نمایندگان محترم، تشکر میکنم و نکاتی که اشاره شد همه را من یادداشت کردم که طبیعتاً پیگیریهای لازم را بکنیم. من چند تا نکته را فقط فکر کردم، با اجازه جناب آقای دکتر لاریجانی خدمت شما عرض بکنم.
اول اینکه خدمت جناب آقای دکتر پورابراهیمی عرض میکنم این نکاتی که اینجا اشاره کردند من هم تأیید میکنم، واقعاً یک انگیزه همکاری وجود دارد، ما هم تلاشمان بر این است که یک همکاری و یک رابطه مستقیم و نزدیک بین بانک مرکزی و کمیسیون اقتصادی باشد، مخصوصاً اعضای محترم کمیسیون همانطور که اشاره کردند من هم تأیید میکنم اعضای کمیسیون صاحبنظرهای اقتصادی هستند که واقعاً در زمینههای مختلف ما میتوانیم از نظرات آنها استفاده کنیم.
نکته دیگر اینکه جناب آقای دکتر پورابراهیمی اشاره فرمودند که هیچ عامل اقتصادی برای این نرخ وجود ندارد، من هم صددرصد تأیید میکنم، به همین دلیل هم اشاره کردم که بحث انتظارات و التهابات کاذبی که ایجاد میشود دارد اثر میگذارد. این را از این جهت عرض میکنم که در رابطه با اطمینانبخشی برای این مدلی که مورد نظر هست و مبنای (4200) تومان و تعادل بین منابع و مصارف. خوشبختانه وضعیت درآمدهای ارزی ما شرایط مطلوبی دارد و به هیچوجه نسبت به تأمین نیازهای وارداتی خود کمبودی نداریم. آقای دکتر عثمانی هم همین را اشاره فرمودند، ما بایستی بتوانیم مدیریت درست را اعمال کنیم، این ساختار جدیدی که ایجاد کردیم میتواند این مدیریت را ایجاد کند و این همفکری و همراهی انشاءالله در آینده هم وجود دارد. همانطور که من عرض کردم نرخ تعیینشده نرخ بر مبنای مدل شناور مدیریتشده قانونی و تکلیفی برای بانک مرکزی است. این مدل مصوبه مجلس بوده و لذا ما بر این اساس عمل میکنیم و به هیچوجه هدف ما تثبیت نرخ نیست، اگر بخواهیم تثبیتی عمل کنیم حتماً اشکال جدی بروز خواهد کرد.
از جناب آقای دکتر قاسمی هم تشکر میکنم. آقای دکتر! واقعیت این است که من با مرکز پژوهشها یک رابطه نزدیک دارم و جلسات همفکری مثبتی را داشتیم، در خدمت ریاست محترم مرکز پژوهشهای مجلس آقای دکتر جلالی و جناب آقای دکتر قاسمی که همکاران ایشان واقعاً تلاش میکنند و ارتباطات خوبی وجود دارد و همفکریهای مثبتی هم وجود دارد. آقای دکتر قوامی راجع به این (4200) تومان و اثرش بر بودجه صحبت کردند. دقیقاً نکته درستی است و من هم فکر میکنم این آثار بایستی دیده بشود، منتها یک توجه را خواستم بدهم؛ در گذشته هرچقدر از مبنای ارز مبادلهای که مستقیماً به حساب خزانه در زمان واریز ارز به حساب بانک مرکزی ما عمل میکنیم هر میزان از آن ارز را به قیمت آزاد در بازار مداخله میکردیم عیناً در حسابی متمرکز میشد و به حساب خزانه واریز میشد.

علی اردشیرلاریجانی
مقصودشان این بود که در بودجه باید تنظیماتش یک قدری تغییر کند. این را پیگیری میکنند.

ولی الله سیف
این کاری بوده که در همه زمانها بوده منتها یک نکته وجود دارد، امسال در بودجه یک تغییری ایجاد شد. آمدند این رقم مابهالتفاوت ناشی از مداخله ما در بازار را در سود بانک مرکزی دیدند، لذا یکی از اقلام هم باید آنجا اصلاح بشود، این را عنایت داشته باشید.
به نظرم میآید که ما بیشتر از هر چیزی برای تحقق اهداف اقتصادیمان نیاز به ثبات و آرامش اقتصادی داریم. این مدل به ما کمک میکند آن ثبات را ایجاد کنیم، انشاءالله اقتصاد ما پیشبینیپذیر باشد که انگیزههای لازم و تشویق مناسب را برای سرمایهگذاران ایجاد بکند و این قضیه حاصل نمیشود الا اینکه حمایت مجلس را هم دولت داشته باشد و من اینجا میخواهم تقاضا کنم با هدف مشترکی که داریم کمکها و حمایتهای مجلس حتماً و حتماً میتواند برای ما بسیار ارزشمند باشد.
آخرین مطلب؛ آقای بابائی اشاره فرمودند که ما این تفاوت نرخ ارز را چکارش کردیم، به جیب چه کسی رفته؟ خدمت ایشان عرض میکنم که این هیچجا نرفته الا به خزانه واریز شده. رقم و عدد و مابهالتفاوتهایی که حاصل شده دقیقاً حسابرسی میشود، هیأت نظار بانک مرکزی نظر میدهد و میبیند، دیوان محاسبات آنجا حضور دارد و دارد کنترل میکند و لذا از این بابت هیچگونه مشکلی وجود ندارد.
یک نکتهای هم اشاره کنم بد نیست؛ آن اینکه این (40) درصد، (50) درصد یا هر رقمی که نرخ ارز اضافه شده چیست؟ از سال 92 تا الان تورم انباشته ما (82) درصد بوده. نرخ ارز را با این (4200) تومان مقایسه کنید، (3000) تومان (4200) تومان شده، یعنی (1200) تومان اضافه شده. این (1200) تومان (40) درصد میشود و لذا دقیقاً این (40) درصدی که اشاره میکنند آن است، منتها در زمانهایی که بالاتر بود اوجش مثلاً (70)، (75) درصد بود و این در حقیقت باز هم با آن تورم انباشته قابلیت توجیه داشت. تنها چیزی از آن که قابلیت دفاع ندارد و من هم خدمت شما تأیید میکنم نوسانات شدید است. این نوسانات شدید برای اقتصاد مشکل ایجاد میکند. ما برنامهریزیهایمان این است که این را کاملاً به صورت هموار و از آن نوسانات شدید جلوگیری کنیم و این مدل انشاءالله این امکان را به ما میدهد و یک آرامش مناسب در اقتصاد ایجاد میکند. من خیلی عذرخواهی میکنم و تشکر میکنم، ببخشید.

علی اردشیرلاریجانی
آقای سیف خیلی تشکر میکنیم. آقای سیف! تشریف داشته باشید من چند نکته عرض کنم. آقای سیف! در همان صندلیتان تشریف داشته باشید، بفرمایید.
مسأله ارز یک موضوع بسیار مهمی بود که در چند ماه اخیر مستمراً نمایندگان محترم در مجلس و کمیسیونها راجع به این اظهارنظر کردند و نگران بودند و نگرانی آنها هم کاملاً به جا بود. آقای سیف الان تحلیلشان را گفتند و آقای پورابراهیمی هم تأیید کردند که منابع ارزی ما هم خیلی بیشتر از مصارف ما هست. پس اشکال در مدیریت کار است، اینکه شرایط ملتهب بشود بعد مجلس نگران بشود جلسه کمیسیون بگذارد، بعد از دولت بخواهد سریع تصمیم بگیرید و آقای سیف امروز اینجا میآید میگویند ما این تصمیمات را گرفتیم که حالا تصمیمات حتماً شرایط را تعدیل میکند، ولی باید زودتر تصمیم میگرفتید.
اصلاً تشکیل دولتها برای این است که یک زندگی قابل پیشبینی برای مردم و سرمایهگذاران وجود داشته باشد. نباید زیاد بگذارید شرایط ملتهب بشود بعد تصمیم بگیرید. این نگرانی که بعضی از دوستان میگفتند از این طرق رانت به وجود میآید به خاطر همین است که به موقع تصمیمگیری نمیشود. بنابراین حالا که متوجه شدید از این به بعد این تصمیمی که گرفته شده را با جدیت دنبال بکنید. اجازه میدهند آقای سیف گوش بدهند؟ آقای ذوالقدر اگر اجازه بدهند، حالا فرصت دارید بعد با ایشان صحبت کنید.
حالا که این تصمیم گرفته شده با دقت و جدیت این تصمیم را دنبال بکنید، یک کمیتهای بگذارید که مستمراً رصد کند و مسائلی که در این ریزهکاریهایی دارد آنجا پیشبینی بشود. این احتیاج است، همه چیزها را در نظر نگرفتید. چند تا نکته دیگر هم هست در این صحبتها هم مطرح شد، یکی در مورد سپرده ارزی است. این سپرده ارزی را من قبول دارم، نکتهای که آقای پورابراهیمی هم گفتند در سال 90 یک بار این کار را کردند، ولی چون درست عمل نکردند نتیجهاش این شد که مردم به این تصمیمات شما اعتماد نمیکنند. لذا اگر لازم میدانید در این زمینه قانون هم گذرانده بشود، کمیسیون این را بیاورد که ما بانک مرکزی را الزام کنیم که با یک سود متعارف ارزی این کار را انجام بدهد و هر وقت هم کسی خواست بتواند ارز خودش یا معادل ریالیاش را با سودی که به او تعلق گرفته بگیرد.
در مورد صندوق ذخیره طلا هم فکر بکنید، این در صحبتهای شما نبود، این هم از آن موضوعاتی است که باز دوباره مسأله به وجود میآید، قبلش فکر کنید تا وقتی حاد نشده.
نکته بعدی این است که شما هر دو، سه ماه یک گزارش از تراز ارزی به مجلس بدهید که ما بدانیم وضعیتتان چگونه است و اطلاعات ما در این زمینه یکسان باشد.
نکته سوم در مورد تعداد صرافیها است. من قبلاً هم عرض کردم اگر شما این موضوع را کنترل نکنید باز شبیه به همین مسأله مؤسسات اعتباری میشود. وقتی شما نیازهای ارزی کشور را تأمین میکنید، چقدر نیاز است این تعداد صرافی وجود داشته باشد؟ به نظر من اینها را در کمیسیون هم بحث کنید. به هر حال یا طرح یا خودشان اختیار دارند انجام بدهند.
نکته دیگر این است که در قانون بودجه واردات بعضی از اجناس مثلاً دارو و اینها را ما با ارز مبادلهای در نظر گرفتیم. بنابراین اگر شما میخواهید (4200) تومان بدهید برای این بخشها مشکل به وجود نیاید. یا باید برای آنها همین ارز را بدهید، یا مابهالتفاوتش را باید در اختیارشان بگذارید. این مابهالتفاوتش را با آقای پورابراهیمی و آقای تاجگردون با کمیسیون برنامه بررسی کنید، یک فکری برایش بکنید که بعد دوباره یک مشکل جدیدی برای دستگاهها به وجود نیاید و قیمتها گران نشود.
یک نکتهای هم هست که بعضی از افراد با ارز مبادلهای جنس وارد کردهاند، شما وقتی این قیمت را میگذارید با این قیمت میخواهند در بازار بگذارند، برای این هم باید فکر کنید، از قبل کنترلهایی شود که مسأله جدیدی به وجود نیاید.
من فکر میکنم نکاتی هم که در این جلسه گفته شده علاوه بر تصمیماتی که گرفته شده با جدیت دنبال کنید که این مستقر شود، کمیسیون اقتصادی بررسیهایی که با آقایان کردند و با وزیر اقتصاد و بانک مرکزی پیگیری کنید و ادامه بدهید. آن مواردی که اضافه بر تصمیماتی است که دولت گرفته و الان توضیح دادند باید اجرا شود، مواردی که خودشان میتوانند انجام بدهند با زمانبندی انجام بدهند و شما هم نظارت داشته باشید. آن مواردی هم که احتیاج به قانون دارد لایحهاش را سریع بیاورند.

محمد علی وکیلی
با این قیمتی که گفتند نوسانش چه میشود؟

علی اردشیرلاریجانی
گوش ندادید و یادداشت دادید، من همین را توضیح دادم. عرض شود آن مواردی که احتیاج به اصلاح قانون دارد لایحه بیاورند، منتها با سرعت بیاورید. یعنی مجموعه این بستهای که میخواهد اجرا شود یکجا اجرا شود. شما الان یک قسمتهایی را گفتید، آن قسمتهایی که احتیاج به قانون دارد را حتماً سریعتر بیاورید و حتماً هم کمیسیون جلسهاش را امروز و فردا بگذارد و پیگیری کند و کمیسیون مسئولیت دیگری هم دارد که نظارت کند که از قبل هشدارباش بدهد و اگر مشکلی بود مشکلات را با مجلس در میان بگذارد و حل کند. از آقایان، هم نمایندگان محترمی که صحبتهای مهمی کردند، هم کمیسیون اقتصادی و هم آقای سیف خیلی تشکر میکنم.
4
ناطقین جلسه آقایان: عزیز اکبریان، حسن کامراندستجردی، شمسالله شریعتنژاد، غلامرضا کاتب و مرتضی صفارینطنزی

علی اردشیرلاریجانی

محمدحسین فرهنگی
ناطقان جلسه علنی امروز عبارتند از:
ـ آقای عزیز اکبریان نماینده محترم کرج، اشتهارد و فردیس.
ـ آقای حسن کامراندستجردی نماینده محترم اصفهان که با استفاده از نوبت یکی از همکارانی که کسالت داشتند و با هم هماهنگی کردند سخنران دوم ما خواهند بود.
ـ آقای شمسالله شریعتنژاد نماینده محترم تنکابن، رامسر و عباسآباد.
(که هرکدام هفت دقیقه وقت دارند)
ـ آقای غلامرضا کاتب نماینده محترم گرمسار و آرادان.
ـ آقای مرتضی صفارینطنزی نماینده محترم نطنز و بخش قمصر.
(که هرکدام پنج دقیقه وقت دارند)
ناطق اول جناب آقای مهندس عزیز اکبریان نماینده محترم کرج، اشتهارد و فردیس برای ارائه نطق تشریف بیاورند.

عزیز اکبریان
نطق 7 دقیقه ای
بسم الله الرحمن الرحیم
ایام عید سعید نوروز و ماه رجب بالاخص ولادت بزرگ این ماه، ولادت مولای متقیان امام علی (علیهالسلام) را محضر ملت شریف ایران، مقام معظم رهبری و نمایندگان محترم مجلس عرض تبریک دارم.
همکاران ارجمند! سال 1396 با تمام فراز و نشیبهایش به اتمام رسید. البته در سال 1396 اوج بدعهدیها و پیمانشکنیهای شیطان بزرگ آمریکای جنایتکار نسبت به ملت بزرگ ایران بود و نشان داد که آمریکا پایبند هیچ معاهده بینالمللی و قرارداد بینالمللی نیست و ما نبایستی به این پلنگ تیزدندان ترحم داشته باشیم. از حوادث سال 1396 پیروزی بر شجره خبیثه داعش بود که در سوریه و عراق با مدیریت نظام جمهوری اسلامی ایران و با تلاش سردار مجاهد، سردار قاسم سلیمانی و شهدای حرم به ثمر رسید.
از حوادث تلخ سال 96 ناآرامیهایی بود که در دیماه انجام شد و به صورت سازماندهیشده با استفاده از مشکلاتی که مردم در معیشت، بیکاری، مشکلات مجموعههای اقتصادی، مؤسسات مالی و اعتباری، از این فرصت خواستند استفاده کنند و به صورت سازماندهیشده با هماهنگی عوامل استکبار جهانی انجام شد، ولی با حضور حماسی ملت این حوادث نیز به ثمر نرسید و با پیروزی ملت ایران ما توانستیم آن را پشت سر بگذاریم.
ولی عزیزان! در سال جدید بایستی دولت و مجلس و قوه قضائیه با تلاش شبانهروزی با عزمی مانند دفاع مقدس حرکت کنیم، اختلافات سلیقهای، جناحی، باندی و گروهی را کنار بگذاریم، منافع ملی را بر منافع خودمان و جناح، باند و گروه سیاسی خودمان ترجیح بدهیم و برای حل مشکل کشور عزم ملی داشته باشیم. حمایت از کالای ایرانی که فرمایش بهحق مقام معظم رهبری بود بایستی تلاش سه قوه را در پی داشته باشد. من پیشنهاد میکنم سران سه قوه به جای اینکه هر سه ماه یک بار بنشینند چای بخورند، خوش و بش کنند، اختلافات خودشان را کنار بگذارند، هفتهای یک جلسه داشته باشند. سران سه قوه عزت ملت ایران را نشان بدهند، جلسات عملیاتی بگذارند، ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی از خواب خوابآلودگی بیدار شود و جلسات هفتگی بگذارد. با جلساتی که ما هر موقع مشکل پیش آمد بگذاریم، مشکلات کشور برطرف نمیشود.
امروز تنها راه نجات کشور امنیت سرمایهگذاری است که متأسفانه ما از این مقوله امنیت سرمایهگذاری فراموششده و غافل هستیم. مبارزه واقعی با قاچاق کالا، بحث مشکل سیستم بانکی، بیمه، مالیات و با اینها میشود که از کالای ایرانی حمایت کرد. وقتی که ما ثبات نرخ ارز نداریم، امروز همین افزایش قیمتهای نرخ ارز، آیا با این حال میشود از کالای ایرانی حمایت کرد؟
عزیزان گرامی، نمایندگان محترم، ملت شریف ایران! تیم اقتصادی دولت هماهنگ نیست. این ماشینی که تیم اقتصادی دولت است نه راننده دارد، نه فرمان دارد، معجزه است که دارد حرکت میکند، اینها باید هماهنگ شوند. مجلس هم باید کمک کند، اعتماد مردم را باید بازسازی کنیم. مردم به سیستم بانک و تیم اقتصادی دولت، حتی به مجلس بیاعتماد هستند. ما تا کی میخواهیم از این غافل شویم؟
از ریاست محترم قوه قضائیه میخواهم نسبت به بازنگری در دخالتهای بازرسی در مسائل عمرانی و اقتصادی حرکت کنند. امروز بحث عمرانی کشور با دخالتهای بازرسی قفل است. مسئولین عمرانی هر کاری میخواهند انجام بدهند باید بروند از بازرسی اجازه بگیرند. اینکه اقتصاد مقاومتی نمیشود، با اینکه نمیشود کار عمرانی انجام داد. بایستی از سرمایهگذار حمایت شود، در کنارش با مفسدین هم باید برخورد شود. عزم جدی مبارزه با مفسدین بایستی صورت بگیرد. صنعت پتروشیمی صنعت بسیار مهمی است. عزیزان در برنامه ششم برنامههایی را برای پتروشیمی کشور که میتواند ارزآورترین مقوله برای کشور بوده باشد. نمایندگان عزیز، دولت محترم، ملت عزیز! در وزارت نفت عزمی برای اجرای برنامه ششم وجود ندارد. آیا ما با اینها میخواهیم از کالای ایرانی حمایت کنیم؟
در خاتمه بحثهایی راجع به حوزه انتخابیه؛
از وزیر محترم راه درخواست میکنم اتمام بزرگراه شهید همت، بزرگراه تهران به شمال، بیمارستان فردیس، یک شهر (500) هزار نفری فاقد بیمارستان است، هر چه سریعتر انجام شود و همچنین لولهکشی گاز برای (70) روستا در بخش آسارا در برنامههای دولت و شرکت ملی گاز قرار بگیرد. عذرخواهی میکنم. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

مسعود پزشکیان

محمدحسین فرهنگی
خیلی متشکر. ناطق بعدی جناب آقای دکتر شمسالله شریعتنژاد نماینده محترم تنکابن، رامسر و عباسآباد هستند. آقای دکتر بفرمایید.

شمس اله شریعت نژاد
نطق 7 دقیقه ای
بسم الله الرحمن الرحیم
با تبریک ورود به سال 1397 به همه شما نمایندگان عزیز و مردم شریف کشورم و با آرزوی توفیقات روزافزون برای خدمتگزاران صدیق به نظام مقدس جمهوری اسلامی مباحثی را به اختصار معروض میدارم.
سخن اول بنده درخصوص فرمایش مقام معظم رهبری در بحث حمایت از کالای ایرانی است. قطعاً همه مردم ایران حمایت از تولیدات داخلی را وظیفه ملی خود میدانند، لکن از تولیدکنندگان ایرانی نیز انتظار دارند تولیداتشان قابل رقابت از نظر کیفی باشد. هیچ ایرانی که فرش خارجی خریداری کند نمیشناسم. لکن هر ایرانی که خودروی داخلی میخرد اظهار میدارد از روی ناچاری و بیپولی است. لذا تولیدکنندگان داخلی نیز باید ملزم به تولید کالای قابل رقابت و باکیفیت باشند. لیکن با وجود شرکتهای دولتی که (70) درصد بودجه کشور را در اختیار دارند و انگیزهای برای رقابت ندارند چگونه میشود؟ مضاف بر آن باید با قاچاق کالا عملاً مبارزه کرد، همینطور با اقتصاد دلالی. در مقابل کسب درآمدهای بیزحمت و رانتی ایستادگی کرد، با نزولخواری اعم از بانکی و غیربانکی، با افزایش لجامگسیخته ارز که موجب کاهش ارزش پول ملی میشود مبارزه کرد که البته بخش عمدهای از این مهم در توان نظام است که با هماهنگی و همدلی سه قوه و شفافسازی درآمدها و نظارت عالمانه کاملاً قابل انجام است. لیکن به نظر میرسد هنوز اهمیت و زیان درآمدهای نامشروع بر اقتصاد ملی به عنوان تهدیدی جدی برای امنیت کشور باور همگانی نشده است.
نکته بعد هجوم گردشگران و مسافران نوروزی به استانهای شمالی کشور خصوصاً غرب استان مازندران است که مدیون استعداد بالای گردشگری طبیعی در این منطقه از کشور است که به صورت کاملاً سنتی و بدون برنامهریزی کلان ملی همچنان موجب ایجاد زحمت بسیار برای مسافران و مردم محلی است، چرا که زیرساختهای اولیه آن از جمله مشکلات ترافیکی، بهداشت و درمان، زباله و عدم وجود مراکز تفریحی و تفرجی و غیره فراهم نشده است و متأسفانه عدم تخصیص تسهیلات لازم برای سرمایهگذاران و وجود بروکراسی اداری موانع جدی میباشند. علیرغم تذکرات و پیشنهادات مکرر تاکنون هیچ اقدام مثبتی حتی درخصوص گردشگری دریایی و جنگلی و سایر امورات صورت نگرفته است و به عبارتی اعتبارات ملی حتی استانی برای خدمات ملی وجود ندارد.
جناب آقای دکتر روحانی ریاست محترم جمهوری! نمیشود برای مناطقی چون غرب استان مازندران سیاست و یا قواعدی خاص اعمال نمود و به عنوان مناطق ویژه گردشگری مبالغی را از گردشگران أخذ نمود و یا اینکه انتظار دارید بدون هیچگونه اعتبار ملی و استانی زبالههای به جامانده و خسارتهای واردشده به بخشهای راه، آب، فاضلاب و غیره از جیب مردم محلی ساماندهی شود.
اما خواهش میکنم نمایندگان محترم مجلس، برادران و خواهران عزیز توجه بفرمایند. از جمله موضوعاتی که همواره موجب نارضایتی و بیاعتمادی شده است و همه تلاشها منتج به نتیجه مطلوب در این خصوص نشده است، این را به استحضار شما معتمدین ملت برسانم تا اینکه یک بار دیگر همت همگانی شما بزرگواران این مشکل را مرتفع نماید. بدیهی است هر چیزی که موجبات نارضایتی مردم را فراهم نماید و نوعی سوءاستفاده از قدرت برای فشار بر مردم تلقی شود اقدامی برخلاف امنیت ملی است و باید به فوریت در مقابل آن واکنش نشان داد. از جمله این موضوعات بحث بنیاد علوی است که اکنون وابسته به بنیاد مستضعفان است. از نمایندگان محترم خواهش میکنم به ماهیت حقوقی مربوط به ادعای بنیاد علوی درخصوص مالکیت اراضی خود توجه بفرمایند که چگونه با مردم برخورد میکند و چه مطالبهای دارد. قطعاً از بنیاد مستضعفان که برای حمایت از ضعفا خلق شده است حداقل انتظار این است که حقوق مردم را محترم شمارد، نه اینکه مطالبهای من غیرحق داشته باشد.
موضوع از این قرار است که اراضی کشور از ابتدای شروع ثبت اسناد یا به نام ملاکین یا خردهمالکها سند خورده است که بعدها اراضی زراعی ملاکین بزرگ به نام خردهمالکها که روی اراضی کار میکردند به صورت مشاعی سند خورد و آن دسته از اسناد که مربوط به جنگلها و مراتع بوده است و بخشی از آن به نام رضاخان سند أخذ شده بود نیز با ملی شدن جنگلها و مراتع پس از یک سال در سال 1343 باطل شده است. اکنون بنیاد علوی ادعا دارد که همه اراضی که به نام شاه وقت سند خورده و باطل شده است متعلق به او است و مردمی که چند نسل این اراضی را آباد کرده و در اختیار دارند و بر روی آن کشت و کار میکنند باید برای أخذ سند (50) درصد قیمت روز را به بنیاد علوی بپردازند و ادارات ثبت با وجود اینکه کاملاً بر موضوع وقوف دارند لکن ناچار به استعلام از بنیاد علوی میباشند و آنها نیز قطعاً تا مبالغی را که خود تعیین میکنند دریافت نکنند مجوز صدور سند نمیدهند. این ادعای غیرقانونی میتواند متناسب سایر ملاکین بزرگ اراضی، جنگلها و مراتع که اسنادشان باطل شده است نیز مطرح شود، لکن آنها تاکنون به قانون تمکین نموده و ادعایی ندارند و بنیاد علوی نیز که تاکنون میلیاردها تومان پول زور از مردم أخذ نموده است و خیل عظیمی نیز حداقل از شش استان کشور تمکین نکردهاند و محتاج حمایت شما نمایندگان محترم میباشند.
در دوره گذشته مجلس نمایندگان محترم با (151) امضا درخواست تحقیق و تفحص از بنیاد مستضعفان را به همین جهت داشتند که متأسفانه علیرغم همه پیگیریها محقق نشده است. لذا درخواست دارم مجدداً با امضای خود درخواست تحقیق و تفحص را پیگیری بفرمایید تا اقدام مثبتی در این جهت صورت گیرد.
اما درخواست بعدی بنده از وزیر محترم جهاد کشاورزی است. جناب وزیر! همانطور که به دفعات به محضر جنابعالی و همکاران شما عرض کردم و از نزدیک نیز مشاهده فرمودید، غرب استان مازندران منطقه ویژهای در کشور است که سرانه زمین در آن بسیار پایین است. شما مردم را اجبار به کار کشاورزی غیراقتصادی میکنید، آن هم مرکبات، کیوی، گل و گیاه و چای، در حالی که دولت محترم هیچگونه مساعدتی در بحث کاشت، داشت و برداشت محصولات باغی نمیکند. نهادهها به قیمت آزاد و بیکیفیت توسط شخص کشاورز تأمین میشود، دولت هنوز نتوانسته بانکهای خصوصی مانند اقتصاد نوین و پارسیان را مجاب کند خسارت برف سنگین سال 1392 را به صورت امهال وامهای سررسیدشده بپذیرد. در سال جاری نیز مرکبات از کشاورزان به قیمت (500) تا (1000) تومان به فروش رسیده است، با وجود اینکه امکان صادرات آنها وجود داشت. بخش عمدهای از کیویها در سردخانهها مانده است، گل و گیاه نیز روی دست مردم مانده است، واقعاً چه اصراری بر کشت در مساحتهای کوچک کمتر از (2000) متر مربع که غیراقتصادی است دارید؟ (فرهنگی ـ خیلی متشکر) شما که تسهیلات نیز برای آنان پرداخت نمیکنید، چرا با فشار بر مردم و اعمال سیاستهای نادرست مردم را در مقابل نظام قرار میدهید؟ چرا اجازه نمیدهید وقتی که نمیتوانید هیچگونه کمکی کنید مردم خود برای خود فکری کنند؟ جناب آقای وزیر! مردم در موقعیتی قرار دارند که بیش از هر چیز از انحلال وزارت جهاد کشاورزی خرسند میشوند تا شاید متعاقب آن کسی باشد تا مشکل را چارهاندیشی کند.
وزیر محترم راه و شهرسازی جناب آقای دکتر آخوندی! خواهشمند است پس از پیگیریهای چهارساله اینجانب درخصوص اصلاح حریم جادههای غرب مازندران که موردنظر حضرتعالی (فرهنگی ـ وقت شما تمام شد) و همه بخش فنی آن وزارتخانه نیز میباشد، ترتیبی اتخاذ فرمایید تا عملیاتی شود و اعتراضات بهحق مردم کاهش یابد.
جناب آقای دکتر هاشمی وزیر محترم! خواهشمند است با همه زحماتی که کشیدید انتظار مردم را در بحث بیمارستان عباسآباد، تجدیدنظر در بحث پزشک خانواده (نایبرئیس ـ خیلی ممنون، یک دقیقه بیشتر صحبت کردید، بقیه را به رسانهها بدهید) و تأمین پزشکان فوق تخصص در منطقه فراهم نمایید. با تشکر. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

محمد علی وکیلی
آقای رئیس! با عرض معذرت میهمانان را بخوانم.

مسعود پزشکیان
میهمانان را قرائت بفرمایید.

محمد علی وکیلی
بسم الله الرحمن الرحیم
میهمانان جلسه علنی امروز عبارتند از:
ـ جمعی از دانشجویان رشته حسابداری صنعتی دانشگاه علمی ـ کاربردی واحد خانه کارگر میهمانان جناب آقای دکتر محجوب نماینده محترم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس هستند. خوشآمد عرض میکنیم.

محمدحسین فرهنگی
ناطق بعدی جناب آقای دکتر حسن کامران نماینده محترم اصفهان هستند. آقای دکتر بفرمایید.

حسن کامران دستجردی
نطق 7 دقیقه ای
بسم الله الرحمن الرحیم
یک دهه است کشاورزان اصفهانی حقآبهشان به غارت رفته، بارها هم گفتم مسئول وزارت نیرو است. این جماعت نظام را دوست دارند، ایثارگر هستند، هر باری بیرون میآیند کتک میخورند. این در کجای دنیا رسم است؟ پس چه باید کرد؟ در همین خرداد (5) میلیون در استان اصفهان آب شرب ندارند. این چه مدیریتی است؟ چرا قانون اجرا نمیشود؟ قانون میگوید توزیع عادلانه آب. مالک را ماده (30) مدنی میگوید، وزارت نیرو خودش ماده (18) دارد، چرا اجرا نمیشود؟ و خروجی این کار نارضایتی مردم است. ما یک بار میتوانیم جلوی مردم را بگیریم، در این ده سال همه به اینها دروغ گفتیم، اینها بیاعتماد شدند. وزارت نیرو کجا آمد محاکمه شود؟ وزارت نیرو تخلف دارد، وقتی که چند استان را به هم میریزد بار امنیتی دارد، سوءتدبیر است.
شما گفتید در شورای عالی آب صندوق درست میکنیم خسارت میدهیم. صندوق کجاست؟ چه خسارتی دادید؟ همکاران! بارها در این مجلس گفتهام، ما حتی این درگیریهایمان کشته خواهد داد. همین بار دوباره چشم کشاورز ما کور شده، یک میلیارد تومان هم بدهیم یک چشم میشود؟ واقعاً این چه مدیریتی است؟ ما امروز بحث ارز را داشتیم، آب هم مهم است، فردا هم قرار است بحث شود. مگر ما در برنامه ششم نگفتیم اولویت آب است؟ همین حالا این ارزی که فروختند و تفاوت دارد که ما هم این روش را تأیید نمیکنیم برای آب همین استانهایی بدهند که مشکل دارد که به هم نپرند.
در غرب اصفهان درخت گلابی (20) سال طول میکشد، امروز آب ندارد، این حقآبهدار هم هست. واقعاً من از رئیس مجلس میخواهم، یک بار هم جلسه تشکیل شد که آن روز هم به آقای پزشکیان گفتم، یک جلسه منظم و مستمر باشد که بالاخره ما اینها را از این وضع نجات بدهیم. از آن طرف بانک جلب میآورد برای اینکه وامش را نتوانسته بدهد. از آن طرف پول گندمش را هم دیر میدهیم، از آن طرف خسارتش را هم نمیدهیم، از آن طرف هم حقآبهاش را هم میدزدیم، چه کسی میدزدد؟ همین وزارت نیرو و بعد هم وزیر محاکمه نمیشود. ستاد خبری چه کسی را میخواهد؟ همان کشاورز دربهدر، همان کلاهنمدی، همان کسی که روزگارش سیاه شده. ما واقعاً بیاییم تجدیدنظر کنیم، بیاییم راجع به آب، ما در اصفهان آب شرب (5) میلیون جمعیت را چکار کنیم؟ پشت سد هم خالی است، از همه کم کنیم. یک بار آقای نامجو وزیر نیرو بود امضا داد، گفت از همه کم میکنیم. حالا هم از همه کم کنید. از صنعت اصفهان، از صنعت یزد، از صنعت چهارمحال، از آب شرب، از همه واحدها، چون بعد اداره آن مشکل است و از دستمان در میرود، این بحث اول بنده.
بحث دومم امروز سالگرد شهید صیاد بود، انتظار بود رئیس مجلس نطق میکردند. شهید صیاد یک فرهنگ بود، حق بود که آقا بر تابوتش بوسه زد و شهید شد. این مرد سادهزیست بود. من یکی از مسئولین ستادش بودم، اجازه نمیداد سرباز کیفش را دست بگیرد. مثل بعضی از ما نبود که اربابی باشد. رأی میگیریم و بعد هم راننده پیاده نشود میگوییم که بله توهین شد. شهید صیاد با علم بود، با دانش بود، اجرای تکلیف میکرد، در مرصاد هیچکاره بود، حکم نداشت ولی رفت تکلیفش را انجام داد. ما باید فرهنگ شهید صیاد را در این سیستم اداری مریض وارد کنیم. هیچوقت کالای خارجی در خانهاش نبود. شما امسال میخواهید بگویید کالای خارجی نباشد، این پاویون که وکیل، وزیر، امیر، سردار، امام جمعه و همه هستند اجازه بدهند چمدانهایشان را بازرسی کنند. بعد باز کنند، حتی اگر یک عطر بود جلوی چشمشان آتش بزنند. ما فقط حرف نزنیم، پوستر نزنیم، ما بایستی فرهنگ شهید صیادها را اجرا کنیم.
روز ارتش هم که (29) فروردین است، ارتش کودتا نکرد، تسلیم نشد، به مردم پیوست، در همه صحنهها هم پیروز صحنه بود.
از سویی این سفرهای خارج ادامه دارد، به بیتالمال رحم کنیم، آقا فرمودند سفر غیرضروری اشکال دارد، حرام است. حالا ضروری است مقامات کشور بیایند بگویند ارز مأموریتمان قطع، یعنی همه مقامات چون پول بلیتشان از مردم است، غذا و هتلشان، ما میخواهیم چکار کنیم؟ یعنی ما میگوییم فرهنگ اشرافیگری در این کشور بر بیفتد. کجا شده؟ گاهی در یک سفره چهار، پنج نوع غذا است، شعار عدالت هم میدهیم، شعار دفاع از محرومین هم میدهیم، گاهی طرف در سال گوشت نمیتواند بخورد. لذا فرهنگ اشرافیگری تا خرخره ما را گرفته، بعد هم توجیه میکنیم، توجیه هم بدتر از گناه است. این مردم به این خوبی که در صحنههای مختلف تولید دارند، آمریکا فکرش را به گور میبرد، همین هستهای ما که دیروز روزش را گرفتیم با همین بچههای جوان این کشور تولیداتمان را به سامان برسانیم، ما باید در داخل با وحدت حول محور ولایت به مزاج مردم برگردیم، (فرهنگی ـ خیلی متشکر) همین مردم به داد ما میرسند.
در پایان هم دو، سه تذکر دارم. یکی همسانسازی کارگران، چرا دولت فقط شعار میدهد؟ این کارگرها چکار کنند؟ در قانون هم آوردیم. یکی بازنشستههای لشکری و کشوری، در قانون آوردیم چرا اجرا نمیشود؟ یکی همین فولادیها، (13) استان هنوز هر ماه حقوقشان عقب میافتد، پول درمانشان را ندارند. امیدوار هستیم که در این سال که سالی است که باز مقام معظم رهبری به اقتصاد اشاره فرمودند فرماندهی اقتصاد واحد درست شود. بانک مرکزی یک ساز بزند (نایبرئیس ـ وقت شما تمام شده)، (تمام کردم) بودجه یک ساز، وزیر یک ساز این را حداقل یک فرماندهی اجرا کند.

مسعود پزشکیان
خیلی ممنون، ناطق بعدی را بفرمایید.

محمدحسین فرهنگی
ناطق بعدی جلسه علنی امروز جناب آقای دکتر غلامرضا کاتب نماینده محترم گرمسار و آرادان هستند که پنج دقیقه وقت دارند، بفرمایید.

غلامرضا کاتب
نطق 5دقیقه ای
بسم الله الرحمن الرحیم
خدمت همکاران عزیزم و ملت بزرگ ایران اسلامی سال نو و اعیاد رجبیه، مخصوصاً در آستانه مبعث رسول گرامی اسلام را پیشاپیش تبریک عرض میکنم. امیدوارم سال جدید برای ملت بزرگ ایران مخصوصاً همشهریان عزیزم در شهرستانهای گرمسار و آرادان و بخش ایوانکی سالی سرشار از موفقیت و پیروزی باشد.
مردم عزیز ایران اسلامی! در جریان مشکلات ناشی از بحرانها و چالشهای کشور نمایندگان شما در مجلس شورای اسلامی همچون شما نگران و سخت ناراحت هستند. لیکن مردم عزیز ایران به لطف پروردگار منان و همت والای شما مردم وفادار تمامی چالشها و تمهیداتی که از سوی بیگانگان و عوامل خودفروخته خارجی و بیتوجهی برخی از مسئولین داخلی برای این کشور تحمیل شده است به فرصت و توسعه تبدیل نمودهاید و از این پس نیز با تدبیر و هوشمندی شما با همه تهدیدات انشاءالله مقابله خواهیم کرد.
همکاران عزیز! از میان بحرانهای بسیار بزرگی که در بخشهای هزینههای جاری کشور و بحران خشکسالی و آب داریم و سیاستهای ارزی و پولی که امروز در کشور ایجاد شده است میطلبد که قوای کشور توجه خاصی داشته باشند و مجلس شورای اسلامی با اولویتبندی خودش به مسائل اصلی کشور بپردازد تا بتوانیم بخشی از این چالشها را از پیش روی این ملت بزرگ برداریم.
امروز بحران خشکسالی فلات مرکزی ایران را گرفته است، به طوری که نسبت به درازمدت، (61) درصد کاهش بارندگی داشتیم و در استان سمنان نیز به میزان (59) درصد کاهش بارندگی داشتیم. امروز استانهایی شبیه استان قم، یزد، سیستان و بلوچستان، بخشی از استان خراسانرضوی، بخشی از استان اصفهان و خراسانجنوبی و استان سمنان را دارد رنج میدهد. آنچه که امروز از وزیر محترم نیرو انتظار داریم این است که با هماهنگی مجامع نمایندگان استانها که همه این عزیزان هم از نخبگان و هم از دلسوزان مردم هستند نسبت به تأمین آب پایدار و مخصوصاً آب شرب با سیاستهای درست انتقال آب و اجرای توزیع عادلانه آب تصمیمات درست و اساسی گرفته شود تا مردم عزیز ما با بحران خشکسالی مواجه نباشند.
از وزیر محترم جهاد کشاورزی انتظار دارم با تصمیم درستی که مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه در بحث آبخیزداری گرفت انشاءالله وزارت جهاد کشاورزی برای این موضوع در فلات مرکزی جهت تأمین آب سفرههای زیرزمینی واقعاً سیاستگذاری و برنامهریزی بکند که بخشی از این مشکلات حل بشود و همچنین برای اجرای طرحهای درست انتقال آب واقعاً جهاد کشاورزی و برای اجرای درست آبخیزداری در منطقه تلاش بکند تا مشکل مردم عزیز ما حل بشود و اجرای آبیاری تحت فشار که از تصمیمات درست مجلس در قانون بودجه بود میتواند بخشی از این مشکلات و کاهش مصرف آب را به دنبال داشته باشد و یقیناً میتواند یک بخشی از بحران کمآبی کشور را حل بکند. امروز دامداران ما، عشایر ما در اقصینقاط کشور ما با کمبود علوفه مواجه هستند، انتظار من از وزارت جهاد کشاورزی این است که حتماً برای تأمین علوفه این بخش عظیم از دامداران و تولیدکنندگان و عشایر ما سیاستگذاری بکنند تا این مشکل برطرف بشود.
نکته بعدی درخصوص تولید ملی که محور اصلی ما در سیاستهای کلان کشور که از اهمیت بالایی برخوردار هست باید به یک نگاه ملی تبدیل بشود و با تصویب سیاستهای درست در اولویت قرار بگیرد تا بسیاری از مشکلات معیشتی ما برطرف بشود. از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (فرهنگی ـ خیلی متشکرم) و دستگاههای فرهنگی انتظار دارم که بحث استفاده از کالای ایرانی را به یک فرهنگ عمومی و فرهنگ ملی تبدیل بکنند تا ملت ما دیگر به خودش اجازه ندهد که از کالای خارجی استفاده بکند. از حوصلهای که به خرج دادید و مطالب بنده را استماع کردید صمیمانه سپاسگزارم.

محمدحسین فرهنگی
خیلی متشکرم، آخرین ناطق جلسه علنی امروز جناب آقای دکتر مرتضی صفارینطنزی نماینده محترم نطنز و بخش قمصر هستند، بفرمایید.

مرتضی صفاری نطنزی
نطق 5دقیقه ای
بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام، ادب و احترام دارم خدمت همکاران عزیز. سال جدید و اعیاد ماه رجب را خدمت همگی همکاران و ملت شریف ایران تبریک و تهنیت عرض میکنم. جامعه ما در سطح ملی و بینالمللی با چالشهایی روبهرو است که لازم هست دولت و مسئولین پیشبینی و آمادگی لازم را در کشور داشته باشند تا با توجه به دشمنیهایی که دشمنان قسمخورده کشور دنبال میکنند در یک فضای آرام بتوانیم مسائل و مشکلات را حل و فصل کنیم. به چند مورد از این چالشها من اشاره مختصر دارم.
موضوع فضای مجازی و به خصوص بحث فیلترینگ تلگرام این روزها در مجلس، در جامعه به شکل گستردهای مطرح هست. تصمیم نظام که یک تصمیم بجا و درستی هست بر این هست که از پیامرسانهای داخلی استفاده بشود. جناب آقای فیروزآبادی گزارش خوبی را هفته گذشته در مجلس دادند، من فکر میکنم که ما بایستی به شعور مردم احترام بگذاریم و این مسأله را به صورت گستردهتر و بهتر برای مردم تبیین و توجیه کنیم تا خود مردم داوطلبانه این انتقال را انجام بدهند و ما مواجه با یک کار ناقص و ناقصالخلقه نباشیم که تصمیم نظام در آینده با خدشه و نقص همراه بشود. در این راستا هم در ایجاد ظرفیت لازم در پیامرسانهای داخلی و هم در جهت اطمینانبخشی به مردم و حفظ امنیت و اطلاعات خصوصی باید تلاش بشود.
موضوع دوم التهاباتی هست که در نرخ ارز مطرح هست و امروز بحث مفصلی هم در صحن مجلس انجام شد، این مسأله از نگرانیهای عمیق مردم هست، صرف نظر از محاسبات انجامگرفته در تراز ارزی کشور و تراز مثبت ارزی کشور، نوسانات ناامیدکننده نرخ ارز که حتماً از طریق دشمنان کشور دامن زده میشود عامل نگرانی مردم است. مردم داراییهای خود را با نرخ ارز میسنجند و با ادامه این روند احتمالاً دست به تصمیمات و رفتارهای غیراقتصادی بزنند که عوارض آن میتواند کل اقتصاد ملی کشور را تحت تأثیر قرار بدهد.
موضوع سوم بحث آینده توافق برجام با کشورهای پنج به اضافه یک هست. با روی کار آمدن ترامپ در آمریکا این سند هر روز مورد هجمه بوده است، ترکیبی از افراد و مقاماتی که در حاکمیت آمریکا امروزه قرار گرفتهاند و دشمنی آشکار آنها با جمهوری اسلامی ایران آینده این سند را در پردهای از ابهام برده است. در آیندهای نزدیک براساس اظهارات رئیسجمهور آمریکا احتمالاً آمریکاییها از این توافق خارج خواهند شد. دولت و دستگاه سیاست خارجی باید پیشبینی لازم برای مقابله با این حرکت را داشته باشد، این امر نیازمند پیشبینی و آمادهسازی فضای لازم هم در جامعه و هم در سطح بینالمللی است. دستگاه دیپلماسی ما باید رایزنیهای لازم را در صحنههای بینالمللی و جهانی به خصوص کشورهایی که متعهد به برجام هستند داشته باشد. تحرک لازم دیپلماسی در این رابطه دیده نمیشود. در صحنه بینالمللی باید طوری فضاسازی و بسترسازی بشود که هزینه تصمیم آمریکا بالا برود.
بحث بعدی بحران آب در دنیا و در کشور ما به خصوص یکی از نگرانیهای جدی مردم است. این کمآبی در فلات مرکزی ایران، در استان اصفهان جدیتر است. میزان بارندگیها در منطقه شدیداً کاهش یافته است، ذخایر آب استان هشداردهنده است، وزارت نیرو باید یک طرح ضربتی در این رابطه داشته باشد. مردم تحمل بیآبی را برای چند ساعت بیشتر نخواهند داشت، قبل از اینکه مردم را در خیابانها ببینیم نسبت به تأمین آب شرب مردم تدبیری شود. این کمآبی در شهرستانهای (فرهنگی ـ خیلی متشکرم) اصفهان از شرایط بدتری برخوردار است.
کارگروه ملی سازگاری با کمآبی تا زمان هست چارهای بیندیشد. حمایت از کالای ایرانی که شعار اقتصادی سال است بایستی با یک برنامه و راهکار جدی همراه باشد. تجربیاتی در این رابطه در کشورهای دیگر هست، بنابراین برای عملی شدن این کار حتماً بایستی برنامه مدون بیندستگاهی تنظیم شود. (نایبرئیس ـ خیلی ممنون) یک نکته دیگری که من حرفم را تمام کنم؛ بحثی هست که من میخواستم در رابطه با آن تشکری بکنم از نیروی انتظامی، یک نامه تقدیری هم نوشته شد ولی نیروی انتظامی متأسفانه در بعضی جاها خوب عمل نمیکند. در حوزه انتخابیه ما مردم مشکل دارند، با توجه به سرقتهای مکرر و برخوردی که نیروی انتظامی در رابطه با اتباع خارجی میکند ایجاد نگرانی و نارضایتی شده است، از توجه شما متشکرم.
5
اعلام وصول (1) فقره طرح

محمد علی وکیلی
بسم الله الرحمن الرحیم
تعداد دو فقره طرح و لایحه به صورت عادی اعلام وصول میشود:
طرح اجرای اصل بیست و هفتم قانون اساسی.
6
اعلام وصول (1) فقره لایحه

محمد علی وکیلی
لایحه تمدید مهلت اجرای آزمایشی قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد اعلام وصول میشود.
7
اعلام وصول (1) فقره سؤال

محمد علی وکیلی
همچنین سؤال ملی جناب آقای سیدمهدی مقدسی نماینده محترم اراک و (20) تن دیگر از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی از وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی درخصوص عدم اقدام سازمان خصوصیسازی در ایفای حقوق دولت و خلع ید سهامدار عمده شرکت هپکو اراک اعلام وصول میشود.
8
تصویب کلیات لایحه تجارت و ارجاع آن به کمیسیون مربوطه

مسعود پزشکیان

سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی
دستور بعدی گزارش کمیسیون قضائی و حقوقی در مورد لایحه تجارت است. جناب آقای دکتر نوروزی تشریف بیاورید. جناب آقای دکتر وکیلی بفرمایید.

محمد علی وکیلی
اسامی مخالفین لایحه تجارت: جناب آقای دکتر فتحی، جناب آقای حاجی، همچنین موافقین: جناب آقای داود محمدی (قزوین) و جناب آقای دکتر دهقانی هستند.

مسعود پزشکیان

حسن نوروزی
پیشنهاد دهنده
بسم الله الرحمن الرحیم ـ لا حول و لا قوه الا بالل

مسعود پزشکیان
متشکرم، مخالف را بفرمایید.

محمد علی وکیلی
جناب آقای دکتر فتحی مخالف هستند، بفرمایید.

محمد جواد فتحی
مخالف
بسم الله الرحمن الرحیم
همکاران عزیز توجه فرمایند! لایحه تجارتی که امروز کلیات آن مطرح هست در کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس به استناد اصل (85) قانون اساسی مورد تصویب قرار گرفت و به شورای محترم نگهبان ارجاع شد. شورای نگهبان متأسفانه با این استدلال که فقط در موارد ضروری مجلس میتواند اختیار وضع قوانین را به کمیسیونهای داخلی خودش تفویض کند و تصویب این لایحه ضرورتی ندارد و خلأ قانونی به نحوی که جبران آن ضروری باشد در این مورد وجود ندارد این را به مجلس برگرداند و تقاضا داشتند که به شکل عادی در مجلس مطرح بشود.
عرض بنده این است که اولاً به استناد اصل (85) قانون اساسی تشخیص ضرورت به عهده مجلس هست و برای تشخیص این ضرورت شورای نگهبان نباید به حدود وظایف و اختیارات قانونی مجلس شورای اسلامی تعدی و تجاوز کند. من تصور میکنم به خاطر اینکه ما تأکید بر حفظ اختیارات قانونی مجلس کنیم، باید با این نظر شورای نگهبان به نوعی مخالفت خودمان را اعلام و ابراز کنیم.
من عرض میکنم که بعد از قانون اساسی ما پنج قانون مهم و پایهای در کشور داریم که یکی قانون مدنی هست که مصوب قبل از انقلاب هست، بعد از انقلاب (45)، (46) ماده آن مورد اصلاح قرار گرفت که ایکاش مورد اصلاح قرار نمیگرفت و همان مجموعه کاملی که در سابق تصویب شده بود و تحت عنوان قانون مدنی مورد شناسایی قرار گرفته بود به همان شکل باقی میماند.
اما چهار قانون دیگر یکی قانون آییندادرسی کیفری هست، دیگری قانون آییندادرسی مدنی، قانون مجازات اسلامی و قانون تجارت. یعنی بیشترین استنادات محاکم به این پنج قانون هست، ما روزانه در هر محکمهای در کشور مراجعه کنیم میبینیم که به نوعی با این پنج قانون در ارتباط هستند و استنادات آنها برای صدور احکام درخصوص این پنج قانون هست.
من عرض میکنم که سه تا از این قوانین، یعنی قانون آییندادرسی کیفری، قانون آییندادرسی مدنی و قانون مجازات اسلامی هر سه تای این قوانین به استناد اصل (85) در کمیسیون مورد تصویب قرار گرفتند، چون دوستان مستحضر هستند وقتی یک قانون مواد متعددی دارد، (800) تا (900) تا (1000) تا ماده قانونی باید مورد تصویب قرار بگیرد و آنچه که مهم است انسجام این مجموعه است. بالاخره این قوانین یک پکیجاند، یک مجموعه منسجمی باید باشند، باید به نحوی تصویب بشوند که در این مواد قانونی تعارض و تناقض و ابهام و اجمالی وجود نداشته باشد و این از عهده صحن مجلس خارج است.
من تصور میکنم این لایحهای که الان با (1260) ماده مورد بحث هست اولاً اگر بخواهد به شکلی که حالا آییننامه داخلی مجلس مقرر میکند با این فرآیند قانونگذاری در صحن مطرح بشود ما باید یک سال وقت بگذاریم و خروجی این قانون یک خروجی قابل دفاعی نخواهد بود. یعنی ما (1260) ماده را بعد از اینکه تصویب کردیم حتماً با مواردی از تناقض و تعارض مواجه خواهیم شد.
من خواهشم این است؛ به خاطر اینکه یک قانون دقیق، شفاف و منطبق بر اصول و قواعد حقوقی تصویب بشود این را ما ارجاع به دو کمیسیون امور اقتصادی و حقوقی و قضائی بکنیم تا آنجا این کار تخصصی به نحو احسن به اتمام برسد.
دوستان! این را دقت بفرمایید. ما دائماً با این قانون سر و کار داریم، محاکم ما سر و کار دارند و اگر (فرهنگی ـ جناب آقای فتحی! وقت شما تمام شد) یک قانون دقیقی تصویب نشود سالهای بعد مدام باید به دنبال اصلاح فلان بند، ماده و تبصره این قانون باشیم (نایبرئیس ـ خیلی ممنون) به خاطر اینکه یک مجموعه منسجم دقیق و شفافی تنظیم بشود حتماً این موضوع باید در کمیسیون قضائی و امور اقتصادی و با حضور کارشناسان انجام بشود، خیلی متشکرم.

مسعود پزشکیان
خیلی ممنون، موافق را بفرمایید.

محمد علی وکیلی
جناب آقای داود محمدی (قزوین) موافق هستند، بفرمایید.

داود محمدی قزوین
موافق
بسم الله الرحمن الرحیم
ببینید! در مورد اشکال برادر عزیزمان جناب آقای دکتر فتحی اگر این اصل هشتاد و پنجی هم میشد بنده مخالفتی نداشتم، ولی اگر ما الان بر این موضوع اصرار بکنیم و با نظر شورای محترم نگهبان مخالفت بکنیم این موضوع باید به مجمع تشخیص ارجاع بشود و سالها طول خواهد کشید و در آنجا معطل خواهد ماند، خصوصاً که ما (1261) ماده قانونی را اینجا باید بررسی بکنیم و لذا به نظر من میرسد با توجه به اینکه کار کارشناسی و تخصصی در کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس انجام پذیرفته مجلس محترم هم همکاری بکنند که ما بتوانیم این قانون را انشاءالله از تصویب بگذرانیم. به هر حال قانون تجارت ما مربوط به سال 1311 هست، اگرچه شاکله و استخوانبندی خود قانون خوب و محکم بود، ولی روشن است که این قانون دیگر امروز کارایی و روزآمدی ندارد و در بخشی از موارد تغییراتی در آن ضروری هست. این هم از مجلس هشتم تصویب شده تا الان هم معطل مانده و اجرایی نشده.
من مداقهای که در کار خوبی که کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس انجام دادند میکردم در آنجا فصول مختلف، بخشهای مختلف لحاظ شده، از تعریف تاجر و قائممقام تجارتی، حقوق و تکالیف دلالی و اجرت و هزینههای حقالعملی، نمایندگیهای تجاری، تصدی حمل و نقل، ثبتنام تجارتی، اشخاص حقوقی و اقسام شرکتهای تجاری که ارکان آن را هم دقیقاً مشخص کردند از نقاط قوت این قانون هست. انحلال و تصفیه شرکتها و احکام ورشکستگی که امروز ما گرفتار آن هستیم، جامعه گرفتار آن هست برای فرار از دین احکام ورشکستگی متوالی و پیدرپی صادر میشود و مشکلات جدی را برای بخش تولید ما، صنعت ما و برای طلبکاران ما فراهم کرده و علاوه بر آن درخصوص شرکتهای سهامی عام و خاص و با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، مختلط سهامی عام، مختلط سهامی خاص و مختلط غیرسهامی و تعاونی سهامی عام و خاص به طور دقیق و عمیق مورد بحث و بررسی قرار گرفته، ابعاد مختلف و زوایای کامل مباحث مربوطه پیشبینی شده، اشکالات قبلی مرتفع شده، در مقررات جزایی هم مقررات متناسبی را به لحاظ جهات مختلف وقوع بزه پیشبینی کردند و درخصوص اسناد تجاری که باز ما مشکلات عدیده داریم، درخصوص برات، سفته و خصوصاً قانون چک که اولاً بارها مورد تغییر و تحول قرار گرفته و یک بیثباتی در قانون حاکم کرده، اسناد تجارتی را به یک نوع متزلزل کرده است. در اینجا باز تمهیدات خوبی اندیشیده شده، امروز یکی از مسائلی که جامعه مدام با آن دست به گریبان است همین بحث قانون مربوط به صدور چکهای بلامحل یا وصولنشدنی است که الحمدلله اینجا پیشبینیهای خوبی را در این خصوص مورد ملاحظه قرار دادهاند.
درخصوص ضمانتنامههای مستقل و اسناد در وجه حامل و در مورد ورشکستگی به تقصیر و به تقلب و ضرر و زیانهای ناشی از وقوع جرم در این خصوصی باز بحثهای بسیار خوب و مفصلی را به عمل آورده است.
درخصوص قانون تجارت و حقوق تجارت بینالمللی هم باز مباحث بسیار خوب و روزآمدی در قانون پیشبینی شده، پرداختن به موضوعات ورشکستگی بینالمللی، دسترسی بستانکاران و نمایندگان خارجی به دادگاههای داخلی و همکاریهای قضائی از دیگر موارد مهمی است که در این قانون پیشبینی شده است. به نظر من میرسد با توجه به اینکه قانون سابق مصوب 1311 است و الان بیش از (85) سال از تصویب آن قانون میگذرد نیاز به روزآمدسازی این قانون یک الزام و ضرورت بوده که مجلس به آن توجه کرده و این قانون چندین مرتبه هم بین شورای محترم نگهبان و مجلس رفت و برگشت کرده، نهایتاً امروز برای اینکه ما بیش از این معطل نکنیم و اصرار بر نظر سابقمان نکنیم، به نظرم میرسد اگر مجلس همکاری بفرماید این قانون حتماً به امید خدا میتواند قانون مفید و مؤثری باشد، ضمن اینکه اگر اشکالاتی هم در جزئیات باشد ما در اینجا کلیاتش را تصویب میکنیم، همکاران محترم در خلال بحث میتوانند آن اشکالات را هم مرتفع کنند.

مسعود پزشکیان
متشکرم، مخالف بعدی صحبت کند.

محمد علی وکیلی
مخالف بعدی جناب آقای حاجی هستند، بفرمایید.

حسینعلی حاجی
مخالف
بسم الله الرحمن الرحیم
همکاران عزیز! این لایحهای که الان کلیات آن دارد مورد بررسی قرار میگیرد نه جامع، نه مانع و نه رافع است، چون (20) سال از زمان تهیه متن آن میگذرد و خیلی از عرصهها، روشها و بسترها در این (20) سال تغییر کرده است. نوع فعالیتهای الکترونیکی در این لایحه کلاً کمرنگ دیده شده، ما بنا داریم که موضوع تجارت را بهروزرسانی کنیم. اما بنیه و اساس این لایحه این چنین نیست. شما تصور کنید (20) سال پیش وضعیت مسائل مربوط به الکترونیک، فضای مجازی و اینچنین بسترها را با الان، چه مقدار تفاوت است؟ در این دیده نشده است.
از طرفی سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی که همه کارشناسان میگویند نسخه شفابخش مشکلات اقتصادی امروز کشور است در این لایحه دیده نشده است. برای واردکنندگانی که امروز برخیهایشان امروز بیشترین ضرر را دارند به اقتصاد کشور میزنند در این لایحه تصمیم مانعی گرفته نشده است. برای واردکنندگانی که اتفاقاً بیشترین درآمدها را در عرصه اقتصادی دارند، اما کمترین یا هیچ مالیاتی را به دولت و خزانه کشور نمیپردازند، در این لایحه اتخاذ تصمیم نشده است. برای پیشگیری از این همه قاچاقی که به کشور دارد وارد میشود و این همه ضرر به اشتغال کشور و جوانان جویای کار میزند دیده نشده است. عزیزان! تعریفی که از تاجر در این لایحه آورده وقتی شما ملاحظه میکنید این است که امروز یک خانم محترم خانهداری هم که سبد دست بگیرد و به بازار برود و بخواهد مایحتاج روزانه زندگی خودش را بخرد آن هم شامل تاجر میشود و بایستی براساس تعریفی که آورده هم دفتر روزنامه داشته باشد، هم دفتر کل داشته باشد و هم دفتر دارایی بهروز داشته باشد. اما راجع به برخیها هیچ تصمیمی گرفته نشده است. به عنوان مثال راجع به اتاقهای بازرگانی که امروز مرکز هماهنگی بسیاری از واردات بیرویه است و متأسفانه رؤسای برخی از تشکلهای صنفی خودشان در این جهات دست دارند دیده نشده است. راجع به اینکه گزارشی از این اتاقها خواسته شود شما که در (99) شورا و مجمع عضو هستید دارید چکار میکنید؟ راجع به پولها و درآمدهای کلانی که این اتاقها دارند هیچ تصمیمی گرفته نشده است.
راجع به چک مطالبی آورده، در حالی که به نظر میرسد موضوع چک بایستی جداگانه، همانطوری هم که چندین طرح و پیشنهاد و لایحه در این خصوص تا الان مورد بررسی قرار گرفته از این جدا شود. این قانون مانع نیست، چون باز دست وزارت کار و تعاون را باز گذاشته که بیاید تعاونیهایی را تشکیل بدهد و آنها فعالیتهای پولی و مالی انجام بدهند، همان که دیدید چه بر سر سپردهگذاران در این کشور آوردند و متأسفانه بانک مرکزی هم نتوانست و بهتر بگوییم نخواست، آقای سیف در این زمینه هم توضیح قانعکنندهای ندادند، به مردم هم پاسخ درستی ندادند، با سپردهگذاران هم با صداقت برخورد نکردند و هنوز بسیاری از خانوادهها گرفتار هستند، (فرهنگی ـ خیلی متشکر) باز در این قانون دست این چنین تشکلها و صندوقهایی که درست شود را باز گذاشته است.
عزیزان! از طرفی امروز میدانید فعالترین مجمع بین مجامع مجمع واردکنندگان کالا به کشور است. (نایبرئیس ـ آقای حاجی متشکر) قوانین را مهندسی میکنند، واردات را مهندسی میکنند، خلأهای قانونی را بررسی میکنند، قوانین را دور میزنند و این بلا را به سر کشور آوردهاند. دست اینها هم باز شده است. (نایبرئیس ـ آقای حاجی! خیلی ممنون، وقت شما تمام شده، بگویید موافق آخر صحبت کند) چشم. آقای دکتر پزشکیان! در مجموع این لایحه به نفع مستضعفین نیست و به نفع واردکنندگان است.

مسعود پزشکیان
متشکرم، بگویید موافق صحبت کند.

محمد علی وکیلی
جناب آقای دکتر دهقانی موافق هستند، بفرمایید.

محمد دهقانی نقندر
موافق
بسم الله الرحمن الرحیم
من خواهش میکنم همکاران عزیز به این موضوع توجه ویژهای داشته باشند. در مجلس دهم به جرأت میتوان ادعا کرد که مهمترین و بزرگترین طرح و لایحهای که الان در دستور کار است و حاصل زحمت (17) ساله دولت و مجلس و کارشناسان، حقوقدانان و اقتصاددانان برجسته بخش تجارت کشور است، الان درخصوص آن دارد صحبت میشود. یعنی از سال 80 دولت محترم در آن زمان شروع کرده، سال 84 لایحهاش را به مجلس آورده، مجلس دو بار در کمیسیون قضائی و یک بار در کمیسیون مشترک اقتصادی و حقوقی و قضائی این لایحه را رسیدگی کرده، به خاطر ایراد شورای نگهبان این لایحه الان به صحن ارجاع شده، اصل هشتادوپنجی آن منتفی شده، ما راجع به کلیات لایحه تجارت داریم صحبت میکنیم. کلیات لایحه تجارت است. آن مطالبی که برخی از دوستان عزیز، برادر محترم و همکاران عزیزمان جناب آقای دکتر فتحی که ما هم با ایشان در آن زمینهای که ایشان فرمودند همداستان هستیم، الان جای آن دیگر اینجا نیست. الان امر دایر است که ما بعد از (17) سال پیگیری، تلاش دولت و مجلس برای اصلاح قانوت تجارت میخواهیم این راه را باز کنیم که این قانون اصلاح شود یا نشود. اگر دوستان به کلیات رأی ندهند یعنی برود و بایگانی شود، یعنی این بستری که دولت و مجلس برای اصلاح قانون تجارت فراهم کردند از بین میرود.
قانون تجارت همانگونه که دوستان اشاره کردند مصوب 1311 است، غیر از قانون شرکتها که در سال 1347 به تصویب رسیده است، الان (86) سال از تصویب قانون تجارت گذشته است. قانون تجارت ما از قانون فرانسه و بلژیک اقتباس شده، از قانون 1807 فرانسه، یعنی (211) سال قبل قانونی در فرانسه تصویب شده، ما اصلاحات بعدی را هم متأسفانه در قانون تجارتمان اعمال نکرده بودیم و این قانون 1311 که الان بر کشور حاکم است این دچار مشکلات و مسائل مهمی است که الان تجار میدانند چه بلایی سرشان آمده است. مثلاً در زمینه ورشکستگی یکی از عقبماندهترین کشورهای دنیا هستیم و رتبهمان بسیار پایین است، علتش به خاطر صدور احکام ورشکستگی است که در کشور داریم و بسیاری از تجار و سهامداران و طلبکاران تجار به خاک سیاه نشستند به خاطر ضعیف بودن قوانین ماست.
الان کلیات این قانون تجارت مطرح است، آقای دکتر پزشکیان! چهار تا کتاب دارد، این چهار تا کتاب جداگانه با توافقی که با هیأترئیسه شده جدا جدا میآید و در دستور کار قرار میگیرد. ما الان کلیات آن را تصویب میکنیم، بعد با استفاده از نظرات همه نمایندگان محترم چه کمیسیون اقتصادی، چه کمیسیون حقوقی و همه نمایندگان زحمت میکشند نظر میدهند، ما اول راجع به تاجر و تسهیل امور تجارتی و قراردادهای تجارتی که حدود (140) ماده است، در این مورد میآید در دستور کار مجلس قرار میگیرد، بعد درخصوص اسناد تجارتی آن هم که تعدادی از مواد به آن اختصاص دارد. حدود (450) ماده به شرکتها اختصاص پیدا کرده که شرکتها در این مصوبهای که ما در کمیسیون داشتیم تحول پیدا کرده و قطعاً دوباره هم دوستان میتوانند نظر بدهند و اگر اصلاحاتی لازم بود باز انجام شود. مهمترین هنرنمایی اساتید حقوق تجارت و اقتصاددانها در بخش شرکتهای تجاری و به ویژه در بخش ورشکستگی صورت گرفته که این وضعیت اسفباری که ما در زمینه ورشستگی داریم را مانع شویم. از سال 80 تا الان نوآوریهایی در اینجا هم توسط دولت محترم و هم مجلس صورت گرفته، ما در زمینه محیط کسب و کار در اینجا تسهیلاتی فراهم کردیم، در زمینه ضمانتهای بانکی در اینجا مقرراتی وضع کردیم، در زمینه نمایندگی تجاری نوآوریهایی صورت گرفته، ما در زمینه حمل و نقل مقررات حقوق تجارت و قانون تجارت را روزآمد کردیم. در زمینه تجارت الکترونیک هر چند ما در سال 1380 قانونی درخصوص تجارت الکترونیک داریم، اما باز این را روزآمد کردیم. در زمینه شفافیت و جلوگیری از تضییع حقوق سهامداران به ویژه سهامداران اقلیت مقرراتی وضع شده که جلوی تضییع حقوق سهامداران اقلیت گرفته شود. درخصوص مقررات بازار سرمایه اینجا روزآمد شده و دقیق کار شده است و افزایش تعداد شرکتها را هم داشتیم، از آن شرکتهای محدود هم سعی کردیم پرهیز کنیم (فرهنگی ـ خیلی متشکر) و یک راهی برای برونرفت برای رونق اقتصادی داشته باشیم. همه کارشناسان کشور، آنهایی که دستشان در کار است و دولت محترم و کارشناسان مجلس معتقدند ما به شدت نیازمند تحول در اصلاح قانون تجارت هستیم. دوستان! الان وقتش است، این وقت را نباید از دست بدهیم، استفاده کنیم، کلیات را تصویب کنیم، (نایبرئیس ـ متشکرم) درخصوص جزئیات هم دستمان بسته نیست، نظرات نمایندگان را استفاده خواهیم کرد، خیلی متشکر.

مسعود پزشکیان

سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی
نماینده محترم دولت آقای دکتر رحمانی! در خدمتتان هستیم.

رضا رحمانی
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم ـ بسم الله الرحمن الرحیم
بنده هم وظیفه میدانم اولین جلسهای که در سال جدید خدمت دوستان هستیم به نوبه خودم تبریک عرض میکنم و آرزوی توفیق روزافزون برای نمایندگان عزیز ملت ایران خواستارم.
دوستان عنایت کنند! البته من یک مختصر چند تا نکته را خدمتتان عرض کنم. این لایحه در سال 84 تقدیم مجلس شده، (19) تیر 81 هیأت محترم وزیران مصوب کرده که این اصلاحات انجام شود و لایحه تقدیم مجلس شود، یعنی امروز میشود (16) سال قبل و آن موقع تیم کارشناسی از مراکز دانشگاهی و چند تا وزارتخانه که وزارت بازرگانی وقت بوده، وزارت صنایع و معادن بوده، وزارت اقتصاد بوده، وزارت کار و امور اجتماعی بوده و حتی قوه قضائیه هم دخالت داشته، افرادشان بودند. این جمعبندی بعد از سه سال کار کارشناسی و (108) جلسه تخصصی و تألیف چهار تا پروژه تقدیم مجلس شده، یعنی میشود (13) سال قبل.
دوستان! قانون فعلی ما (635) تا ماده دارد، خواهشاً این نکته را عنایت کنید. (8) درصد مواد در لایحهای که در 84 تقدیم مجلس شده ابقا شده، یعنی (13) سال قبل این لایحه تقدیم شده، آن موقع بررسی کارشناسی این بوده که (8) درصد مواد قانون ابقا شود، (21) درصد مشمول تغییرات بوده، یعنی تغییرات جزئی و ویرایشی. (33) درصد مواد قانون فعلی در لایحه تغییر محتوایی داشته، (38) درصد مواد حذف شدند، یعنی آن روز تشخیص دوستان و این گروههای کارشناسی این بوده که این مواد دیگر امروز به درد نمیخورد حالا خود دوستان عارف به موضوع هستند، در این (13) سال هم چقدر موارد جدید اضافه شده، سیاستهای کلی نظام در بخشهای مختلف مربوط به این حوزه، پولی، بانکی و تولید در این مدت صادر شده، یعنی میخواهم بگویم نیاز به تغییرات امروز دیگر بیشتر احساس میشود. (393) ماده نیز آن روز جدیداً اضافه شده بود. برادر عزیزم آقای دهقانی فرمودند، دو بار در صحن علنی کلیات این رأی آورده و دوستان کمیسیون حقوقی و قضائی بررسی کرده بودند، کمیسیون اقتصاد بررسی کرده، کمیسیون مشترک بررسی کرده، یعنی در همه مراحل، منتها این مرحله آخر که دوستان مخالف هم یکی از عزیزان جناب آقای فتحی فرمودند، ایراداتی که امروز است البته ناظر بر محتوا نیست، شکلی است، این که اصل هشتادوپنجی شود یا نشود یا نظر شورای محترم نگهبان چه بوده، مجلس چه تصمیمی بگیرد، البته مجلس تصمیم گرفته و دوستان رأی دادند، به کمیسیون رفته و دوباره امروز نظر کمیسیون در این جلسه مطرح شده است. لذا این هم از حیث شکلی بوده، حالا البته اعتقاد ما هم بر این است که برخی موارد باید اضافه شود و کاملتر شود. این را در حین بررسی نمایندگان محترم پیشنهاد میدهند، توان کارشناسی دولت هم در اختیار دوستان است، مرکز پژوهشها هم همینطور، طبعاً کاملتر از این چیزی که امروز دست دوستان است خواهد بود.
به اضافه اینکه دوستان عنایت کنند، ما البته مواردی مثل تکالیف اتاقهای بازرگانی یا وظایف آنها، کارکردشان، طبعاً اینها مربوط به لایحه تجارت نیست، آنها در جای خودش و قوانین اختصاصی خودشان بررسی میشود و اینجا بیشتر قانون تجارت تبیین روابط فعالیتهای تجاری را به عهده دارد و البته امروز حتماً دوستان عنایت دارند که موج تغییرات در تجارت جهانی و اینکه ما باید بسترهای قانونی را برای فعالیتهای جدید آماده کنیم، قانونی که دوستان فرمودند (86) سال قبل تصویب شده، یک بار هم در سال 1347 اصلاحیه خورده، آن هم فقط در مورد شرکتهای سهامی بود. بعد بحث تجارت الکترونیک، امروز ابزارهای نوین، یعنی صدور چک الکترونیکی، صدور قبض انبار الکترونیکی تا جوینت ونچرها (فرهنگی ـ خیلی متشکر) بحث بازنشستگی، نوسازی، بازسازی و نحوه روابط ما. ما در قانون فعلیمان فقط ورشکستگی را داریم، در حالی که همین امروز دوستان نماینده اشرافیت دارند، ما در کارگروههای تسهیل (نایبرئیس ـ خیلی ممنون آقای رحمانی) همه دوستان عنایت دارند که همیشه دنبال این هستیم که به یک راهی این واحدها را احیا کنیم. همه اینها مد نظر در قانون جدید است.
آقای دکتر پزشکیان! جسارتاً فقط نگرانی که دوستان در بحث حجیم بودن قانون دارند و اینکه تعداد موادش زیاد است، این هم بالاخره هیأترئیسه محترم حتماً ساز و کاری تدبیر کرده، انشاءالله امیدواریم که دوستان عنایت کنند با رأیشان شرایط و فرصتهای جدیدی را برای واحدهای تجاری فراهم کنند.

مسعود پزشکیان
متشکریم، خیلی ممنون آقای رحمانی، کمیسیون بفرمایید.

محمدحسین فرهنگی

الهیار ملکشاهی
بسم الله الرحمن الرحیم
با تشکر از همکاران عزیز و هیأترئیسه محترم که این لایحه مهم را در دستور کار مجلس قرار دادند، انشاءالله امیدوار هستیم که عزیزان با دقت لازم درخصوص این لایحه رأی لازم را بدهند. استحضار دارید و بیان هم شد در مجلس هشتم با اجازهای که از اصل (85) قانون اساسی حاصل میشود لایحه تجارت با اجرای آزمایشی به مدت پنج سال در کمیسیون قضائی مجلس تصویب شد. شورای محترم نگهبان با این استدلال که ضرورت تصویب قانون مذکور از طریق اصل (85) قانون اساسی احراز نمیگردد و مجلس در صورت نیاز اصلاحاتی در قانون فعلی ایجاد کند مصوبه مذکور را خلاف قانون اساسی تشخیص داد. حالا این نظر، نظر شورای محترم نگهبان بوده که نظر اکثر حقوقدانان بر این است که تشخیص ضرورت اصل (85) با خود مجلس است، چون این یک کار مدیریتی صرف است و در مجلس نهم هم پس از رایزنی و موافقت شورای محترم نگهبان مجدداً این لایحه در دستور کار قرار گرفت، ولی باز علیرغم موافقتی که صورت گرفته بود شورای محترم نگهبان با همان استدلال قبلی لایحه را برگرداند. نهایتاً در مجلس دهم با هماهنگی که با ریاست محترم مجلس به عمل آمد و رایزنیهای زیادی که صورت گرفت، کمیسیون قضائی به نوعی نظر شورای نگهبان را به خاطر اینکه از این بنبست خارج شویم پذیرفت و دوباره لایحه در دستور کار کمیسیون پس از ارجاع مجلس قرار گرفت و چون کمیسیون هم قبلاً با دوسوم رأی این را تصویب کرده بود نهایتاً نمایندگان کمیسیون باز با یک بررسی دوباره رأی به همان لایحه دادند که الان در دستور کار مجلس قرار گرفته است.
من میخواهم یک نکتهای را خدمت عزیزان عرض کنم، ببینید! یکی از مشکلات اقتصاد ما قوانین ما هستند. من اعتقاد دارم یکی از قوانینی که موجب افزایش بیکاری در کشور ما شده خود قانون کار است و همچنین در بحث اقتصاد اگر ما قانون تجارت کارآمدی داشته باشیم این قانون میتواند به رونق اقتصادی و کارآمدی اقتصادی کمک کند. قانونی که تحت عنوان قانون تجارت ما الان داریم استناد میکنیم و استفاده میکنیم، مربوط به دهها سال قبل از این است. بعضی از قوانین ما که الان مورد استناد قرار میگیرند مربوط به سال 1310 هجریشمسی هستند. این قوانین، قوانین کهنهای هستند. الان روابطی که بر تجارت و بازار ما حاکم شده یک روابط جدیدی هستند، حتماً نیاز به قوانین جدیدی دارند. این لایحهای که الان در دست همکاران عزیز است نتیجه کار چندین هزار نفرساعت کار است. کارشناسان عمده و نخبه این کشور درخصوص این لایحه اظهارنظر کردند و البته لایحه بسیار سنگینی است، هم از نظر تعداد مواد که (1261) ماده است و هم از نظر ماهیت، قانون تجارت یک قانون پیچیدهای است. همه حقوقدانان اشراف به قانون تجارت ندارند، چون قانون بسیار سختی است، درخصوص شرکتها است، درخصوص تاجر است، درخصوص روابط تجاری است، راجع به سفته، برات، چک و ورشکستگی است. اکثر حقوقدانان در این حوزه تخصص ندارند. بنابراین کسی که ابتدائاً با این قانون مواجه میشود برایش بسیار سخت است. ولی عزیزان و دوستان گرامی! بدانید که کار پختهای روی این قانون انجام شده و هم کارشناسان مجلس شورای اسلامی و هم کارشناسان قوه قضائیه، خود کارشناسان کمیسیون که کارشناسان زبدهای هستند در این قانون و در تنظیم آن دخیل بودند (فرهنگی ـ خیلی متشکر) و هم توانستند بحث تاجر و تکالیف تاجر و حقوق وی را تعریف کنند، شرکتهای تجاری که ما فقط (11) نوع شرکت تجاری داریم تعریف شدهاند، بحث برات و چک در آن بررسی شده، بحث ورشکستگی که امروز ورشکستگی به تقلب یکی از موضوعات اصلی و مزاحمتهای اقتصاد کشور و در واقع مزاحمت بانکهای ماست ورشکستگی به تقلب است که در این قانون درخصوص ورشکستگی به صورت مستوفی پرداخته شده است. (فرهنگی ـ وقت شما تمام است) در بحث ضمانتنامهها پرداخت شده، بنابراین از همکاران عزیز توقع دارم که انشاءالله با رأی مثبت به کلیات این لایحه بتوانیم در مواد آن هم نظر دوستان را بگیریم، خیلی متشکر.

مسعود پزشکیان
متشکرم. حضار 220 نفر، نمایندگان محترم رأی خودتان را به کلیات این لایحه اعلام بفرمایید. دولت و کمیسیون موافق هستند، نمایندگان محترم لطفاً در رأیگیری شرکت بفرمایید، مسأله مهمی است. لطفاً در رأیگیری شرکت بفرمایید. پایان رأیگیری را اعلام میکنم، تصویب شد.
مواد را به کمیسیون ارجاع میدهیم که رسیدگی بیشتری انجام بگیرد و این اشکالاتی هم که هست اگر نظراتی داشتید آنجا بررسی و تکمیل شود. حضار 220 نفر، نمایندگان رأی خودتان را برای ارجاع به کمیسیون مربوطه اعلام بفرمایید. (فرهنگی ـ ارجاع کلیه مواد به کمیسیون است) پایان رأیگیری را اعلام میکنم، تصویب شد.
9
قرائت نامه نمایندگان مجلس شورای اسلامی به رئیسجمهور محترم درخصوص درخواست تمدید نمایشگاه توانمندی روستاییان و عشایر

مسعود پزشکیان
بیانیه را قرائت بفرمایید و بعد تذکرات.

احمد امیر آبادی فراهانی
بسم الله الرحمن الرحیم
دو تا بیانیه است که به امضای همکاران عزیز رسیده و عرض میکنم.
بیانیهای به امضای (156) نفر از همکاران عزیز رسیده که البته نامهای به رئیسجمهور محترم است. عزیزان نوشتهاند که:
همانطورکه مستحضرید روستاها و مناطق عشایری بزرگترین و گستردهترین کانون تولید هستند و نیز به خوبی واقفید که روستاییان و عشایر مردمانی بیادعا، کمتوقع، اینان سربازان عزیز جبهه اقتصاد و تلاشگران عرصه تأمین مواد غذایی و معدنی هستند. برگزاری نمایشگاه توانمندی روستاییان و عشایر به وضوح توانمندی و پتانسیل روستاییان و عشایر را در مناطق عشایرنشین به تصویر کشید و توصیه این همکاران این بوده که رئیسجمهور محترم دستور بفرمایند این نمایشگاه (15) روز تمدید شود.
10
قرائت بیانیه نمایندگان مجلس شورای اسلامی درخصوص حمایت از تولید ملی و کالای ایرانی

احمد امیر آبادی فراهانی
بیانیه بعدی که به امضای (246) نفر از همکاران عزیز رسیده را قرائت میکنم.
بسم الله الرحمن الرحیم
بیانیه نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی در حمایت از کالای ایرانی
حمایت از تولید ملی و کالای ایرانی موجب افزایش اشتغال و کاهش بیکاری، تقویت بنیانهای اقتصاد مقاومتی، افزایش صادرات، کاهش تورم از طریق جذب نقدینگیهای سرگردان در جامعه و نیز باعث تقویت روحیه خودباوری و عزم ملی مردم و با توجه به رقابتپذیر شدن تولیدات در شرایط اقتصادی فعلی باعث رقابتی شدن قیمت و افزایش کیفیت خواهد شد.
حمایت از کالای ایرانی و تولید ملی مستلزم حرکتی سهجانبه است و آحاد مردم مخاطب نامگذاری امسال میباشند. تولیدکنندگان کالای ایرانی، مصرفکنندگان و حاکمیت اعم از دولت، مجلس و نهادهای حکومتی هر کدام وظایفی را بر عهده دارند که تحقق شعار امسال منوط به انجام این وظایف در هر سه بخش میباشد. تولید رقابتپذیر، ارتقای بهرهوری و کیفیت، عرضه محصولات مرغوب و ارائه نشانههای تجاری معتبر بر عهده تولیدکنندگان و مصرف کالای ایرانی باکیفیت و تشویق تولیدکنندگان و عزم ملی مبنی بر حمایت از کالای ایرانی و تولید ملی بر عهده مصرفکنندگان و نهایتاً حمایتهای بانکی، بیمهای، مالیاتی، گمرکی و تعرفهای از یک سو و رفع موانع تولید و بهبود فضای کسب و کار و زدودن مقررات زائد وظایف دولت و حاکمیت است. در این میان وظیفه دولت به عنوان سکاندار اجرایی کشور از همه سنگینتر است و بقیه قوا و نهادها نیز با عزم ملی باید در این راستا همکاری کنند.
ما نمایندگان مجلس شورای اسلامی در لبیک به نامگذاری سال 1397 از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتالله العظمی خامنهای (مدظلهالعالی) آمادگی خویش را در جهت استفاده کامل از ظرفیت نظارتی مجلس و نیز در صورت نیاز قانونگذاری و یا اصلاح و ویرایش قوانین مرتبط اعلام نموده و خدا را شاکریم که در سال گذشته مجلس توفیق یافت گزارش نظارتی پیرامون نحوه اجرایی شدن قانون حداکثر استفاده از توان تولید و خدمات کشور را به همراه آسیبشناسی و نقاط ضعف اجرایی ارائه نموده و هماکنون در حال اصلاح این قانون برای بالا بردن ضمانت اجرایی آن و بستن رخنهگاهها و راههای دور زدن قانون هستیم، به نحوی که ورود کالاهای خارجی که امکان تولید داخلی دارد توسط دستگاههای اجرایی ممنوع و واردات تجهیزات، ماشینآلات و کالاهای نیمهساخته جهت انجام و ارجاع پروژههای تولیدی و عمرانی طبق قانون حداکثر عملی گردد و همچنین کارگروه مبارزه با قاچاق کالا در مجلس تشکیل گردیده و گزارش خویش را مبنی بر آسیبشناسی در اجرا و قانونگذاری ارائه خواهد نمود.
آقای رئیس! تعداد امضاها به (250) تا رسید.

محمد علی وکیلی
آقای دکتر! با اجازهتان به خانم الماسی وعده داده شد. سرکار خانم الماسی بفرمایید.

سکینه الماسی
اخطار
بسم الله الرحمن الرحیم
خدمت ملت شریف ایران و همکاران عزیز خودم عرض سلام و ادب و احترام دارم و یاد و خاطره شهدا به خصوص شهدای هستهای و امیر سپهبد علی صیادشیرازی را گرامی میداریم.
جناب آقای رئیس! اخطاری که من دارم درخصوص اصل (43) است و موضوعی که امروز مطرح شد. اصل (43) عنوان میکند که برای تأمین استقلال اقتصادی جامعه و ریشهکن کردن فقر و محرومیت و برآوردن نیازهای انسان در جریان رشد با حفظ آزادگی او، اقتصاد جمهوری اسلامی براساس ضوابط زیر استوار میباشد. این اساس و ضوابط چیست؟ اولین، تأمین نیازهای اساسی، مسکن، خوراک، پوشاک، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و امکانات لازم برای تشکیل خانواده برای همه است.
آقای رئیس! سؤال من این است که آیا این بازار ارز و پولی که امروز وجود دارد میتواند این نیازهای معیشتی اولیه مردم ما را تأمین کند یا نه؟ همچنین بند (8) این اصل (43) جلوگیری از سلطه اقتصادی بیگانه بر اقتصاد کشور است. ما با توجه به شرایطی که امروز در جامعه حاکم است آیا میتوانیم از سلطه اقتصادی بیگانه جلوگیری کنیم؟ وقتی که نُقل همه محافل و مجالس ما بحث ارز، پول و سیاستهایی که امروز است شده. ما این را به خانههای مردم کشاندهایم. واقعاً با توجه به شرایطی که وجود دارد امکانش نیست.
آقای رئیس! اخطار دیگری که درخصوص اصل (44) وجود دارد، طبق شنیدههایی که ما داریم (18) تا (28) میلیارد دلار از نظر اقتصادی Invoice داشتیم. این سرمایه مردم به کجا رفته؟ اگر آمده بود سرمایهگذاری شده بود، اگر آمده بود در معیشت مردم تأثیر داشت ما حرفی نداشتیم. آیا این ارز خارجی برای پسانداز است؟
من نگفتم که این را از شما سؤال کنم، این را عنوان کردم که به اصل (69) اشارهای داشته باشم که اخطار اصلی من درخصوص اصل (69) است. اصل (69) عنوان میکند که مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد، گزارش کامل آن از طریق رادیو و تلویزیون به اطلاع عموم برسد. (رنجبرزاده ـ تشکر) اجازه بدهید! اخطار من درخصوص اصل (69) است و در شرایط اضطراری در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند به تقاضای رئیسجمهور یا یکی از وزرا و ده نفر از نمایندگان جلسه غیرعلنی تشکیل میشود. من اینجا سؤالم این است که آیا جلسه و شرایطی اضطرارتر از این موضوع وجود دارد؟ واقعاً این جلسه باید بصورت غیرعلنی تشکیل میشد، ما فقط آمدیم صحبت کردیم و حرف زدیم، (نایبرئیس ـ خیلی ممنون خانم الماسی) خروجی نداشتیم، مصوبهای نداشتیم، مردم خسته شدند از حرف زدن. جلسه امروز باید غیرعلنی برگزار میشد، مصوباتی میداشت و بعد از اینکه تصویب میشد این موارد در شرایط اضطراری آن موقع به اطلاع عموم مردم رسانده میشد. واقعاً درخصوص اصل (69) اخطار قانون اساسی وارد بود که متأسفانه در موقعش نگذاشتند که من عنوان کنم.

محمد علی وکیلی
خیلی ممنون، جناب آقای صباغیان بفرمایید.

اکبر رنجبرزاده
جناب آقای دکتر! تذکراتی که قرعهکشی کردند در اولویت است.

محمدرضا صباغیان بافقی
تذکر آیین نامه
بسم الله الرحمن الرحیم
خدمت همه نمایندگان محترم عرض سلام و ادب دارم. جناب آقای رنجبرزاده! تذکر من هم در ارتباط با همان بحث صبح بود که ثبتنام کردم، نفر اول بودم، منتها متأسفانه نوبت داده نشد. جناب آقای پزشکیان! تذکر من بند (11) ماده (24) آییننامه و اصول (3) و (69) است.
عزیزان بزرگوار! ما صبح همه روی این بحث بانک و ارز صحبت کردیم، مسائلی مطرح شد. اول من این را عرض کنم، اعتراضی که بود، اینکه دوستان در صحن آمدند و به صحبتهای آقای سیف اعتراض کردند، دلیلش این است که تا به حال هر موردی بوده ایشان آمدند صحبت کردند، فقط حرف زدند و رفتند، عملاً کاری نشده است.
عزیزان نماینده! اعتقاد من این است که آقای سیف گناهی ندارند، وقتی مؤسسات مالی میآیند اموال مردم را غارت میکنند هیچ اتفاقی نمیافتد، ربای بانکی و سود بانکی را میگوییم (14) درصد، (18) درصد، (25) درصد داده میشود هیچ اتفاقی نمیافتد. تمام مقصر هم چند تا دلال شده است و فضای عمومی که ایجاد التهاب نکنید، دوستان! در صورتی که اصل قضیه چیز دیگری است. اصل قضیه این است که اقتصاد ما دچار مشکل شده، نماگر و آیینه این خرابی اقتصاد الان آمده خودش را در ارز نشان میدهد و تا این مشکل حل نشود طبیعتاً مشکل ما حل نخواهد شد، فقط مسکنی میزنیم و چند روز میرود.
خواهش من این است که آقای رئیسجمهور اینجا باید پاسخگو باشند. وقتی که کارخانههای ما تعطیل است، وقتی ما آمار کاذب میدهیم، وقتی که سال گذشته آقای رئیسجمهور گفتند ارز ما برمیگردد، افزایش نخواهد یافت، در برابر (80) میلیون ایرانی حرفی زدند. (نایبرئیس ـ خیلی ممنون) طبیعتاً ما اینجا دچار مشکل هستیم، بعد ارز میشود (80) تومان، اینها را به بازار دوبی، چین و ارز چین منسوب نکنیم.
جناب آقای پزشکیان! خواهش من این است که مجلس و دولت باید جداً وارد شوند و مشکل اساسی را حل کنند که همان اقتصاد ناسالم است. اینکه ما الان میآییم بحثهایی را مطرح میکنیم و نسبت به هم سخنرانی میکنیم تمام میشود میرود و به هیچ جا هم نمیرسد. عذرخواهی میکنم.

مسعود پزشکیان
11
تذکرات کتبی نمایندگان مجلس به مسئولان اجرایی کشور

مسعود پزشکیان

اکبر رنجبرزاده
تذکرات کتبی
بسم الله الرحمن الرحیم
تذکرات کتبی نمایندگان به مسئولان اجرایی کشور:
ـ آقای علی کرد (خاش، میرجاوه، بخش نصرتآباد و کورین) به رئیسجمهور محترم درخصوص اینکه چرا حتی یکی از وزیران دولت به استان سیستان و بلوچستان در ایام نوروز که اوج بحران خشکسالی بود سفر نکردند؟ امروز استان سیستان و بلوچستان در آتش داغ خشکسالی میسوزد، ولی هنوز رئیسجمهور به عنوان قوه مجریه کشور برای کاهش اثرات خشکسالی هیچگونه مصوبه، اعتبار و دستورات عملی صادر نکردهاند. هشدار جدی و تذکر میدهم که استان سیستان و بلوچستان انتظار اقدام عملیاتی برای جبران خسارت خشکسالی را دارد.
ـ آقای سیدمحمدجواد ابطحی (خمینیشهر) به رئیسجمهور محترم درخصوص ضرورت بررسی و جلوگیری فوری افزایش فوقالعاده و غیرقانونی قبوض آب، برق، گاز و تلفن مشترکان عزیز.
ـ آقای سیدراضی نوری (شوش) به رئیسجمهور محترم درخصوص علت عدم اجرای ماده (88) برنامه ششم توسعه و عدم بهرهمندی از امتیازات برای رزمندگان.
ـ آقای یوسف داودی (سراب) به وزیر امور اقتصادی و دارایی درخصوص اقدام جدی در کنترل بحران ارزی جاری کشور.
به وزیر جهاد کشاورزی درخصوص اقدام جدی در کنترل و کاهش باقیماندههای دارویی در مواد غذایی.
ـ آقای حسن لطفی (رزن) به وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص دلیل بیتوجهی به وضعیت نابسامان مخابرات و عدم آنتندهی در روستاهای شهرستان رزن.
به وزیر راه و شهرسازی درخصوص دلیل بیتوجهی به راهآهن شهرستان رزن.
ـ آقای علی ساری (اهواز، باوی، حمیدیه و کارون) به رئیسجمهور محترم درخصوص عدم پرداخت کامل (3) درصد نفت به استان خوزستان علیرغم تحقق کامل فروش نفت.
ـ آقایان: نصراله پژمانفر (مشهد و کلات) و نادر قاضیپور (ارومیه) به رئیسجمهور محترم درخصوص اینکه دولت محترم در گذشته و در حال حاضر به استناد کدام قانون اقدام به تعیین حقوق و مزایای کارکنان قرارداد کار معین تبصره ذیل ماده (32) قانون مدیریت خدمات کشوری نموده است؟
ـ آقای محسن بیگلری (سقز و بانه) به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری درخصوص علت بیتوجهی آن وزارتخانه به توسعه دانشگاه فنیحرفهای کشور علیرغم تأکیدات مکرر مقام معظم رهبری.
ـ آقای علی ساری (اهواز، باوی، حمیدیه و کارون) به وزیر نیرو درخصوص عدم پیگیری دقیق در زمینه تأمین آب شرب روستایی حوزه اهواز، کارون، باوی و حمیدیه.
ـ آقایان: نادر قاضیپور (ارومیه)، علیرضا محجوب و محمدعلی وکیلی (تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس)، فرجالله رجبی (شیراز)، محمد دهقانینقندر (چناران و بینالود)، محمدحسین فرهنگی (تبریز، آذرشهر و اسکو) و اکبر رنجبرزاده (اسدآباد) به رئیسجمهور محترم درخصوص اینکه دستور اکید صادر فرمایید تا بخشنامه و دستورالعملهای وزارت راه و شهرسازی در ارتباط با نظام مهندسی و شهرداریها لغو گردد.
ـ آقایان: شهرام کوسهغراوی (مینودشت، کلاله، مراوهتپه و گالیکش) و اسداله قرهخانیالوستانی (علیآباد) به وزیر نیرو درخصوص علت عدم تأمین اعتبار سد نرماب چلمچای و تعطیلی پروژه و اخراج (400) نفر کارگر در شهرستان مینودشت.
ـ آقای محمدمهدی زاهدی (کرمان و راور) به وزیر نیرو درخصوص اینکه در استان کرمان در سال آبی گذشته فقط (18) میلیمتر بارندگی شده است. فاجعه و بحران جدی است. لطفاً ستادی ویژه برای این مشکل تشکیل گردد.
ـ آقای حسن کامراندستجردی (اصفهان) به وزیر نیرو درخصوص اینکه چرا در مقابل غارت حقآبهداران کشاورزان اصفهان مماشات میکنید و مطالبات کشاورزان حقآبهدار را به سخره گرفتهاید؟
ـ آقایان: نادر قاضیپور (ارومیه) و علیرضا محجوب (تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس) به وزیر راه و شهرسازی درخصوص ارائه لایحه نحوه اجرای اصل (31) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران جهت ساخت مسکن کارگر و روستایی.
ـ آقایان: نادر قاضیپور (ارومیه)، محمدحسین فرهنگی (تبریز، آذرشهر و اسکو) و احمد امیرآبادیفراهانی (قم) به وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درخصوص تسریع در پرداخت سود سهامداران ذوبآهن.
ـ آقای ضیاءاله اعزازیملکی (بناب) به وزیر نیرو درخصوص اینکه آب شرب روستاهای قرهچپق، قراءپنجگانه، خانهبرق و چلقایی تأمین گردد.
ـ آقایان: نادر قاضیپور (ارومیه) و علیرضا محجوب (تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس) به وزیر نفت درخصوص حل تبدیل وضعیت کارگران قرارداد موقت و قرارداد معین و از میان بردن بیعدالتی میان این دسته از کارکنان با سایر کارکنان.
ـ آقای جلال محمودزاده (مهاباد) به رئیسجمهور محترم درخصوص اینکه چرا به وضعیت حقوق و مزایای کارکنان آموزش و پرورش و جهاد کشاورزی رسیدگی نمیشود؟
به وزیر آموزش و پرورش درخصوص اینکه به چه دلیل برخلاف نیروهای همه وزارتخانههای کشور در حقوق کارکنان و معلمین آموزش و پرورش افزایشی صورت نگرفته است؟
ـ آقایان: محمد قمی (پاکدشت) و علی جلیلیشیشوانی (مراغه و عجبشیر) به رئیسجمهور محترم درخصوص رعایت عدالت نسبی در امور اجرایی کشور و جلوگیری از تبعیض فراوان.
به وزیر امور اقتصادی و دارایی درخصوص سر و سامان بخشیدن به امور بانکها و مؤسسات مالی و جلوگیری از مسائل ربوی.
به وزیر راه و شهرسازی درخصوص تسریع در اجرای کمربندی پاکدشت.
ـ آقای نظر افضلی (نهبندان و سربیشه) به وزیر نیرو درخصوص عدم پیشرفت پروژهها و طرحهای آبرسانی به روستاهای شهرستانهای سربیشه و نهبندان و نارضایتی شدید مردم در این مورد.
ـ خانمها: پروانه مافی، سیدهفاطمه حسینی، فریده اولادقباد، طیبه سیاوشی و سیدهفاطمه ذوالقدر (تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس) و سیدهحمیده زرآبادی (قزوین و آبیک و البرز) به وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درخصوص علت افزایش (10) تا (15) درصدی قیمت داروهای بیماران خاص. دارو که با ارز چهار ماه پیش خریداری شده امروز به قیمت دلار روز به فروش میرسد. دستگاه نظارتی در وزارت بهداشت چه میکند؟
ـ آقای سیدراضی نوری (شوش) به وزیر کشور درخصوص دستور تسریع در شهرستان شدن بخش شاوور و شهری شدن هفتتپه و شهرک بهرام.
ـ آقایان: نورمحمد تربتینژاد (گرگان و آققلا) و شهرام کوسهغراوی (مینودشت، کلاله، مراوهتپه و گالیکش) به وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درخصوص اینکه چرا سقف قرارداد خرید و کشت توتون از توتونکاران استان گلستان به خصوص توتونکاران شهرستان گرگان به یکسوم سال گذشته کاهش یافته است؟ لذا به وزیر محترم تعاون تذکر داده میشود که جهت جلوگیری از سردرگمی و بیکاری کشاورزان دستور فرمایید هر چه سریعتر نسبت به عقد قرارداد کشت حداقل به میزان سال گذشته با کشاورزان عزیز اقدام نمایند.
ـ آقای نورمحمد تربتینژاد (گرگان و آققلا) به وزیر راه و شهرسازی درخصوص اینکه چرا علیرغم صدور دستور و موافقت وزیر راه و شهرسازی و پیگیریهای مداوم نمایندگان مجلس پروژه احداث دوربرگردانهای ایمن در جادههای شرق و غرب گرگان اجرا نمیشود و همهروزه شاهد تصادفات در این مسیر میباشیم؟
ـ آقایان: حسن بهرامنیا (نهاوند) و اکبر رنجبرزاده (اسدآباد) به رئیسجمهور محترم درخصوص اینکه ضامن أخذ وام ازدواج منحصراً باید از کارمندان دولت باشد که این خلاف بخشنامه بانک مرکزی است و باید از طریق نظارت با افراد خاطی برخورد شود.
ـ آقایان: نادر قاضیپور (ارومیه)، محمدحسین فرهنگی (تبریز، آذرشهر و اسکو)، احمد امیرآبادیفراهانی (قم)، اکبر رنجبرزاده (اسدآباد) و احد آزادیخواه (ملایر) به رئیسجمهور محترم درخصوص لزوم تسریع در تخصیص اعتبارات مربوط به صندوقهای رفاه دانشجویی علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که این تذکر به وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت امور اقتصادی و دارایی هم داده شده است.
ـ آقای شهاب نادری (پاوه، جوانرود، ثلاثباباجانی، روانسر و دهستانهای سرقلعه و جیگران) به وزیر نیرو درخصوص لزوم پیگیری جدی درخصوص آب شرب روستاییان، تخصیص آب کشاورزی با وجود سدهای رهاشده در حوزه انتخابیه.
به وزیر راه و شهرسازی درخصوص وضعیت اسفبار جادههای اورامانات و چهاربانده کردن این حوزه ضرورت جدی دارد.
ـ آقای محمدرضا امیرحسنخانی (فردوس، سرایان، طبس و بشرویه) به رئیسجمهور محترم درخصوص دستور و تأکید بر جلوگیری از فروش ارز در خیابان به کلیه افراد به وسیله صرافیها و اجتناب از اختلال در نظام پولی کشور.
ـ آقای شمسالله شریعتنژاد (تنکابن، رامسر و عباسآباد) به رئیسجمهور محترم درخصوص افق آینده مدیریت و منابع طبیعی کشور به ویژه جنگلهای شمال کشور. چگونه قصد دستیابی بدان را دارید؟
به وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص اینکه چرا در غرب استان مازندران با توجه به همه اهمیتی که دارد همراه اول در روستاهای شهرستانهای تنکابن، رامسر و عباسآباد آنتن نمیدهد؟
به وزیر نیرو درخصوص اینکه چرا در منطقهای مانند غرب استان مازندران شهرستان تنکابن و عباسآباد با وجود (1200) میلیمتر بارندگی هیچ اقدامی برای تأمین آب شرب و ساماندهی رودخانهها صورت نمیگیرد؟
ـ آقای ولی داداشی (آستارا) به وزیر امور خارجه درخصوص اینکه چرا ایشان در تمدید پروتکل گذر مرزی (45) کیلومتری مرزنشینان با کشور جمهوری آذربایجان کوتاهی میکند؟
ـ آقای منصور مرادی (مریوان و سروآباد) به رئیسجمهور محترم درخصوص دلایل نابسامانی افزایش نرخ ارز. همچنین درخصوص دلیل عدم تصویب بودجه خسارات ناشی از زلزلهزدگان استان کرمانشاه در هیأت دولت.
به وزیر نیرو درخصوص نگرانی مردم استان کردستان به خصوص حوزه انتخابیه مریوان و سروآباد درخصوص عدم تخصیص بودجه آب و فاضلاب روستایی و عدم آب شرب برای روستاییان این استان.
به وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص اینکه برخلاف وعده و وعیدهای فراوان آن وزارتخانه مبنی بر رفع مشکل آنتندهی موبایل و تلفن ثابت روستاهای شهرستان مریوان و سروآباد هنوز اقدام خاصی صورت نگرفته است.
ـ آقای علی وقفچی (زنجان و طارم) به وزیر راه و شهرسازی درخصوص اینکه تسریع در تکمیل پروژههای زنجان، طارم، منجیل، کلور، درام و جاده قرهپشتلو مورد انتظار است.
به وزیر نیرو درخصوص تسریع در تنظیم لایحه باروری ابرها و بازچرخانی آب شیرین و اصرار به مدیریت یکپارچه آب.
ـ آقای محسن بیگلری (سقز و بانه) به وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص اینکه به علت نبود نماینده شرکت ساخت در شهرستانهای کردستان و نیز بیمسئولیتی مدیرعامل شرکت ساخت کردستان امورات ارتباطی و مخابراتی روستاییان با مشکلات عدیده مواجه شده و باعث نارضایتی شدید روستاییان عزیز شده است که اقدام فوری مورد انتظار است.
ـ آقای عباس گودرزی (بروجرد) به وزیر امور اقتصادی و دارایی درخصوص اینکه افرادی با ارز مبادلهای کالا وارد نموده و امروز با ارز (4200) تومانی رقمهای هنگفتی را کسب کردهاند. ضرورت دارد موضوع بررسی و بدون هیچ ملاحظهای به مجلس و مردم گزارش شود و اعلام گردد که علت واریز کردن هزاران میلیارد تومان به جیب دلالان و مافیای ارز کشور چیست.
12
تذکر آییننامهای و اخطار قانون اساسی نمایندگان مجلس شورای اسلامی

اکبر رنجبرزاده
تذکر خارج از دستور جلسه امروز، در تذکرات شفاهی خدمت همکاران هستیم. تذکر اول، جناب آقای حسین مقصودی نماینده محترم سبزوار، جغتای، جوین، خوشاب و داورزن بفرمایید.

حسین مقصودی
تذکرات شفاهی
بسم الله الرحمن الرحیم
تذکر من صدا و پیام مردم است که امروز از زبان نمایندگان قطعاً جناب آقای رئیسجمهور و دولت محترم در برخورد با جناب آقای دکتر سیف شنیدند. جهت حمایت از کالای داخلی و مبارزه با بیکاری حداقل کاری که میکنیم، جناب آقای رئیسجمهور! برای مدیران دولتی که به هر بهانهای مستقیم و غیرمستقیم کالای خارجی خرید میکنند مصادیق مجرمانه مشخص کنند، از عزل مدیر تا جرایم نقدی و زندان.
تذکر من به رئیسجمهور این است که اوضاع معیشتی کارگران و معلمان خوب نیست. حداقل حقوق آنان داده نمیشود. راهکارهای عملی با عزم ملی پیدا کنیم. این روزها صدای افزایش (50) درصدی بعضی از حقوق ادارات شنیده میشود، اگر پول نیست برای همه نباشد و اگر هست عدالت باشد. مگر معلمان و کارگران چه فرقی با دیگر ادارات دارند؟
جناب آقای رئیسجمهور! تذکر من به شما این است اگر گوش شنوا دارید صدای اعتراض مردم را امروز از زبان نمایندگان شنیدید، فکری به حال بانک مرکزی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نمایید. وزیر رفاه و ریاست بانک مرکزی ظاهراً تمایلی ندارند این میز را رها کنند. جناب آقای رئیسجمهور! اگر به عهد خود با مردم وفادارید خواهشاً این کابینه فرسوده را بازسازی نمایید. اگر به خاطر این رکود کسب و کار و نوسانات بازار از مردم عذرخواهی نمیکنید حداقل تیم اقتصادی خود را اصلاح و بازسازی کنید. والله اگر هر کشوری حتی غیرمسلمان بود رئیسجمهور آن استعفا میداد، استعفا که نمیدهید حداقل وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی را عزل نمایید. این چه تیم اقتصادی است که شب عید بودجه 97 را بر مبنای (3500) تومان مصوب کردیم، امروز هنوز دو روز از روزهای کاری مجلس میگذرد (رنجبرزاده ـ تشکر) صحبت از دلار (4200) تومان است.
وزیر محترم جهاد کشاورزی در حالی که استعفا نمیدهد، آقای رئیسجمهور! اگر مرد دیگری پیدا نمیکنید بدانید که منابع طبیعی پدر مردم را در روستاها در آورده است. مرغداران و دامداران و باغداران همه ورشکسته شدهاند.
به وزیر محترم نیرو برای چندمین بار تذکر میدهم به زیرمجموعه خود دستور دهید به جای خرید الکتروموتورهای آلمانی، از شرکت جمکوی سبزوار که وابسته به بنیاد شهید است خریداری نمایند، (رنجبرزاده ـ تشکر) در غیر این صورت به محاکم قضائی شکایت خواهم کرد.

اکبر رنجبرزاده
سپاسگزارم. جناب آقای قاسم احمدیلاشکی نماینده محترم نوشهر و کلاردشت بفرمایید.

قاسم احمدی لاشکی
تذکرات شفاهی
بسم الله الرحمن الرحیم
نوشهر، چالوس و کلاردشت. (رنجبرزاده ـ بله، چالوس جا ماند) بحث اول من پیرامون موضوعی است که امروز در مجلس گذشت و بحث حضور جناب آقای سیف بود. شعری هست که میگوید: «از درد سخن گفتن و از درد شنیدن»، من از شاعر عزیز عذرخواهی میکنم، قسمت دومش را میگویم: «با مسئول بیدرد ندانی که چه دردی است»، نه مردم. چون مردم خیلی درد دارند.
عدهای میفرمایند که مقصر جناب آقای سیف نیست، پس چه کسی مقصر است؟ لابد مقصر آن تولیدکننده داخلی است که در این چند روز گرفتار شد، نمیداند که تکلیفش چیست. حتماً مقصر آن مالباخته کاسپین است که پولش را گرفتیم به او پس ندادیم و امروز هم میترسانیم و انگ سیاسی هم به او میزنیم. آقای سیف باید پاسخ بدهد نه دیگران. میدانید که در این چند روز، حتی شنیدید دو الی سه نفر از همین مالباختگان خودکشی کردند. جوابش را چه کسی باید بدهد؟ وزارت اقتصاد، آقای سیف، این دوستان باید امروز پاسخگوی مردمی باشند که آنها را به خیابانها کشاندید.
تذکر دوم من به دولت محترم؛ بعد از افزایش (50) درصدی امتیازات فصل دهم در حقوق کارمندان سازمان امور مالیاتی و (35) درصدی کارمندان وزارت کشور شنیدیم افزایش (50) درصدی فوقالعاده حقوق کارمندان وزارت جهاد کشاورزی را که دارد در هیأت دولت تصویب میشود. پس اضافی معلمان و فرهنگیان هستند؟ به آنها که میرسیم میگوییم نمیشود و افزایش همان به اندازه تورم و حدود (10) درصد است. چه کسی باید اینها را جواب بدهد؟
تذکر بعدی من به وزیر محترم جهاد کشاورزی است. (رنجبرزاده ـ وقتتان تمام است) بحث تنفس جنگل را شنیدید، آتشسوزی جنگل آسیب جدی است. آقای وزیر جهاد! به دنبال امکانات و تجهیزات هوایی برای چنین روزهای سختی باشید. در این روزها مسئولین محترم منطقه و مردم عزیز با سختی آتش و این حریقی که در جنگل بود را خاموش کردند.
وزیر محترم راه و شهرسازی! جاده کندوان، کندوان و کندوان و یکطرفه شدن جاده برای بومیان منطقه مشکل جدی ایجاد کرده، (نایبرئیس ـ خیلی ممنون) انشاءالله مسیر مرزنآباد تا مجلار را دریابید. متشکرم.

اکبر رنجبرزاده
جناب آقای علیرضا سلیمی نماینده محترم محلات و دلیجان بفرمایید.

علیرضا سلیمی
تذکرات شفاهی
بسم الله الرحمن الرحیم
چند تذکر دارم، تذکر اول من این است، این مابهالتفاوت نرخ ارز، چون ما در بودجه گفتیم سه هزار هشتصد و خردهای، الان (4200) است. آقای رئیس! أخذ این مابهالتفاوت غیرقانونی است، براساس کدام مصوبه؟ به کدام حساب ریخته میشود؟ چطور میخواهد هزینه شود؟ این باید با مصوبه مجلس باشد. ما برای این مابهالتفاوت باید اینجا تصمیم بگیریم، این نکته اول.
نکته دوم این است که دارایی مردم این چند وقت، نصف شد. چه کسی میخواهد پاسخ بدهد؟ بالاخره آقایان میآیند میفرمایند گروههای سیاسی، اینها را معرفی کنند. میگویند فلان کس، چرا معرفی نمیکنند؟ هر کسی در بازار ارز اخلال میکند بیایند معرفی کنند. توضیح بدهند، امروز در مجلس گفته شد، (19) میلیارد دلار سرمایه به خارج از کشور رفته، خیلی مهم است. ما کلاً بعد از برجام (3) میلیارد و خردهای سرمایهگذار خارجی آوردیم، (19) میلیارد پرید؟ چه کسی بایستی پاسخ بدهد؟
در مورد مسائل زیستمحیطی منطقه بحث باغات محلات جدی است. ریزذرات که معادن تولید میکنند دارد به مردم ما آسیب میزند. بحث پارازیت در منطقه ما یک بحثی است که بالاخره در افواه عموم است. چه کسی میخواهد بیاید اینها را پاسخ بدهد؟ الان بحث آلودگی هوا، بعد هم ریزذرات و فصل خشک، امسال هم باران نیامده، در عید هم شما دیدید تهران برای اولینبار مردم همه بیرون هستند، بعد هم این مشکلات. میگفتند از بنزین است، بنزین را هم که داریم وارد میکنیم. آقای رئیس! من خواهش میکنم دستور بدهید اینها جدی گرفته شود.
آقای رئیس! در واگذاری معادن از آقای وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت خواهش میکنم منافع مردم را در نظر بگیرد، نه منافع یک عده خاص و دو نفر، سه نفر را. هر چه مردم اگر در حاشیه روستاها و حاشیه شهرها است، اگر مردم مخالف هستند حق مردم در این موارد بر هر چیزی ترجیح داده شود. از وزیر محترم بجد خواهش میکنم این را جدی بگیرند.
حقآبه ما از سد کوچری و همچنین سد گلپایگان داده نشده، کشاورزان ما دارند زمین میخورند. واقعاً کشاورزان ما به خاک سیاه نشستهاند. خواهش میکنم این را جدی بگیرید. (رنجبرزاده ـ تشکر).
خرید تضمینی هنوز اعلام نشده، جناب آقای رئیس! قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی را بالاخره ما چطور میخواهیم برنامهریزی کنیم؟
ایستگاه راهآهن سریعالسیر در دلیجان از خواستههای جدی مردم است، (نایبرئیس ـ خیلی ممنون) ما با آقای وزیر هم رایزنی کردیم، خواهش میکنم در این رابطه یک مژده خوبی به مردم داده شود.
آخرین جمله ماده (29) قانون برنامه ششم لزوم شفافسازی دریافتی مدیران است. یک سال و اندی گذشته، هنوز این سامانه تعریف نشده است. اگر میخواهیم جلوی فساد را بگیریم از همینجا این قانون عملیاتی شود. جناب آقای رئیس! دستور بفرمایید این قانون را اجرا کنند، متشکرم.

اکبر رنجبرزاده
جناب آقای احد آزادیخواه نماینده محترم ملایر بفرمایید.

احد آزادی خواه
تذکرات شفاهی
بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام و خداقوت. تذکر اول حقیر به وزیر محترم جهاد کشاورزی است. همکاران گرامی! من دو تا نکته عرض میکنم. جناب آقای وزیر! دو سال پیش مقرر شد، ما مصوبه هیأت وزیران را داشتیم، هیأت محترم وزیران یارانه کشمش را به باغداران اختصاص دادند، تتمهاش هنوز هم مانده است. چیزی که مصوبه هیأت محترم دولت است، ابلاغ شده، منابعش دیده شده، چرا بعد از دو سال هنوز تتمه آن یارانه به کشاورزان پرداخت نشده است؟
نکته دوم توزیع کود شیمیایی برای کشاورزان؛ رئیس محترم کمیسیون کشاورزی! امسال فاجعه بود. داد کشاورزان بیچاره در آمد، یکی به داد برسد.
نکته و تذکر سوم به وزرای محترم اقتصاد، کشور و صنعت، معدن و تجارت است. با پدیده قاچاق کالا و ارز خداوکیلی امسال لااقل مردانه وارد شویم و مقابله کنیم. امکان ندارد شعار سال حمایت از کالای ایرانی عملیاتی شود، مگر مافیای قاچاق کالا در این کشور خشکانده شود. وزرای محترم کشور، اقتصاد و صنعت، معدن و تجارت! هر سه وزیر محترم عزم جدی داشته باشید که به شما نگوییم «انّا لم نجد له عزماً».
وزیر محترم نیرو! اینکه ما دستورالعمل داشته باشیم، به دستگاه قضائی بگوییم و بخواهیم چاههای آب را پلمپ کنند، حالا مجازها، غیرمجازها، فرم «الف» یا غیره و کشاورز را سرگردان کنیم که راه چاره نیست. کمآبی را باید مدیریت کنیم، شبکه دولت باید فعال شود، استانداران محترم، فرمانداران گرامی، بخشداران عزیز، دهیاران زحمتکش فعال شوند، کشاورز را توجیه کنند، نه اینکه ما صرفاً فقط چاهها را پلمپ کنیم، کشاورز را سرگردان کنیم، راه چاره هم برای آنها نبینیم.
وزیر محترم کشور! شما در هیأت محترم دولت شهر شدن اسلامشهر ملایر را به اسلامشهر آققلا مصوبه دارید، اما هیچ حمایتی نکردید. اگر توان نبود حمایت کنید ابلاغ نمیکردید، حالا که شهر شده انتظار است کمک و حمایت کنید. (رنجبرزاده ـ تشکر).
نکته آخر؛ هیأت محترم رئیسه! امروز در مجلس اتفاقی افتاد، آقای دکتر سیف برای توجیه غیرقابل اعتماد و باور ما نمایندگان آمد موضوع گران شدن ارز را توجیه کند، گزارش مرکز پژوهشها در دست من است. (نایبرئیس ـ خیلی ممنون، گزارشتان را به رسانهها بدهید) مواردی که مرکز پژوهشها دارد گزارش میدهد نقض صحبتهای آقای دکتر سیف است. جناب آقای رئیسجمهور! شما علاج کنید، این پدیدهای که توسط بیتوجهی و کمتوجهی بانک مرکزی دارد اجرا میشود، شما حتماً خودتان مدیریت کنید.

مسعود پزشکیان
خیلی ممنون، نفر بعدی را بگویید صحبت کنند.

اکبر رنجبرزاده
جناب آقای احمدعلی کیخا نماینده محترم زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز بفرمایید. لطفاً اگر رعایت وقت کنید بقیه همکاران هم صحبت میکنند.

احمدعلی کیخا
تذکرات شفاهی
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای رئیس! نمیدانم ما واقعاً باید با چه زبانی صحبت کنیم، چگونه تذکر بدهیم تا مسئولین محترم حرف مردم را بشنوند. به قول روستاییان منطقه باید یقهمان را اینجا چاک بدهیم که کسی گوش کند. مردم دارند به دلیل بیآبی، خشکسالی و قطع آب هیرمند میمیرند، از بین رفتند، شما نمیخواهید یک کاری کنید؟ آقای وزیر محترم جهاد! والله قسم وزارتخانه شما خواب است. مدیر بحران شما میگوید من تا این لحظه یک خط از استان شما در ارتباط با این بحران دریافت نکردم، یک گزارش. یعنی میشود از چهار، پنج ماه قبل که این پدیده قابل پیشبینی بود این آقایان کاری نکنند؟ دارند اظهار بیاطلاعی میکنند. آقای وزیر! حق مردم نیست خودت آنجا حضور پیدا کنی، معاونینت بروند از درد مردم آگاه شوند؟ دامداران و عشایر دامشان را چوب حراج زدهاند، آب ندارند به دامشان بدهند.
وزیر محترم خارجه! شما واقعاً از افغانستان میترسید؟ چرا سفیر افغانستان را احضار نمیکنید؟ چرا یادداشت و اعتراضی نمیدهید؟ چرا سخنگوی شما دم فرو نمیآورد؟ چرا سخنگو یک صحبت نمیکند، مگر این مسأله ملی نیست؟ مگر نباید مردم بشنوند؟
آقای وزیر محترم کشور! شما گفتید استاندار فهیم بابرنامه و قوی برای شما فرستادهام. چرا مدیر بحران کشور میگوید من هیچ گزارشی از بحران منطقه شما دریافت نکردهام؟ وظیفه ندارند این کارها را انجام بدهند؟ چرا مدیران اجرایی که وظایف قانونیشان است باید مسائل مردم را رسیدگی و پیگیری کنند در خواب غفلتند و بعد به دوش نمایندگان میاندازند؟
من شنیدم حضرت آیتالله سلیمانی در شورای اداری روز شنبه از نمایندگان گله کردند. بسیار عالی که نمایندگان کاری نمیکنند. اما حضرت آیتالله! از مسئولین ذیربط در استان پرسیدید براساس وظایف قانونی چه کردهاند؟ چرا رئیس سازمان مدیریت بحران کشور آقای مهندس نجار از این وضع اظهار بیاطلاعی میکند؟ نباید استاندار شما گزارش میداد؟ (رنجبرزاده ـ تشکر) نباید مسئولین به شما میگفتند؟ مدیر بحران وزارت جهاد اظهار بیاطلاعی میکند. چگونه شما در صدا و سیما (1000) متر باغ گلمحمدی سیستان را نشان میدهید، ولی مزارع خشک و سوخته مردم را نشان نمیدهید؟ چرا جنابعالی به عنوان نماینده ولیفقیه این مسائل را به مقام معظم رهبری منعکس نمیکنید؟ (نایبرئیس ـ خیلی ممنون، متشکرم) آقای دکتر اجازه بدهید! چرا وقتی که با مقام معظم رهبری جلسه میگذارید از مجموعه نمایندگان استان یک نفر را هم با خودتان نمیبرید تا این حرفها را بزنند. آقای دکتر! خواهش من این است که بخواهید به داد مردم رسیدگی شود. خبرنگاران آزاد را مجلس بفرستد تا ببینند وضع مردم در آنجا چیست.

مسعود پزشکیان
حالا فردا راجع به آب جلسه غیرعلنی داریم، انشاءالله آنجا این مسائل که جدی است را باید پیگیری کنیم.

اکبر رنجبرزاده
این دو نفری که الان قرائت میشود اخطار قانون اساسی و تذکر آییننامهای است که در لوح ثبتنام شده، لذا اتاق فرمان اینها را دو دقیقهای منظور نکند.

مسعود پزشکیان
حالا چند دقیقهای میخواهید مطرح کنید؟

اکبر رنجبرزاده
همان دو دقیقهای است، ولی میخواهم وقتشان در آنجا منظور نشود.

مسعود پزشکیان

اکبر رنجبرزاده
اینها دو دقیقهای هستند، ولی بقیهشان دیگر یک دقیقهای میشود. جناب آقای احمد مرادی در خدمتتان هستیم.

مسعود پزشکیان
یک مقدار کوتاه صحبت کنید.

احمد مرادی
تذکر قانون اساسی
بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین
ضمن عرض سلام و خداقوت خدمت همه نمایندگان عزیز که از صبح دنبال برنامههایی بودند که نفع و صلاح مردم در آن بود. تذکر من اصل (29) قانون اساسی است که همانطور که اشاره شد در لوح ثبتنام کردم. اشاره شده برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، از کار افتادگی، بیسرپرستی و مسائل و مشکلاتی که در حوزه بهداشت و درمان است. من میخواهم عرض کنم که عزم و ارادهای در دولت واقعاً برای رفع این مشکلاتی که ما در کشور داریم و اصولی از قانون اساسی بارها و بارها تأکید کرده دیده نمیشود. بازنشستگان عزیز ما از همه نمایندگان مجلس این توقع و انتظار را دارند که به دادشان برسیم و کمک کنیم و این دسترنج (30) سال خدمتشان را در کنارشان باشیم.
جناب آقای رئیس! بیکاری در کشور امان جوانان را گرفته و به همین لحاظ باید مجلس به فکر این موضوع باشد و در سال 97 یک برنامهای را تدوین کند.
موضوع آخر را هم عرض کنم که در رابطه با بهداشت و درمان است. اوضاع کشور در این حوزه مشخص است، من میخواهم عرض کنم و از این فرصت استفاده کنم که ما الان در استان هرمزگان (50) درصد تخت بیمارستانیمان را به نسبت اکثریت استانهای کشور کم داریم که این واقعاً زیبنده نظام مقدس جمهوری اسلامی نیست که مردم استان هرمزگان مورد کملطفی و بیمهری در این نظام قرار بگیرند. انشاءالله که یک تدبیر ویژهای اندیشیده شود.

اکبر رنجبرزاده
از جناب آقای مرادی سپاسگزارم. جناب آقای صدیف بدری تذکر آییننامهای دستور روز دارند، بفرمایید.

صدیف بدری
تذکر آیین نامه
بسم الله الرحمن الرحیم
تذکر من ماده (18) و ماده (24) بند (11) آییننامه داخلی مجلس است. به نظر من شأن، منزلت و اقتدار مجلس دارای خدشه است. هیأترئیسه محترم باید تدبیر و برنامهریزی لازم را در این خصوص داشته باشد. مجلس دچار روزمرگی شدید شده و فقط خودش را یا مشغول بررسی لایحه تقدیمی دولت و یا مشغول طرحهای تهیهشده توسط تعدادی از نمایندگان نموده است. مجلس در مسائل و مشکلات مهم و روز و پیشآمده کشور ورود مؤثر و انقلابی ندارد. انتظار میرفت هیأترئیسه محترم در مسائل مربوط به التهاب بازار ارز در اواخر سال 96 ورود جدی میکرد، برای بررسی مسأله به این مهمی باید دولت اتاق بحران تشکیل میداد. با این وضعیت بازار ارز ارزش پول ملی بیش از (40) درصد کاهش پیدا کرد. هیأترئیسه باید حداقل یک جلسه چهار ساعته با حضور شخص رئیسجمهور محترم این مسائل را بررسی میکرد و تصمیم عملیاتی و جدی میگرفت. پیشنهاد من به دولت و شخص آقای رئیسجمهور این است که برای ساماندهی به التهاب بازار ارز در تیم اقتصادی خودش تجدیدنظر کند. با این بیتدبیری آشکار در بانک مرکزی نسبت به عزل رئیس بانک مرکزی اقدام کند. نمیدانم که در مملکت ما قحطالرجال است، نخبههای ما کم است که باز هم به این مدیریت جناب آقای سیف چسبیدهایم، باز هم سیف، باز هم سیف، باز هم سیف.
پیشنهاد من به هیأترئیسه محترم این است، حداقل در شش ماهه اول سال 97 به صورت عملیاتی از این روزمرگیها در بیاییم و مشکلات اساسی کشور را در اولویت قرار بدهیم که یکی از آنها تصویب سریع لایحه مدیریت خدمات کشوری در سریعترین زمان است. به این بیعدالتیهای حقوق و مزایا در ادارات دولتی، شرکتها، سازمانها، بانکها، بیمهها و نهادهای دولتی و عمومی پایان دهیم. در یک شرکت دولتی، بانک دولتی و بیمه دولتی یک نفر (15) میلیون تومان حقوق و مزایا میگیرد، با آن شرایط مشابه در آموزش و پرورش معلم بیچاره یا نظامی زحمتکش (1) میلیون و (500) هزار تومان حقوق میگیرد. تشکر و قدردانی.
13
اعلام ختم جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده

مسعود پزشکیان
جلسه بعدی ما ساعت (8) صبح فردا چهارشنبه بیست و دوم فروردینماه 1397 است. دستور جلسه ادامه دستور هفتگی است. پایان جلسه را اعلام میکنم.