بسم الله الرحمن الرحیم صبح همه همکاران و نمایندگان محترم بخیر باشد ان‌شاءالله. جلسه‌ با حضور 209 نفر از نمایندگان محترم رسمی است. دستور جلسه را قرائت بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم دستور جلسه پنجاهم روز سه‌شنبه بیست و پنجم آذر ماه 1399 هجری‌شمسی ‌مطابق با بیست و نهم ربیع‌الثانی 1442 هجری‌قمری: 1 ـ ادامه رسیدگی به گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات در مورد طرح برخی احکام مربوط به اصلاح ساختار بودجه کل کشور. 2 ـ گزارش شور دوم کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مورد طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران (تقاضای تغییر دستور در جلسه علنی 12/9/1399 به تصویب رسید). 3 ـ گزارش کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مورد طرح اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور. 4 ـ گزارش کمیسیون صنایع و معادن در مورد طرح توسعه و تولید پایدار زنجیره فولاد با رویکرد اصلاح سیاست‌های تنظیم بازار (در اجرای تبصره (1) ماده (45) آیین‌نامه داخلی مجلس). 5 ـ گزارش کمیسیون صنایع و معادن مبنی بر تصویب تقاضای تحقیق و تفحص از بررسی عملکرد شرکت‌های خودروسازی درخصوص کیفیت و قیمت خودرو (در اجرای ماده (212) آیین‌نامه داخلی). 6 ـ گزارش کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست در مورد بررسی کیفیت تأمین و توزیع نهاده‌های دامی (در اجرای بند (7) ماده (45) آیین‌نامه داخلی مجلس). 7 ـ گزارش کمیسیون قضائی و حقوقی در مورد لایحه یک‌فوریتی الحاق یک تبصره به ماده (14) قانون صدور چک مصوب 1355 و اصلاحات بعدی آن.

تلاوت آیاتی چند از کلام‌الله مجید.

از قاری محترم برادر عزیز و گرانقدرمان جناب آقای ابوالقاسمی تقدیر و تشکر می‌کنم، ترجمه آیات را بفرمایید.

به نام خداوند بخشنده مهربان «ای مؤمنان خداوند را بسیار یاد کنید و او را در بامداد و شامگاه نیایش کنید. او کسی است که خود و فرشتگانش به شما درود می‌فرستند تا سرانجام شما را از تاریکی‌‌‌ها به سوی روشنایی برآورد و او با مؤمنان مهربان است. درود خاص آنان در روزی که به لقای او نائل شوند سلام است و او برای ایشان پاداشی ارجمند آماده ساخته است.‌‌‌‌ ای پیامبر ما تو را گواه و مژده‌رسان و هشداردهنده فرستاده‌ایم و نیز دعوتگر به سوی خداوند به إذن او و همچون چراغی تابان. و مؤمنان را بشارت ده که برای آنان از جانب خداوند بخشش و بخشایشِ بزرگی در پیش است» راست گفت خداوند بلندمرتبه بزرگوار. آقای رئیس! اسامی غایبان و متأخرین را قرائت می‌کنم. آقایان: رضا آریان‌پور، موسی احمدی، سلمان اسحاقی، امیرحسین بانکی‌پور، معصومه پاشایی، حسین رئیسی، جلیل رحیمی‌جهان‌آبادی، محمدمهدی زاهدی، علیرضا زندیان، مهدی سعادتی، غلامرضا شریعتی، فریدون عباسی، محمدجواد عسگری، ملک فاضلی، ولی‌الله فرزانه، محمدرضا مبلغی، سیدمحمد موحد، سیدکاظم موسوی و مجید ناصری‌نژاد.

خیلی ممنون.

مطلع شدیم که ابوی برادر عزیز و گرانقدرمان، نماینده محترم اصفهان، جناب آقای مقتدایی به رحمت خدا رفتند. عرض تسلیت داریم به ایشان و به همه خانواده محترم‌شان و برای آن مرحوم هم طلب مغفرت و برای بازماندگان هم صبر و اجر از خداوند بزرگ خواهانیم. همچنین در هفته گذشته دو نفر از نمایندگان ادواری که هر دو از رزمندگان دوران دفاع مقدس بودند، برادر عزیزمان جناب آقای زارعی که انصافاً از چهره‌‌‌های مبارز، رزمنده، در طول جنگ از ابتدای جنگ تا انتهای جنگ، از جانبازان عزیز و چهره‌‌‌های انقلابی ما و جانباز عزیز را از دست دادیم تسلیت عرض می‌کنیم و همچنین جناب آقای نجفی از نمایندگان خوب، ایشان هم سابقه جبهه و جانبازی دارند و از نیروهای بااخلاق و خوب مجلس دهم بودند. این را هم به خانواده‌‌‌های محترم‌‌‌‌‌‌‌‌شان عرض تسلیت داریم.

دستور جلسه را بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم با عرض سلام و ادب خدمت همکاران عزیز و ملت شریف ایران. من قبل از اینکه به دستور جلسه بپردازم از آقای رئیس اجازه خواستم با توجه به اینکه مسئولیت طرح‌‌‌ها و لوایح در هیأت‌رئیسه درخصوص دستور هفتگی را بنده انجام می‌دهم یک توضیحی را در رابطه با مسائل مطرح‌شده از طرف رئیس‌جمهور محترم درخصوص طرح‌‌‌ها و لوایح و اینکه مطرح کردند مجلس درخصوص لوایح دولت کم‌لطفی می‌کند و به سونامی طرح‌‌‌ها پرداخته، من این را عرض کنم که همکاران عزیز و ملت عزیز در جریان باشند که (93) لایحه از طرف دولت به مجلس ارائه شده، ما همه لوایح را طبق آیین‌نامه اعلام وصول کردیم و (70) لایحه را فقط در یک روز اعلام وصول کردیم که این لوایح، لوایح معوق از مجلس قبل بوده و با یک نامه به مجلس ارسال شد و اینها را اعلام وصول کردیم. به کمیسیون¬ها ارجاع دادیم، (31) مورد فقط در کمیسیون حقوقی و قضائی در حال بررسی است، بقیه کمیسیون‌‌‌ها هم در حال بررسی لوایح دولت هستند و حتی چند مورد با فوریت به مجلس ارسال شد. با این حال که همکاران ما حدود (54) طرح فوریتی در نوبت داشتند، ما لوایح فوریتی دولت را در اولویت قرار دادیم، رسیدگی کردیم، به قانون تبدیل شده و هفت قانون از لوایح دولت را در همین مجلس ابلاغ کردیم. من خواهش می‌کنم آقای رئیس‌جمهور اینقدر کم‌لطفی نفرمایند و به¬جای طرح موضوعات اختلاف‌انگیز لطف کنند لوایحی که مشکلات اساسی مردم را حل می‌کنند به مجلس ارسال کنند و مطمئن باشند که ما براساس آیین‌نامه داخلی مجلس لوایح را رسیدگی خواهیم کرد و داریم رسیدگی می‌کنیم و من تعجب کردم، با این حال که ایشان سابقه مجلسی هم دارند موضوعات این چنینی را مطرح می‌کنند. عرضم به حضور شما، آقای رئیس! ما تا بند «الف» را بررسی کردیم با اجزای آن، وارد الحاقی‌‌‌ها شدیم. در الحاقی‌ها الان جناب آقای یزدی‌خواه باید الحاقی خودشان را در جزء (7) مطرح بفرمایند. خدمتشان هستیم. جناب آقای یزدی‌خواه در خدمتتان هستیم. در این سالن تشریف دارید یا در سالن مشروطه؟ (یزدی‌خواه ـ جناب آقای دکتر امیرآبادی! در سالن مشروطه هستم).

سلام علیکم ـ بسم الله الرحمن الرحیم با عرض سلام و صبح‌بخیر خدمت اعضای محترم هیأت‌رئیسه، رئیس محترم مجلس و همکاران عزیز. من قبل از اینکه پیشنهاد خودم را طرح کنم لازم می‌دانم در ارتباط با مصاحبه دیروز آقای رئیس‌جمهور نکاتی چند را خدمت عزیزان تقدیم کنم. ما به عنوان نوکران و خادمان ملت از دیروز مورد سؤال واقع شدیم که چگونه است آقای رئیس‌جمهور می‌فرمایند ما به همه وعده‌‌‌های داده‌شده عمل کرده¬ایم؟ چرخ سانتریفیوژها می‌چرخد، چرخ اقتصاد هم دارد می‌چرخد، پاسپورت ایرانی را ما دادیم، وضع معیشتی مردم خوب است. واقعاً من تعجب می‌کنم، آقای رئیس دولت محترم از قرنطینه‌‌‌‌‌‌‌اش کی بیرون می‌آید به این مردم یک سری بزند، درد مردم را در همه شهرها، در تهران و جای جای آن، مخصوصاً در جنوب تهران بشنود؟ مشکلات‌‌‌‌‌‌‌‌شان از حیث بیکاری، فقر، تورم، قیمت‌‌‌های افسارگسیخته، آدم به چه نکته‌‌‌‌ای از ایشان دلخوش کند، هفت سال کشور را معطل کردند، چهار سال بعد هم می‌خواهند مشکل ایجاد کنند.

جناب آقای یزدی‌خواه! لطف کنید در دستور جلسه صحبت کنید.

چشم آقای دکتر، پیشنهادم را عرض می‌کنم. یک جمله دیگر عرض کنم، ایشان در ارتباط با صحبت‌‌‌های آقای اردوغان موضوع را به شوخی برگزار کرده¬اند. حساب آقای اردوغان در موضوع دخالت‌‌‌های غیرقانونی‌‌‌‌‌‌‌اش در سوریه، لبنان و لیبی مشخص است، برود مشکلات خودش را در شرق مدیترانه و قبرس حل کند. به وحدت ملی ما آسیب نزند. اما پیشنهاد؛ آقای رئیس، همکاران عزیز! من چون متولد تهران هستم قبل از انقلاب تهران را می‌شناسم، حلبی‌آبادهایی که در تهران داشتیم، گودهایی که در تهران داشتیم، مشکلاتی که در تهران داشتیم الی ماشاءالله بود. ما بعد از انقلاب با روحیه کمک به نقاط محروم توجه خودمان را از تهران برداشتیم به سایر استان‌‌‌ها پرداختیم. حق هم هست، درست هم هست، ما اصلاً هیچ اعتراض و گله‌‌‌‌ای هم نداریم. عزیزانی که از تهران می‌رفتند دوری از مرکز به آنها می‌دادند، بدی آب و هوا می‌دادند، تهران هزینه‌‌‌های زندگی‌‌‌‌‌‌‌اش از جهت حمل و نقل، اجاره، تحصیل، درمان و امثالهم بیشتر از استان¬های دیگر بود و هست. این را می‌خواهم عرض کنم از این جهت که سهم تهران از جهت مالیات‌‌‌هایی که پرداخت می‌کند با سهمی که به آنها در بودجه‌‌‌های عمرانی اعم از استانی و ملی می‌دهند ناچیز است. ما تقریباً به شهادت آمار (53) درصد کل مالیات‌‌‌های وصولی کشور را در تهران پرداخت می‌کنیم، اما سهم تهران از این موضوع در طرح¬های عمرانی‌‌‌‌‌‌‌اش (5/2) درصد است. خیلی از شاخص‌‌‌های ما از جمله شاخص‌‌‌هایی است که جای تأمل دارد و جزء رتبه‌‌‌های آخر در کشور هستیم. ما از جهت تخت‌‌‌های بیمارستانی به ازای هر (1000) نفر (3/1) تخت داریم، در حالی که میانگین (6/1) است. حدود (30) درصد فضاهای آموزشی ما فرسوده است و با کمترین لرزش و تکانش فرو می‌ریزد. بحث‌‌‌های امنیتی‌مان، ما از (185) کلانتری مورد نیاز در تهران، (80) تا کلانتری داریم و از این مشکلات الی ماشاءالله داریم. استدعای من این است که محبت کنند همکاران عزیز در اصلاح ساختار بودجه یک عنایتی داشته باشند. آخرین استان در استفاده از عواید مالیاتی هستیم با (5/2) درصد، استان بعد از ما استان اصفهان است که (15) درصد از مالیات‌‌‌های وصولی‌‌‌‌‌‌‌اش را به خودش می‌دهند. ما خواهش می‌کنیم که حداقل تهران را هم مانند اصفهان ببینید. تهران به عنوان ام‌القرای کشورهای اسلامی محلات دچار آسیب زیاد دارد، حاشیه‌نشینی زیاد دارد. تهران فقط این خیابان‌‌‌های معروف و اتوبان‌‌‌ها و پارک‌‌‌ها که به لطف و برکت تلاش‌‌‌های آقای دکتر قالیباف در حضور (12) ساله‌‌‌‌‌‌‌‌شان در شهرداری تهران، خیلی تهران را متحول کردند، ولی تهران صدها هکتار بافت فرسوده در مرکز شهرش دارد، تهران دروازه غار و میدان شهید هرندی دارد، تهران کوره‌‌‌های محمودآباد و اسماعیل¬آباد و محلات وصفنارد و زمزم و لوله‌گاز و امثالهم دارد. استدعای من این است که اگر شهرداری تهران در زمان ریاست آقای دکتر قالیباف تحولی در تهران ایجاد کرد، به یمن و برکت تلاش‌‌‌های خود شخص ایشان و شهرداری تهران بوده، از بودجه‌‌‌های دولتی چیزی استفاده نمی‌کردند. همیشه شهرداری تهران از دولت‌‌‌ها طلبکار بود، الان هم طلبکار هستند. استدعای من این است دوستان و عزیزانی که دارند ساختار بودجه را اصلاح می‌کنند، به این نکته توجه بفرمایند. ما نمی‌گوییم که همه مالیات‌‌‌ها برای تهران، ما قبول داریم که خیلی از صنایع خارج از تهران هستند، دفاترشان در تهران است، عملیات مالی‌‌‌‌‌‌‌‌شان در تهران انجام می‌شود. ولی این به اندازه (5/2) درصد، خیلی بیشتر از (5/2) درصد... (قطع میکروفن)

خیلی متشکرم. مخالف محترم جناب آقای جعفر قادری هستند، آقای قادری در صحن مشروطه تشریف دارید یا در تلفیق؟ در خدمت شما هستیم، آقای دکتر بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم یکی از شعارهایی که مجلس یازدهم دنبال می‌کند بحث عدالت اجتماعی است. این عدالت هم در بین استان‌‌‌ها و هم در درون استان‌‌‌ها باید مورد توجه قرار بگیرد. متأسفانه سیستم متمرکز اداری که در کشور داریم الان باعث شده که بخش عمده‌‌‌‌ای از منابع و امکانات به سمت کلانشهرها و مراکز صنعتی برود به گونه‌‌‌‌ای که هم در کلانشهرها نسبت به شهرهای کوچک، هم در شهرها نسبت به روستاها، هم در استان¬های صنعتی نسبت به استان‌های کشاورزی تفاوت‌‌‌ها و تبعیض‌‌‌های فاحش و آشکاری را شاهد هستیم. ما اگر می‌خواهیم در کشور توزیع جمعیت را به درستی انجام بدهیم، اگر می‌خواهیم منابع به شکل مطلوب و مناسبی در کشور توزیع شود، اگر می‌خواهیم این مهاجرت‌‌‌ها به سمت مناطق دارای استعداد ولی محروم معکوس شود و جمعیت سوق داده شود، باید در توزیع منابع و امکانات هم به گونه‌‌‌‌ای عمل کنیم که مناطق کم‌برخوردار و مناطق محروم هم از مواهب توسعه بهره‌مند شوند. الان بیشتر تسهیلات و امکانات بانکی در اختیار جایی مثل تهران قرار می‌گیرد، شما توجه کنید، یا شهرهای صنعتی دیگری که داریم. ولی استان‌‌‌ها و شهرهایی که صنعتی نیستند، ممکن است جمعیت داشته باشند، ولی چون ارزش¬افزوده متأسفانه الان در اختیار استان¬های صنعتی قرار می‌گیرد، شما توجه کنید، مثلاً گاز یا سایر چیزها در بوشهر تولید می‌شود، نفت در خوزستان تولید می‌شود، گاز در فارس تولید می‌شود، ولی چون واحدهای صنعتی در استان¬های دیگر است این عوارض ارزش¬افزوده به استان‌‌‌ها و مناطقی که این گاز مصرف می‌شود تعلق می‌گیرد. در بحث نفت دقیقاً به همین شکل است. بنابراین اگر ما یک ملاک و معیاری را بگذاریم، مبنا را بر محرومیت و عدم توسعه‌یافتگی بگذاریم، این امکانات به شکل مناسبی در سطح استان‌‌‌ها توزیع می‌شود و دقیقاً نیاز است که در توزیع بحث مالیات‌‌‌ها این مطلب دیده شود. الان اکثر واحدهای تولیدی دفاترشان در تهران است، ولی فعالیت‌‌‌‌‌‌‌‌شان در استان¬های دیگر انجام می‌شود. اگر بنا باشد ما به جایی سهم بدهیم که دفترشان واقع شده، این فعالیت در جای دیگر است، مواهب و امکانات توسعه در جای دیگری توزیع می‌شود. بنابراین من فکر کنم در جایی مثل تهران دارند از سهم بالای تسهیلاتی استفاده می‌کنند. شما توزیع منابع بانکی را در تهران و بقیه استان‌‌‌ها نگاه کنید، توجیه بانک‌‌‌ها هم این است که اینجا می‌توانند وثیقه بسپارند، ساختمان‌‌‌های باارزش بالا به راحتی و در وثیقه بانک‌‌‌ها قرار می‌گیرد و این باعث می‌شود که بتوانند راحت‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از این منابع استفاده کنند. من فکر کنم که هم مالیات و هم ارزش افزوده، جدا از اینکه این مالیات کجا پرداخت می‌شود، از ارزش افزوده کجا دریافت می‌شود، بیاییم صرفاً براساس محرومیت و جمعیت و شاخص‌‌‌هایی که بتواند جمعیت را در سطح کشور توزیع کند (قرار دهیم)، اگر شما الان توجه کنید ما جزء معدود کشورهایی هستیم که از ظرفیت دریاهایمان استفاده نمی‌کنیم. در بیشتر کشورها بخش قابل توجهی از جمعیت در کنار دریاها واقع شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، ولی چون همه مواهب و امکانات را براساس دور و نزدیکی به مرکز تعریف کرده¬ایم، مناطق جاهایی مثل استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان کمتر از مواهب توسعه استفاده می‌کنند. بنابراین من فکر کنم اگر ما صرفاً بخواهیم به این ملاک و معیار بسنده کنیم که مالیات را به حوزه جغرافیایی مالیات‌دهندگان اختصاص بدهیم، به نظر می‌رسد خیلی عادلانه نباشد.

آقای رئیس! اخطار داریم. آقای سلیمی بفرمایید، اخطار اصول (110) و (3) را دارند.

بسم الله الرحمن الرحیم آقای رئیس! اخطار اصل (3)، بند (9) و بند (12) و همچنین اخطار اصل (110) را دارم. موضوعی که برادر عزیز جناب آقای یزدی‌خواه مطرح کردند قابل طرح نیست، چون مغایر بند (9) اصل (3)، بند (12) اصل (3) است. بند (9) اصل (3) رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه. وقتی می‌گوییم امکانات عادلانه یعنی یک جایی که تمول دارد، این مالیات بیشتری بدهد، این مالیات را بدهیم به جایی که کمتر برخوردار است. از طرفی وقتی که در بند (12) می‌فرماید: «پی‌ریزی اقتصاد صحیح و عادلانه بر طبق ضوابط اسلامی»، بعد دارد برطرف ساختن هر نوع محرومیت. محرومیت را ما چطور می‌خواهیم برطرف کنیم؟ اصلاً مالیات را از کسی می‌گیرند که توانایی مالی بیشتری دارد، مکنت بیشتری دارد. بنابراین از این جهت مغایر اصل (3) است. اما در مورد اصل (110) هم باز در سیاست‌‌‌ها حضرت آقا این را مطرح کردند که در قانونگذاری بحث رفع محرومیت و توزیع عادلانه، این اخطار اصل (3) و اخطار اصل (110). اما آقای رئیس! یک اخطار دیگر هم دارم، من خواهش می‌کنم توجه شود. اخطار اصول (73)، (71)، (98). آقای رئیس! براساس اصل (73) شرح و تفسیر قوانین عادی در صلاحیت مجلس شورای اسلامی است. اینکه برخی امروز می‌گویند ما به تفسیر خودمان قانون مجلس را می‌خواهیم اجرا کنیم و آیین‌نامه را بنویسیم، این حتماً مغایر اصل (73) است. من به این آقایان توصیه می‌کنم حتماً یک بار اگر فرصت کردند این اصل (73) را دوباره بخوانند. اصل (71) هم می‌گوید مجلس در عموم مسائل می‌تواند قانون وضع کند و دیگران نمی‌توانند خط مشی برای خودشان تعیین کنند. این مجلس است که برای همه خط مشی تعیین می‌کند. اگر مقصود آنها تفسیر قانون اساسی هم هست اصل (98) می‌گوید: «تفسیر قانون اساسی به عهده شورای نگهبان است».‌‌‌‌ ای کاش به خاطر اشتغالاتی که دارند یک روز فرصتی پیدا می‌کردند و این اصول را دوباره از نو برخی می‌خواندند می‌فهمیدند که تفسیر قانون عادی به عهده مجلس است، تفسیر قانون اساسی به عهده شورای نگهبان است، متشکرم.

خیلی ممنون. این اخطاری که آقای سلیمی براساس اصل (3) دادند را وارد می‌دانم. چون واقعاً یک نمونه‌‌‌‌‌‌‌اش را اگر من بخواهم مثال بزنم خیلی از شرکت‌‌‌هایی که در کشور فعالیت‌‌‌های بزرگ دارند، دفاتر اینها در کلانشهرها و مخصوصاً در تهران است و بعد اگر بنا باشد (50) درصد این مالیات‌‌‌ها به آنجا تعلق بگیرد، واقعیت این است که روز به روز مناطق برخوردار برخوردارتر و مناطق محروم محروم‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر می‌شوند و این واقعاً خلاف قانون اساسی است. دوستان به این بحث توجه کنید. آن نکته‌‌‌‌ای که برادر عزیزمان آقای یزدی‌خواه هم گفتند بله، یک‌سری مسائل و مشکلات هم در مناطق برخورداری مثل تهران یا کلانشهرها هست، آنجا هم حاشیه‌نشینی هست، آسیب‌‌‌های اجتماعی هست، ولی آنجا عوارض آنجا است که باید جبران این موضوعات را انجام بدهد، نه مالیات. یعنی آن عوارض‌‌‌هایی که در شهرداری است، مثلاً عوارضی که بر مصرف بنزین در شهر تهران است ممکن است در روز (12) میلیون لیتر بنزین در تهران مصرف شود، آن عوارض را نمی‌شود بگوییم از تهران بگیریم به بقیه شهرها بدهیم، چون این عارضه برای شهر تهران است، برای آلودگی هوا این کار باید انجام شود. اجازه بدهید این اخطار را چون وارد می‌دانم به رأی بگذاریم. اگر دوستان تأیید کردند از موضوع به بند بعدی برویم. حضار 243 نفر، آغاز رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. پایان رأی‌گیری را اعلام می‌کنم، تصویب شد.

خیلی ممنون. دیگر قابل طرح نیست. پیشنهاد بعدی را جناب آقای میرتاج‌الدینی دارند. جناب آقای میرتاج‌الدینی بفرمایید مطرح کنید، در جزء (9) ردیف دوم، الحاق است.

بسم الله الرحمن الرحیم ضمن سلام و عرض ادب خدمت همه همکاران گرامی. ابتدا من از طرف خودم و از طرف فراکسیون روحانیت درگذشت عالم مجاهد، فقیه ارزشمند آیت‌الله محمد یزدی در هفته گذشته را تسلیت عرض می‌کنم. ایشان شخصیت ارزشمندی بود که در (42) سال پس از انقلاب همواره در همه صحنه‌‌‌ها یار وفادار امامین انقلاب بود و در دوران قبل از انقلاب هم از روحانیون مبارز بود. پیشنهادی که بنده در اینجا به عنوان الحاقی مطرح کردم، همکاران گرامی عنایت کنند یک پیشنهاد بسیار تحول¬آفرین در حوزه بودجه است. اصلاح ساختار بودجه یکی این را داشته باشد آن معنا و مفهوم اصلاح ساختار تحقق پیدا می‌کند. منابع پایدار اگر در بودجه¬هایمان بتوانیم تعریف و ایجاد کنیم، این اصلاح ساختار شکل خواهد گرفت. این پیشنهادی که من مطرح کرده‌‌‌‌‌‌‌ام قرارداد تهاتر نفتی، برای پروژه‌‌‌های عمرانی و زیرساخت‌‌‌های کشور. برای اینکه توجه عزیزان و همکاران گرامی، خواهران و برادران را به این مسأله مهم جلب کنم چند تا آمار خدمتتان تقدیم می‌کنم. اولاً میزان اعتبارات عمرانی ما.

حاج‌آقای میرتاج‌الدینی! عذرخواهی می‌کنم، به نظر می‌رسد این قابل طرح نیست، چون با بندهای قبلی مغایر است. ببینید! در بند (4) ما تکلیف تحویل خوراک را کامل روشن کردیم، شما با این پیشنهادتان بند (4).

آنجا هم الحاقی داشتیم، شما گفتید نگه دارید بعداً مطرح کنید.

متوجهم، ببینید! الحاقی باید با بندی که رأی آورده مغایر نباشد، الان این با بند (4) کاملاً مغایر است.

نه، اصلاً مغایر نیست. اجازه بدهید من توضیح بدهم.

حالا تشخیص با آقای رئیس است.

من چون متن را اینجا خواندم به همین خاطر به دوستان گفتم، به هر حال متن‌‌‌‌‌‌‌‌تان اینجا هست.

ببینید! ما میزان اعتبارات عمرانی‌‌‌‌‌‌‌‌مان (10) درصد کل اعتبارات است. (930) هزار میلیارد که (840) تا از آن بودجه عمومی دولت است، ما (104) هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی داریم، در حالی که حداقل ده برابر این نیاز بودجه عمرانی در کشور است. این منابع پایدار را از کجا می‌توانیم بیاوریم؟ از تهاتر نفتی. آمار بعدی که می‌خواهم بگویم ما (4) میلیون و (500) هزار تا (4) میلیون و (700) هزار بشکه تولید روزانه نفت و میعانات گازی‌‌‌‌‌‌‌‌مان است. منابع قابل استخراج نفت (158) میلیارد بشکه است. سالانه (1) میلیارد و (200) میلیون بشکه نفت تولید می‌کنیم. با همین روند (130) سال این کشور نفت برای استخراج دارد و این یک منبع عظیم و سنگینی است. از این طرف هم کشور ما (20) میلیون در خط فقر و چقدر مشکلات. من می‌گویم این نفت عظیمی که آنجا مانده است را بیاوریم به بودجه‌‌‌های عمرانی وصل کنیم، زیرساخت‌‌‌ها، بنادر دریایی و خشکی، آزادراه‌‌‌ها، آب¬های مرزی و غیره و دیگر در بودجه‌‌‌ها نیاییم برای (1) میلیارد و (10) میلیارد با هم گفتگو کنیم. بعد که این خط ریل سریع‌السیر در کل کشور وصل شد می‌توانیم با کشورهای مختلف، شرکت‌‌‌های داخلی، شرکت‌‌‌های خارجی این قرارداد را ببندیم. آنکه می‌فرمایند در جزء (8) خوراک برای شرکت‌‌‌های داخلی است، این با آن که مغایرت ندارد. جناب آقای امیرآبادی! ما اینجا کلی می‌گوییم، یک بند الحاقی برای اصلاح ساختار بودجه است. آنجا تکلیف این روشن شده که ما خوراک به شرکت‌‌‌های داخلی بدهیم، با یک شرایط خاص. آن چه ارتباطی با این دارد؟ ما می‌گوییم فروش نفت به صورت تهاتر با یک شرکت خارجی یا داخلی با یک کشوری، الان مثلاً قرارداد و تفاهم‌نامه (25) ساله با چین داریم، بیاییم بگوییم مثلاً خط ریل سریع‌السیر را از شرق به غرب... (قطع میکروفن)

خیلی ممنون، حاج‌آقای میرتاج‌الدینی! وقت شما تمام شد. آقای میرتاج‌الدینی نگاه کنید! این هم با بند (9) که بحث کردیم، هم بند (4)، شما دارید تخصیص و سقف می‌زنید و این مغایر با آن بندها است. علاوه بر آن شما آمدید اساس سیاست‌‌‌های کلان و برنامه را، هم مخالف سیاست‌‌‌های کلان است و برنامه. الان معلوم است که سقف صندوق چقدر است، الان سقف صندوق (38) درصد است، تازه به خاطر این شرایط الان (20) درصد شده است. شما اینجا آمدید این کار را می‌کنید. اجازه بدهید چون مغایر با بقیه بندها است از این عبور کنیم.

آقای رئیس! آخرین الحاقی مربوط به سرکار خانم دکتر الهیان است. خانم الهیان بفرمایید کدام جزء بود؟

بسم الله الرحمن الرحیم عرض سلام و ادب و احترام. الحاق به کل بود. این پیشنهاد در سامانه ثبت شده، همکاران محترم ببینید! بحث اصلاح ساختار بودجه که الان در دستور کار مجلس است در این طرح به شفافیت پرداخت‌‌‌ها بیشتر پرداخته شده و درآمدها و شفافیت درآمدها و منابع و مخصوصاً منابع حاصل از فروش نفت در این طرح جایش خالی است و یک خلأ به نظر می‌آید. الان بعد از (40) سال گذشتن از انقلاب اسلامی، ما هنوز نفت، گاز، میعانات و پتروشیمی که سرمایه ملی هستند را برای دستگاه‌‌‌های نظارتی شفاف نداریم. یعنی مجلس، سازمان بازرسی و دستگاه‌‌‌های نظارتی نسبت به درآمدها اطلاعات لازم را نمی‌توانند کسب کنند. ما الان یک شرایطی را داریم که به¬طور مثال در بودجه 1400 شما می‌بینید دولت می‌آید یک درآمدی را به عنوان منابع حاصل از فروش نفت مطرح می‌کند که در سال گذشته حتی درصدی از آن هم محقق نشده است. (199) هزار میلیارد تومان درآمدی است که حاصل از فروش (3/2) میلیون بشکه در روز در بودجه 1400 در دولت مطرح شده، ولی کمیسیون برنامه و بودجه بیایند به ما بگویند چه میزان در سال جاری درآمد حاصل از فروش و صادرات نفت محقق شده است؟ آنچه که پیش‌بینی مرکز پژوهش‌‌‌ها است به جای (3/2) میلیون بشکه در روز، (850) هزار بشکه در روز است. کجا این ثبت می‌شود؟ ما الان بحث تحریم را داریم، وقتی شفافیت درآمدهای حاصل از فروش و صادرات نفت را مطرح می‌کنیم، در مقابل مجلس بحث تحریم مطرح می‌شود که یک حیاط خلوتی شکل گرفته که ما دسترسی لازم را به این منابع نداریم. چطور می‌خواهیم برای سال 1400 بودجه-ریزی کنیم، ولی منابع مشخص و شفافی را نتوانیم برآورد کنیم؟ من پیشنهادی که آنجا ثبت شده و دوستان می‌توانند ببینند را به این شکل مطرح کردم که جهت توسعه مدیریت هوشمند و تحقق دولت الکترونیک و شفاف‌سازی درآمدهای حاصل از منابع نفت، گاز و پتروشیمی برای تسهیل نظارت جامع و مدیریت بهینه جریان انرژی، یک سامانه‌‌‌‌ای شکل بگیرد، سامانه جامع مدیریت انرژی کشور که دستگاه‌‌‌های نظارتی دسترسی محدود به این سامانه داشته باشند. یعنی ما بدانیم اولاً منابع فسیلی‌مان چقدر است، چقدر نفت استخراج می‌شود، چقدر توزیع می‌شود، چقدر مصرف می‌شود، چقدر به فروش می‌رسد و صادر می‌شود. این را ما الان نداریم و در قانون مبارزه با مفاسد هم بر این امر تأکید شده، اما متأسفانه وقعی گذاشته نمی‌شود و ما نیاز به یک سامانه‌‌‌‌ای داریم که به صورت برخط و به‌روز این منابع را بتوانیم داشته باشیم و با یک نظارت بهینه و نظارت حداکثری این منابع مدیریت بشوند. یعنی یک مدیریت هوشمند و یکپارچه بر منابع نفت، گاز و انرژی حاکم شود که سرمایه و ثروت ملی هستند. این باعث می‌شود هم ما از منابع و ورودی‌‌‌ها اطلاع داشته باشیم و یک ظرفیت‌سنجی در حوزه استخراج، تولید، توزیع، مصرف و صادرات داشته باشیم که قاعدتاً اگر این اتفاق نیفتد باید نسبت به این طرح اخطار اصل (53) داد، چراکه در اصل (53) تأکید می‌شود که کلیه دریافت‌‌‌ها در حساب خزانه‌داری باید واریز شود. وقتی ما نمی‌دانیم چقدر دریافت داریم و چقدر درآمد داریم، این حاصلش این است که عرضه خارج از شبکه اتفاق می‌افتد و مفاسدی اتفاق می‌افتد که رقم‌‌‌های آن هزاران میلیاردی است. به این خاطر من خواهش می‌کنم دوستان به این پیشنهاد رأی بدهند که ما بتوانیم استفاده حداکثری از ظرفیت‌‌‌های بالقوه و بالفعل نفت داشته باشیم و بتوانیم این سرمایه عظیم کشور را به خوبی مدیریت کنیم که نفع آن به ملت و مردم عزیز ما برسد و جلوی بسیاری از مفاسد گرفته شود، خیلی متشکر.

خیلی ممنون. سرکار خانم الهیان! این مطلبی که جناب‌عالی مطرح کردید، حالا من وسط صحبت نخواستم صحبت شما را قطع کنم، اولاً این مغایر اصل (75) است و قابل طرح نیست، این یک نکته. چون بار مالی دارد، به هر حال شما می‌خواهید راه‌اندازی یک سامانه کنید. نکته بعدی هم واقعاً ما در این بخش قوانین داریم، این بحث مربوط به حوزه سامانه‌‌‌ها و داده‌‌‌ها هست، اشکال این است که این اجرا نشده است. ولی اساس این کار چون این سامانه اعتبار لازم دارد، اصلاً در پیشنهادهای الحاقی اگر تأمین مالی نشده باشد مغایرت اصل (75) دارد و قابل طرح نیست. (الهیان ـ یک جمله توضیح بدهم؟) یک جمله در حد یک دقیقه بفرمایید.

خیلی متشکر، ببینید! زیرساخت‌‌‌های این سامانه الان در وزارت نفت و شرکت ملی نفت موجود است، نیاز به بار مالی ندارد. ولی اراده‌‌‌‌ای بر ورود اطلاعات به این سامانه وجود ندارد و چون در قوانین قبلی هم همانطور که آقای دکتر قالیباف گفتند، مثل قانون مبارزه با مفاسد، الان باید در این اصلاح ساختار بودجه این لحاظ شود و تأکید شود، با وجود زیرساخت‌‌‌ها وزارت نفت ملزم شود که این سامانه را شکل بدهد و اطلاعات را وارد کند.

خانم دکتر الهیان! چون براساس نظر آقای رئیس مغایر اصل (75) است، قابل طرح نیست. در آیین‌نامه نظر رئیس مهم است، تشخیص با آقای رئیس است. آقای دکتر! آن همکارانی که الحاق را مطرح کرده بودند دیگر از نظر ما تمام شد. اگر همکاری هست که الحاقش مانده اعلام کند. حاج آقای سلیمی در بند (13) الحاق دارند. حاج آقا سلیمی! کدام ردیف را می‌فرمایید؟ (1) و (2) را با هم مطرح می‌کنید یا جداجدا مطرح می‌کنید؟

بسم الله الرحمن الرحیم ببینید! الحاقی که بنده مطرح می‌کنم الحاق دوم است. آقای امیرآبادی! اول الحاق دوم را مطرح کنم. دوستان دقت کنید! یکی از مشکلاتی که ما امروز داریم این است که دولت لایحه بودجه را که ارائه می‌کند مشخص نیست که این مواد آیا منعکس‌کننده قوانین بالادستی هستند یا نه. به عبارت روشن‌تر لایحه بودجه باید برش یک‌پنجم از قوانین قانون برنامه باشد و از طرف دیگر بسیاری از قوانین هست که ما اینجا تصویب می‌کنیم، اینها می‌رود در بایگانی خاک می‌خورد. متأسفانه انعکاس اینها در بودجه مشخص نیست. ما قانون داریم ده سال از تصویب آن گذشته، هر سال قرار بوده در بودجه سنواتی دولت اشاره‌‌‌‌ای برای اجرای آن بکند، متأسفانه دولت به هر دلیل غفلت کرده است. پیشنهاد من این است، می‌دانید بودجه ماده¬واحده است و چندین تبصره دارد. در هر کدام از تبصره‌‌‌های بودجه، دولت موظف باشد یک پیوستی به لایحه بودجه بدهد، الان شما می‌دانید دولت این ماده-واحده را که به ما داده چندین جلد، شش هفت جلد پیوست به ما داده است. حالا شما می‌دانید، همه دوستانی که مسلط هستند و همه نمایندگان محترم بالاتفاق این را می‌دانند، برخی از این پیوست‌‌‌هایی که دولت به مجلس ارائه داده کارایی‌‌‌‌‌‌‌اش مشخص نیست. پیشنهاد این است که دولت یک پیوستی به مجلس بدهد، به صورت روشن مشخص کند هر کدام از این تبصره‌‌‌ها که دولت الان آورده منعکس‌کننده کدام‌یک از قوانین بالادستی است. برای اینکه قانونی که ما تصویب می‌کنیم این قانون را برای اجرا تصویب می‌کنیم. ما قانون را تصویب نکردیم به بایگانی برود خاک بخورد. ما قانون تصویب کردیم برای اینکه به هر کیفیت اثر آن را در اجتماع ببینیم. اثر آن کجا آشکار می‌شود؟ در لایحه بودجه است. این لایحه بودجه‌‌‌‌ای که با عدد و رقم مشخص می‌کند که آن قانون الان اینجا به این نحو جنبه اجرایی پیدا کرد. خواهش و تقاضای من این است برای اینکه منضبط شود، یعنی ما به هر کیفیت برای خودمان قانون ننویسیم، دولت هم به هر دلیلی بفرمایند که ما به تفسیر خودمان عمل می‌کنیم، یا بفرمایند ما این قانون را قبول نداریم. مشخص باشد این قانونی که مجلس تصویب کرده در این لایحه بودجه اینجا منعکس شد. اینجاست که یک مقدار انضباط به صورت جدی تحقق پیدا می‌کند، اینجاست که این شفافیتی که ما دنبال آن هستیم به صورت جدی محقق می‌شود. این ‌‌‌‌‌‌‌‌شأن و اعتبار مجلس که بسیاری از دوستان به درستی دارند به آن اشاره می‌کنند، اینجاست که‌‌‌‌‌‌‌‌ شأن و اعتبار مجلس حفظ می‌شود. اگر قرار باشد ما کار لغو کنیم، قانون تصویب کنیم دولت هم کار خودش را کند، چه سودی است؟ حکیم کار لغو انجام نمی‌دهد، مجلس حکیم است، قوه عاقله کشور است، ریل‌گذاری می‌کند. خواهش من این است دوستان اینجا این مورد را ان‌شاءالله با رأی بالا رأی بدهند، برای اینکه از این وضعیتی که امروز بر کشور حاکم است، مجلس کار خودش را می‌کند، دولت کار خودش را می‌کند، ان‌شاءالله از این وضعیت نجات پیدا کنیم، متشکرم.

آقای غلامرضا نوری‌قزلجه مخالف هستند، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم با عرض سلام و خسته‌نباشید خدمت همکاران عزیز. من مخالفت را اتفاقاً با دلایلی که خود جناب آقای سلیمی برای صحبت¬هایشان آوردند استفاده می‌کنم که این موضوع اصلاً با آن خلاصه‌نویسی قانون و صراحت قانون یک مقدار مغایرت دارد. لایحه بودجه در حقیقت قوانین متعددی را متعرض می‌شود، به آنها استناد می‌کند. پیوست-کردن آن همه قانون در لایحه بودجه می‌شود گفت به نوعی غیرعملیاتی است. متأسفانه ما در کشور قوانین بسیار زیاد و متعددی را داریم و اینکه در لایحه بودجه همه اینها پیوست لایحه شود از نظر عملی هم یک مقدار با مشکل مواجه است. به نظر من این یکی از تکالیف ما بررسی‌کنندگان لایحه است که همه قوانین موجود، قوانین بالادستی، قانون اساسی، سیاست‌‌‌های ابلاغی، قانون برنامه، اینها را با آن تبصره‌‌‌ها و بندهایی که در داخل بودجه آورده شده مطابقت بدهیم و اینکه ما بگوییم دولت این استنادات را پیوست کند، احتمالاً بعضی موارد پیوست نشود و مورد توجه مجلس هم قرار نگیرد و می‌تواند خسارتی را به دنبال داشته باشد و به نظر بنده درست آن همین است که ما خودمان در مجلس این را با قوانینی که بالادستی است و بایستی در بودجه رعایت شوند مطابقت بدهیم، چه در خود لایحه و چه پیشنهاداتی که داده می‌شود، چون صرفاً خود لایحه نیست، پیشنهادات زیادی هم به آن ملحق خواهد شد که شاید دولت در جریان آنها نیست که در پیوست لایحه بودجه آنها را به ما ارسال کند. فلذا درست آن این است که ما در بررسی‌‌‌‌‌‌‌‌مان در مجلس به ترتیب این اولویت قوانین این را رعایت کنیم و تطبیق بدهیم. احتمال اینکه دولت این را در پیوست به ما ارسال کند، شاید مواردی مغفول بماند، حالا عمداً یا سهواً و بعداً مشکل ایجاد کند. به نظرم همکاران عزیز با این پیشنهاد مخالفت بفرمایند که با همین رویه‌‌‌‌ای که تا حالا جاری بوده و لایحه بودجه بررسی می‌شده و مورد دقت مجلس بود از نظر قوانین بالادستی، همین رویه ان‌شاءالله ادامه پیدا کند، متشکرم.

خیلی ممنون. آقای رئیس! قبل از اینکه موافق صحبت کند، آقای سلیمی! به نظر می‌رسد این عیناً در قانون برنامه آمده، دیگر مجدداً طرح آن لازم است؟ اگر صلاح بدانید رد شویم. دیگر وقت مجلس را هم نگیریم.

بسم الله الرحمن الرحیم ببینید! ما الان دنبال اصلاح ساختار هستیم. آقای رئیس! یکی از مشکلات ما این بود که متأسفانه لایحه بودجه مشخص نیست آیا برشی از قانون برنامه هست یا نه؟ عرض من این نیست، آن بحث قانون برنامه به صورت کلی است، عرض من این است در لایحه بودجه هر سال که ارائه می‌شود این تبصره‌‌‌ها، (25) تبصره، (27) تبصره، (27) تا است که آقای نوری فرمودند زیاد است، نه، این (27) تا تبصره مشخص شود تماس آن با کدام‌یک از مواد قانون برنامه است، همین.

جناب آقای سلیمی نگاه کنید! این متن شما دقیقاً در برنامه هم هست. اشکال در این است، این را ما اینجا می‌نویسیم، ولی اشکال در این است وقتی دولت لایحه بودجه را می‌آورد می‌دهد اینها را رعایت نمی‌کند. همین الان لایحه بودجه‌‌‌‌ای که امسال آمده مغایرت اصل (110) دارد، مغایرت برنامه دارد، مغایرت در حوزه خود بودجه بین مصارف دارد. در واقع اجازه بدهید از این عبور کنیم. آنهایی که در لایحه بودجه مغایرت ندارند نیست، الان لایحه بودجه دست ماست، به اینها الان باید توجه کنیم که ان‌شاءالله آنهایی که مغایرت با سیاست‌‌‌های کلان است، آنهایی که مغایرت با برنامه است و مغایرت با مصوباتی که برای ما لازم‌الاجرا است، واقعاً به اینها امسال بتوانیم بجد در بودجه 1400 توجه کنیم.

آقای رئیس! دیگر ما از همکاری آقای سلیمی تشکر می‌کنیم. آقای رئیس! تقریباً الحاق‌ها هم تمام شد، فقط در بند «ج» یک ابهامی وجود دارد که من این را قرائت می‌کنم. اعلام شده: «از تاریخ ابلاغ این قانون کلیه قوانین و مقررات عام و خاص مغایر این قانون کأن‌لم‌یکن تلقی می‌گردد». اینجا ابهام بر این است که کلیه قوانین و مقررات خیلی‌ها را شامل می‌شود. ما در قانون تنقیح بنا بود آن مواد، تبصره و یا جزئی که نسخ می‌شود صراحتاً بیاوریم. اینجا یک چیز عامی را آوردیم و فردا دوباره اگر این تصویب شود امکان دارد در بحث اجرا مشکل ایجاد کند. اگر شما ابهام را می‌پذیرید پیشنهاد حذف بند «ج» است، بند «ج» حذف شود که این مشکل برای کشور به‌وجود نیاید.

بله، این بحث ابهام وارد است. دوستان دقت کنند! اگر ما اینجا بیاوریم که همه قوانین و مقررات عام و خاص با این احکام بودجه است، ما خیلی قوانین بودجه دیگری داریم که لازم است باشد و ما براساس این بند «ج» همه آنها را حذف میکنیم. اینکه مورد نظر نیست، واقعاً این ابهام وارد است و اگر باز بخواهیم بگوییم به کمیسیون برگردد، طبیعتاً باز یک زمانی می‌برد، در شرایطی که الان ما محدودیت زمانی داریم، این هم به مصلحت کار نیست که به کمیسیون ارجاع بدهیم. به اضافه اینکه دوستان می‌دانند الان دارند بحث تنقیح قوانین را انجام می‌دهند. این کار در تنقیح قوانین پیش می‌رود. لذا من ابهام را وارد می‌دانم. به رأی بگذاریم. اگر مجلس محترم قبول کند که به حذف این رأی بدهند، حذف را به رأی می‌گذاریم، مخالف هم صحبت نمی‌کند.

آقای رئیس! پس اینطور شد: «از تاریخ ابلاغ این قانون کلیه قوانین و مقررات عام و خاص مغایر این قانون کأن‌لم‌یکن تلقی می‌گردد»، این بخش حذف می‌شود، ادامه‌‌‌‌‌‌‌اش «کلیه دستگاه‌‌‌های اجرایی ماده (29) قانون برنامه ششم توسعه و دستگاه‌‌‌های دارای ردیف بودجه‌ای در قوانین بودجه سنواتی مشمول احکام این قانون هستند»، می‌ماند. این بخش دوم می‌ماند، فقط همان بخش اول حذف می‌شود.

حضار 245 نفر، آغاز رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. پایان رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. تصویب شد.

آقای رئیس! پیغام دادند که آقای خدابخشی در تلفیق موضوعی دارند. جناب آقای خدابخشی! پیشنهادی دارید؟

آقای امیرآبادی! من چند مورد پیشنهاد روی «الف» دارم که شما متأسفانه عبور کردید.

نه، هنوز عبور نکردیم.

من چند مورد الحاقی روی «الف» دارم.

ما در خدمتتان هستیم، بفرمایید. کدام ردیف را مطرح می‌فرمایید؟

بسم الله الرحمن الرحیم من اینجا سه تا پیشنهاد روی «الف» دارم، پیشنهاد اولم در رابطه با ارائه پیوستی ضمیمه لایحه بودجه است که احکامی را که ماهیت بودجه‌‌‌‌ای دارند و دولت به آنها توجه کرده را هر سال انعکاس بدهد. چون احکامی که ما در برنامه‌‌‌های توسعه مصوب می‌کنیم، متأسفانه بعضی از این احکام که ماهیت بودجه‌‌‌‌ای دارد دولت بی‌توجهی می‌کند یا به شکل ناقصی اجرا می‌کند. ما اگر می‌خواهیم برنامه توسعه‌‌‌‌ای که می‌نویسیم اجرا شود، ضرورت دارد که حتماً اینها در قانون بودجه سنواتی در لایحه‌‌‌‌ای که دولت ارائه می‌کند حتماً دیده شود، ولی دولت بی‌توجهی می‌کند. اگر ما به دنبال توسعه کشور هستیم احکامی که در برنامه‌‌‌های توسعه می‌آوریم حتماً آنهایی که ماهیت بودجه‌‌‌‌ای دارد باید در بودجه دیده شود. من این پیشنهاد را آوردم برای اینکه برای نمایندگان شفاف شود که کدام احکام را دولت توجه کرده و کدام موارد را بی‌توجه بوده است. این برای ایجاد شفافیت برای خود نمایندگان خیلی بهتر است، یک تصویری از بودجه می‌دهد، با توجه به اینکه قاعدتاً بودجه یک برش سالانه‌‌‌‌ای از برنامه است، برای نمایندگان و برای تصمیم‌گیری در کمیسیون تلفیق...

جناب آقای خدابخشی! این پیشنهاد جناب‌عالی درست مثل پیشنهاد آقای سلیمی است که من توضیح دادم. اجازه بدهید از این بگذریم، پیشنهاد بعدی‌تان را لطف کنید مطرح کنید.

پیشنهاد بعدی را مطرح می‌کنم. پیشنهاد بعدی من این است که تمام منابع حاصل از واگذاری دارایی‌‌‌های سرمایه‌‌‌‌ای را برای اجرای طرح¬های تملک دارایی‌های سرمایه¬ای، ایجاد اشتغال و طرح¬های مطالعاتی اختصاص بدهیم. با توجه به اینکه درآمدهای مربوط به نفت خام و میعانات گازی درآمدها و سرمایه‌‌‌های بین‌نسلی هستند هم نسل فعلی باید استفاده کند، هم نسل‌‌‌های بعد استفاده کنند. اگر همیشه بر کاهش بودجه عمومی کشور به نفت خام و میعانات گازی تأکید است، به خاطر اینکه این منابع، منابع بین‌نسلی هستند، ما باید اینها را به فرآورده تبدیل کنیم، ارزش افزوده ایجاد کنند یا برای نسل‌‌‌های بعدی بمانند. پیشنهادی که من دارم این است که اگر این منابع را صرف اجرای طرح¬های عمرانی کنیم قطعاً هم نسل فعلی استفاده خواهد کرد، هم نسل‌‌‌های بعدی و تبدیل یک سرمایه به سرمایه دیگر یک کاری است که در شرایط فعلی ضرورت دارد و خواهش من این است که همکاران به این پیشنهاد رأی مثبت بدهد.

جناب آقای خدابخشی! این نکته‌ای که جناب‌عالی اشاره می‌کنید مبنائاً بحث درستی است، ما در همین تراز کسری بودجه و اصلاح بودجه که مدنظر است حتماً باید این کار را انجام بدهیم. خود جناب‌عالی که متخصص این کار هستید، در کمیسیون بودجه هستید، می‌دانید که این کار با یک تصمیم به صورت قانونی که الان ما بگوییم قابل اجرا نیست. این همان اصلاح ساختار بودجه است که باید بتوانیم در بودجه 1400 و برنامه پنجساله هفتم این را دنبال کنیم. شما همین الان با کسری بودجه‌‌‌‌ای که دارید از منابع پایدار، اگر از درآمدهای نفتی استفاد نکنید توان پرداخت حقوق و ضرورت‌‌‌ها را هم ندارید. پس لذا این قانون را اگر ما الان بخواهیم تصویب کنیم واقعاً قابل اجرا نیست و این بعد از اصلاح ساختار بودجه است. اجازه بدهید از این پیشنهاد هم عبور کنیم چون امکان‌پذیر نیست. از لطف شما ممنون می‌شوم.

آقای خدابخشی! پیشنهاد سوم را مطرح کنید.

برای پیشنهاد بعدی هم صحبت کردند.

آقای دکتر! ما دیگر پیشنهادی نداریم. اگر اجازه بدهید من برای رأی‌گیری قرائت کنم.

آقای میرتاج‌الدینی تذکر دارند.

چشم، اگر اجازه بدهید من قرائت کنم رأی‌گیری کنیم، بعد تذکر را بفرمایید.

در مورد بحث است.

اگر نوبت‌‌‌‌‌‌‌‌شان است بفرمایید.

آقای میرتاج‌الدینی مواد (21) و (22) را تذکر آیین‌نامه¬ای دارند.

بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین ببینید! من براساس ماده (21) و ماده (22) تذکر دارم. رئیس جلسه در چند مورد خاص می‌تواند جلوی پیشنهادها را بگیرد. یکی آن موقعی که خلاف اصل (75) باشد و می‌گوید قابل طرح نیست. دوم آنجایی که خلاف قانون اساسی است، باید این را به رأی مجلس بگذارد که امروز هم شاهد آن بودیم. اما جناب آقای دکتر قالیباف! شما امروز جلوی چند تا از پیشنهادها را گرفتید که براساس هیچکدام از این موارد آیین‌نامه‌‌‌‌ای نبود. اگر پیشنهادی خلاف برنامه پنجساله باشد نباید جلوی آن را بگیرید، فقط می‌توانید اعلام کنید که این دوسوم رأی می‌خواهد. هم پیشنهاد من، هم پیشنهاد آقای دکتر خدابخشی قابل طرح بود. فوقش مجلس رأی نمی‌دهد، اینکه ما آن قراردادهای تهاتر نفتی را گفتیم، (20) درصد سهم صندوق توسعه را هم نوشته بودیم و (38) درصدی که کلاً حق قانونی‌اش است و همه موارد دیگر. این در موافق، مخالف و بحث‌‌‌ها صورت می‌گیرد، بعد مجلس یا رأی می‌دهد و یا نه. بنابراین خواهش می‌کنم که این مورد پیشنهادی که ما داشتیم را اجازه بدهید موافق و مخالف صحبت کند، بعد رأی‌گیری شود، چون براساس کدام آیین‌نامه شما جلوی این را گرفتید که قابل طرح نیست. حتی در مورد پیشنهاد آقای دکتر خدابخشی، پیشنهاد ایشان این است که ما منابع نفتی داریم، منابع عظیم است، اینها را به اعتبارات عمرانی وصل کنیم و منابع پایدار در بودجه ایجاد کنیم. این خواهش بنده است که حضرت‌عالی عنایت کنید.

خیلی ممنون، من تذکر جناب‌عالی را وارد نمی‌دانم، همان¬جا هم خدمت شما توضیح دادم. بله، اینهایی که قابل طرح نیست یکی مغایرت با اصل (75) است، در بحث اعتبارات درست است، مورد اخطار قانون اساسی می‌تواند داشته باشد، البته بعد از وارد دانستن من و رأی مجلس و یکی هم بند (5) ماده (149). اگر پیشنهاد الحاقی مخالفت با قوانینی که قبلاً در همین ماده¬واحده تصویب شده مغایرت داشته باشد نمی‌شود. من خدمت جناب‌عالی هم عرض کردم که پیشنهاد شما مغایر با بندهای (4) و (9) است. لذا بر این اساس رد شد.

آقای رئیس! اگر اجازه بفرمایید ما رأی کلی را داشته باشیم. طرح برخی احکام مربوط به اصلاح ساختار بودجه کشور با الحاقات و اصلاحاتی که مطرح شد را به رأی بگذارید، ماده واحده، بندها و اجزا.

حضار 248 نفر، آغاز رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. پایان رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. تصویب شد.

دستور بعدی را بفرمایید.

آقای رئیس! دستور بعدی با توجه به تغییر دستوری که در تبصره (1) ماده (100) داشتیم گزارش شور دوم کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مورد طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری است که سخنگوی شوراها لطف کنند یک توضیح مختصری را ارائه بدهند و وارد اجزاء و مواد شویم.

بسم الله الرحمن الرحیم گزارش کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران به شماره ثبت (164) که در جلسه علنی مورخ 11/8/1399 برای بررسی شور دوم به کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها ارجاع شده بود با حضور مسئولین دستگاه¬های اجرایی ذی‌ربط و کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و در جلسه مورخ 11/8/1399 با اصلاحاتی در متن به تصویب رسید. اینک گزارش آن در اجرای مواد (139) و (143) قانون آیین‌نامه داخلی تقدیم مجلس شورای اسلامی می‌گردد. رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها ـ محمدصالح جوکار همکاران عزیز! طرح حاضر از جمله طرح¬های مربوط به اصلاح قوانین انتخاباتی است که در مقام حل چند مسأله از مسائل و چالش‌‌‌هایی است که ناظر به قانون انتخابات ریاست جمهوری است. این طرح مواد (35)، (37)، (55)، (56)، (57) و (59) که به¬طور کلی سه محور اساسی را مورد توجه قرار داده است: 1 ـ شرایط داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری. 2 ـ نحوه ثبت‌نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری. 3 ـ بررسی تأیید صلاحیت از سوی شورای نگهبان. همکاران عزیز! ضمن تشکر از تصویب کلیات این طرح، در شور دوم در کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها از جمله شرایط عمومی که مورد اصلاح قرار گرفت حداقل سن (40) سال تمام و حداکثر سن (70) سال تمام در هنگام ثبت‌نام و داشتن مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی‌ارشد یا معادل آن. در بند (10) ماده (35) سابقه تصدی که حداقل مجموعاً هشت سال بود به شش سال در مناصب مصوب شد که در موضوع استانداران به جای استانداران با جمعیت بیش از (2) میلیون صرفاً عنوان یا متن استاندار لحاظ شد و شهردار شهرهای بالای (2) میلیون نفر جمعیت و همین‌طور مدیر حوزه‌های علمیه کشور اضافه شد. ممنونم، تشکر.

آقای امیرآبادی بفرمایید.

خیلی ممنون جناب آقای حدادی. آقای رئیس! اگر اجازه بفرمایید من ماده (1) را برای ورود به جزئیات قرائت کنم. طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران ماده ۱ ـ ماده (۳۵) قانون انتخابات ریاست جمهوری مصوب 5/4/1364با اصلاحات و الحاقات بعدی به شرح ذیل اصلاح می‌شود: ماده ۳۵ ـ داوطلبان ریاست‌جمهوری باید واجد شرایط اختصاصی و عمومی ذیل باشند: الف ـ شرایط اختصاصی داوطلبان ریاست جمهوری به شرح ذیل است: ۱ ـ رجال مذهبی و سیاسی ۲ ـ ایرانی‌الاصل و تابع ایران ۳ ـ مدیر و مدبر ۴ ـ حسن سابقه، امانت و تقوا ۵ ـ مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور ب ـ داوطلبان ریاست جمهوری جهت احراز شرایط اختصاصی موضوع بند «الف» باید واجد شرایط عمومی ذیل باشند: ۱ ـ داشتن مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی ارشد یا معادل آن مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا مرکز مدیریت حوزه¬های علمیه. ۲ ـ حداقل سن (۴۰) سال تمام و حداکثر سن (۷۰) سال تمام در هنگام ثبت‌نام. ۳ ـ برخورداری از سلامت و توانایی جسمی و روانی کافی، جهت ایفای مسوولیت ریاست جمهوری. ۴ ـ داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم قانونی. ۵ ـ عدم محکومیت به جرایم اقتصادی و انتخاباتی، جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور، اقدام بر ضدنظام جمهوری اسلامی ایران، ارتداد، خیانت در امانت و جرایم علیه عفت عمومی. تبصره ـ در صورتی که اتهامی درخصوص جرائم موضوع این بند متوجه داوطلبی باشد که واجد شرایط مقرر در این قانون است، شورای نگهبان پس از استماع توضیحات داوطلب در موارد اتهامی و أخذ مدارک مربوطه و حسب لزوم دریافت گزارش یا توضیحات از مراجع ذی‌صلاح، نسبت به صلاحیت داوطلب تصمیم‌گیری می‌نماید. ۶ ـ عدم محکومیت کیفری مؤثر و عدم محرومیت از حقوق اجتماعی. ۷ ـ نداشتن سوء‌سابقه امنیتی و عدم وابستگی به گروه‌های غیرقانونی. ۸ ـ عدم مؤثربودن در تحکیم رژیم سابق و وابستگی به آن. ۹ ـ عدم سابقه استعمال یا اعتیاد به مواد مخدر و روان‌گردان ۱۰ ـ سابقه تصدی حداقل مجموعاً شش سال در مناصب ذیل: الف ـ مقام سیاسی موضوع بندهای «الف» تا «ج» ماده (۷۱) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 8/7/1386 ب ـ معاون رؤسای قوای سه‌گانه پ ـ دبیر شورای عالی امنیت ملی یا دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام ت ـ رئیس کل بانک مرکزی ث ـ رئیس دیوان محاسبات کشور ج ـ استاندار چ ـ شهردار شهرهای بالای (2) میلیون نفر جمعیت ح ـ رئیس سازمان‌ها و نهادهای دولتی و مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی در سطح ملی خ ـ فرماندهان عالی نیروهای مسلح با جایگاه سرلشکری و بالاتر د ـ رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در سطح کشور ذ ـ مدیر حوزه‌های علمیه کشور تبصره ۱ ـ تشخیص و احراز شرایط نامزدهای ریاست ‌جمهوری در چارچوب نظر تفسیری شورای نگهبان درخصوص «تعریف و اعلام معیارها و شرایط لازم برای تشخیص رجال سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبر بودن نامزدهای ریاست جمهوری» موضوع بند «۵ ـ 1۰ سیاست¬های کلی انتخابات»، برعهده شورای نگهبان می‌باشد. تبصره ۲ ـ وزارت کشور صرفاً در صورتی اقدام به ثبت نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری می‌نماید که مطابق تشریفات مقرر در ماده (۵۵)، واجد شرایط مقرر در اجزای (1)، (2)، (4)، (5)، (6) و (10) بند «ب» این ماده بوده و مدارک مثبته در این خصوص را به هنگام ثبت‌نام ارائه نمایند. تبصره ۳ ـ داوطلبان ریاست‌جمهوری موظفند به هنگام ثبت‌نام، سوابق قابل ارزیابی درخصوص تصدی مسئولیت‌ها و مدیریت‌های محوله را ارائه دهند. آقای رئیس! در ماده (1) پیشنهاداتی را داریم، پیشنهاد اول که اصلاح کل است مربوط به جناب آقای حاجی‌دلیگانی است که مطرح نمی‌فرمایند. آقای سلیمی پیشنهاد اصلاح جزء دارند که مطرح نمی‌فرمایند. آقای نیک‌بین هم اصلاح جزء دارند. آقای نیک‌بین بفرمایید. آقای نیک‌بین! «صرفاً تابع ایران» یک اصلاح عبارتی است، این اشکالی ندارد. مطرح نمی‌فرمایند. آقای حاجی‌دلیگانی اصلاح جزء بعدی را هم مطرح نمی‌فرمایند. آقای نبویان اصلاح جزء را مطرح نمی‌فرمایند. آقای زنگنه هم مطرح می‌فرمایند.

آقای زنگنه بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم به محضر مردم عزیز ایران و نمایندگان عزیز عرض ادب و احترام دارم. عزیزان توجه بفرمایید! ما در این اصلاحیه یک بندی را به عنوان مشخصات رئیس‌جمهور آوردیم که اصولاً نه تنها با سلوک مدیریتی حضرت امام (رحمه‌الله‌علیه) و مقام معظم رهبری و با تاریخ و سبقه انقلاب اسلامی متفاوت است، بلکه بعضاً با روایات ما هم متفاوت است و همچنین در عرصه بین‌المللی هم یک علامت سؤالی را در آینده برای جمهوری اسلامی خواهد داشت. ما در اینجا آوردیم که حداقل سن برای رئیس‌جمهور (40) سال، عزیزان دقت بفرمایند، این خیلی بحث مهمی است، این با جوانگرایی و بیانیه گام دوم رهبری و با اصول منطقی مغایرت دارد. بالای این بند آوردیم کسی که مدیر و مدبر و اسلام‌شناس باشد و ده¬ها حکم برایش آوردیم، رجال سیاسی باشد، رجال مذهبی باشد. سؤال من این است که اگر کسی جزء رجال سیاسی بود، جزء رجال مذهبی بود، مدیر بود، مدبر بود، همه آنهایی که شما آوردید بود، اگر سن او (39) سال بود نمی‌تواند رئیس‌جمهور شود؟ این خیلی بد است که رهبر ما از جوانگرایی صحبت کند، بعد در کشورهای لائیک غربی بعضاً رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر زیر (40) سال داشته باشند، ما در کشوری زندگی کنیم که هنوز که هنوز است وقتی می‌خواهیم از مدیریت و یک مدیریت صحیح صحبت کنیم از باقری و همت و باکری حرف می‌زنیم، اما خودمان می‌آییم یک قانونی را اینجا در مجلس انقلابی، در مجلس امید، در مجلسی که مفتخر به واژگان مقدسی از سوی رهبر انقلاب است، ما بیاییم سن (40) سال را بگذاریم. چرا ما باید جوانان زیر (40) سال را محروم کنیم؟ شما که (1000) تا، (100) تا بند دیگر اینجا آوردید. اگر بر فرض یک نفری آمد و (39) سال بود، (38) سال بود، اما در کنار آن شرایط دیگر را نداشت این جزء شرایط نیست. دوستان من! رأی دادن ما به این بخش یعنی رئیس‌جمهوری که بالای (40) سال باشد در مجلسی که بیشترین جوان را دارد حقیقتاً یک پیام بسیار بدی خواهد بود. ما محدودیت سنی را برداریم، چه اشکالی دارد؟ ما بگذاریم اگر جوانی بود که حتی در سن پایین‌تر از (35) سال و (37) سال امکان اینکه سکوی ریاست جمهوری را به عهده بگیرد چه اشکالی دارد؟ لذا بنده از عزیزان نماینده و جوانان و گام دومی‌های عزیز می‌خواهم امروز این پیام مثبت را به جوانان ایران اسلامی مخابره کنند و در اینجا بنده پیشنهاد حذف شرط سن را دارم و این را عرض کنم، حالا قبلاً (45) سال بود، ما ممنونیم از کمیسیون که این را به (40) سال تقلیل داده است. اما من می‌خواهم بگویم (40) سال هم مبنایی ندارد. لذا عزیزان با رأی بالا به حذف شرط سن رأی بدهند، اگر مابقی موارد را در اینجا داشته باشیم مطمئن باشید اتفاقی نمی‌افتد. از رأی همه شما نمایندگان به این قضیه تشکر می‌کنم. والسلام علیکم و رحمه الله

مخالف محترم جناب آقای هادی بیگی‌نژاد هستند، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم همکاران محترم! ما در شرایطی قرار داریم که اوایل انقلاب نیست. یعنی اوایل انقلاب اگر خاطرمان بیاید یک خلأ مدیریتی به¬وجود آمد، مجبور شدیم آن حرکت را انجام بدهیم و خیلی هم موفقیت¬آمیز بود. ما آن حرکت را تقدیر می‌کنیم و قبول هم می‌کنیم که اوایل انقلاب جوان‌ها آمدند کار را به دست گرفتند و خیلی هم خوب بود. امروز شرایط طوری است که آمدن افراد با سن پایین اصلاً امکان-پذیر نیست که در مسئولیت‌ها بیایند قرار بگیرند، آزمایش خودشان را پس بدهند و بعد ما ببینیم او موفق است یا نیست. چون در ریاست جمهوری که نمی‌شود آزمون و خطا کرد، ما باید گذشته او را ببینیم، رفتارش را ببینیم، آیا نفوذ روی او ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مؤثر بوده را ببینیم یا نبینیم، آیا توانایی این را دارد که در شرایط سخت و بحرانی بتواند کشور را اداره کند، این را باید به چشم ببینیم. در شرایط کنونی با سن‌های پایین این واقعاً شدنی نیست. آرزوی ما است، موافق آن هستیم که این اتفاق بیفتد، دلمان می‌خواهد، ولی عملاً نمی‌شود. وقتی شرایط این طور است ما با توجه به واقعیت‌های روی زمین باید تصمیم‌ بگیریم. واقعیت روی زمین این است کسی در جمهوری اسلامی با (30) سال نمی‌تواند آزمونی را طی کند که ما اعتماد کنیم، امنیت کشور، اقتصاد کشور و فرهنگ کشور را به او بسپاریم. به همین دلیل بنده با این موضوع مطرح شده مخالفم. والسلام علیکم

خیلی متشکرم. موافق محترم جناب آقای علیرضا سلیمی هستند، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم ضمن تشکر از مخالف محترم و همچنین تشکر ویژه از برادر عزیزم جناب آقای زنگنه به خاطر این پیشنهادشان، من خواهش می‌کنم چند تا نکته را کوتاه عرض می‌کنم. اصل (20) قانون اساسی می‌گوید: «همه افراد ملت اعم از زن و مرد در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلامی برخوردارند». این اصل (20) است. این نکته‌‌ای که الان آمده اولاً مغایر اصل (20) است، فرض تصویب شود شورای محترم نگهبان رد می‌کند چون به صراحت مغایر اصل (20) است، ایجاد محدودیت در حقوقی که قانون اساسی برای افراد در نظر گرفته است، این نکته اول. نکته دوم اصل (115)، اصل (115) قانون اساسی وقتی در آنجا در صدد شمارش صفات رئیس‌جمهور بوده، قانونگذار در آنجا به اصطلاح علما در مقام بیان بود، چون قانونگذار در مقام بیان بوده و قیدی نیاورده، قید اضافه قطعاً مخالف روح قانون است، یعنی اصل (115) است. اگر ما اصل (115) را تحدید و محدود کنیم این محدودسازی یک نوع تفسیر قانون اساسی است و مغایر اصل (98) می‌شود. ببینید! در اصل (115) چطور آمده؟ اصل (115) صفات رئیس‌جمهور است که می‌گوید: «ایرانی‌الاصل، تابع ایران، مدیر، مدبر، دارای حسن سابقه، امانت، تقوا، مؤمن، معتقد به مبانی جمهوری اسلامی و مذهب رسمی کشور». در این اصل عرض کردم قانونگذار درصدد بیان بود، یک¬به¬یک و دانه¬به¬دانه صفاتی که برای رئیس‌جمهور لازم است را در اینجا ذکر کرده است. در اینجا به هیچ¬وجه بحث سن مطرح نشده است. وقتی قانونگذار در مقام بیان است، از جهتی غیر از این محدودیت‌ها اطلاق پیدا می‌کند. اطلاق که داشت تقیید آن به این (40) سال تا (70) سال مغایر این اصل می‌شود، از این جهت هم اشکال قانونی پیدا می‌کند، این نکته دوم. نکته سوم هم همین بحثی که برادر ارجمندم جناب آقای زنگنه گفتند، البته اصل (28) را هم من خواهش می‌کنم دوستان دقت کنند. این متن با اصل (28) هم مغایرت دارد، یعنی از سه جهت مغایرت روشن با قانون اساسی. اما نکته‌‌ای را هم که فرمودند، ببینید! ما کشور جوانی هستیم. در کشور جوان این محدودیت سن به (40) سال حتماً پذیرش عمومی نخواهد داشت. اگر کسی بالای (70) سال بود و توانایی جدی داشت، هم از نظر قدرت فهم، قدرت تحلیل، قدرت مدیریت، اگر بالای (70) سال بود ما او را محدود کنیم؟ در بسیاری از کشورها شما دیدید هم رئیس‌جمهور بالای (70) سال است یا زیر (40) سال. اگر یک فردی استعداد خارق‌العاده‌‌ای داشت، فوق‌العاده بود، ما او را محدود کنیم؟ حق مردم است. این حق مردم است؟ ما نمی‌توانیم این حق را از مردم بگیریم. اجازه بدهید اگر شورای محترم نگهبان تشخیص داد که این فرد واجد آن اوصاف است، ولو (30) ساله باشد. یک فرد (30) ساله یک مدیر مدبر اگر بیاید که شورای نگهبان تشخیص داد این صفات را دارد، رجال سیاسی است، فرد فوق‌العاده‌‌ای بود، یک نابغه سیاسی و اجتماعی بود که این توانایی را داشت و شورای نگهبان در مدیر و مدبر و رجال سیاسی بودن آن صحه گذاشت. ما او را محدود کنیم؟ این مجلس، مجلس جوانی است، ان‌شاءالله در مجلس جوان انقلابی، ما مسیر را برای رشد و تعالی جوانان باز و هموار کنیم. خواهش من این است با یک رأی قاطع به پیشنهاد برادر ارجمند جناب آقای زنگنه ان-شاءالله رأی بدهند، متشکرم.

دولت بفرمایید.

کمیسیون بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم عرض سلام خدمت نمایندگان محترم. از هیأت‌رئیسه تشکر می‌کنم که این اصلاح قانون انتخابات را در دستور کار قرار دادند. ان¬شاءالله ما در انتخابات 1400 با همراهی عزیزان به آن برسیم و برابر این قانون ان¬شاءالله بتوانیم اجرایی کنیم. من خدمتتان عرض کنم در وهله اول آنچه که مشخص است ما امروز سیاست‌های کلی انتخابات که حضرت آقا ابلاغ کردند به عنوان دستور کلی برای کمیسیون حائز اهمیت بوده و برای مجلس هم هست. در اینجا در بندهای مختلف آن، بندهای (10)، (10ـ1)، (10ـ2) در تمام آن حضرت آقا به این اشاره کردند که فردی که در بحث انتخابات می‌آید باید شایستگی‌های لازم را داشته باشد، فردی باشد که دارای سوابق و تجربیات باشد، فلذا یک فرد کاملی در این منصب ریاست جمهوری. من از دوستانی که می‌گویند این بند حذف شود تعجب می‌کنم و به اصل (28) قانون اساسی استناد کردند. همکاران توجه کنید! اصل (28) قانون اساسی می‌گوید هر کسی حق دارد شغلی را که بدان مایل است داشته باشد و دولت موظف است این شغل را ایجاد کند. آقا! ما منصب ریاست جمهوری را که همه بیایند برای این انتخابات ثبت‌نام کنند؟ بعد از این، شما توجه کنید! ما یک فردی که الان بیاید کارشناسی ارشد داشته باشد، ضابطه کار تا کی است؟ تا سن (30) سالگی باید درس بخواند. بعداً شش سال باید تجربه کاری داشته باشد که مردم او را بشناسند. اینکه از دانشگاه بیاید در انتخابات شرکت کند، بگوید من می‌خواهم رئیس‌جمهور شوم. ما خیلی دست‌کم گرفتیم. بله، ما از جوانان حمایت می‌کنیم، حضرت آقا هم حمایت از جوانان کردند که بیایند. ولی بایستی که برابر یک معیار و ضابطه‌‌ای باشد. اتفاقاً حضرت آقا اشاره کردند، فرمودند که منظور من از جوانگرایی این نیست که یک فرد (32) ساله‌‌ای بیاید در مصدر کار قرار بگیرد. دوستان! من خواهش می‌کنم به حذف رأی ندهید، سن (40) سالگی یک انسان پخته، کارشناس، باتجربه، با تحصیلات خوب و عالی و بالاتر از سن (70) هم به درد ریاست جمهوری نمی‌خورد، چون توانایی جسمی و روحی فرد رو به تزلزل رفته است. فلذا خواهش می‌کنم با پیشنهادی که عزیزان‌‌‌‌‌‌مان داشتند مخالفت کنید. والسلام

آقایان پیشنهاد حذف سن 70 و 40 سال است.

خیلی ممنون، حضار 248 نفر، پایان رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. تصویب نشد.

پیشنهاد بعدی را حاج‌آقای نبویان دارند. حاج‌آقای نبویان! مطرح بفرمایید.

سلام علیکم ـ بسم الله الرحمن الرحیم ضمن آرزوی سلامتی برای ملت بزرگ ایران. سروران عزیز! به این نکته دقت کنید، آنچه که در ماده (35) در اینجا شرایط اختصاصی داوطلبان ریاست جمهوری، آمده: «یک؛ رجال مذهبی و سیاسی، دو؛ ایرانی‌الاصل و تابع ایران». این تابع ایران ابهام دارد، کسی که دو تا تابعیت داشته باشد، مثلاً فرض کنید تابعیت کشورهای غربی را هم داشته باشد، تابعیت ایران را هم دارد. یعنی ناقض افراد دوتابعیتی و سه‌تابعیتی که یک بدعتی بود ما در این دولت دیدیدم، مسئولین زیادی، زیاد حالا تا آن مقداری که بررسی شده مسئولینی متأسفانه در بخش اجرایی بودند که تعلق به کشورهای غربی داشتند، این واژه «تابع ایران» نمی‌تواند آن را نفی کند. کسی که دوتابعیتی است تابعیت ایران را هم دارد، شما هم گفتید تابع ایران و ایرانی‌الاصل باشد کافی است. به نظر بنده باید این بخش، پیشنهاد بنده این است که بیاید «ایرانی‌الاصل، تابع ایران و نداشتن تابعیت کشورهای دیگر در گذشته و حال». عرضم این است، تابع ایران باشد و نداشتن تابعیت کشورهای دیگر در گذشته و حال. فقط صرف اینکه الان هم دوتابعیتی نباشد ارزشی ندارد، اصلاً هیچ¬وقت، دوتابعیتی بودن را برای شرایط ریاست جمهوری مضر بدانیم. خیلی عذرخواهی می‌کنم.

آقای پژمانفر مخالف هستند، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم عرض سلام و ارادت دارم خدمت یکایک سروران گرامی و اعزه بزرگوار. برادران بزرگوار با توجه به موضوع حساس انتخابات ریاست جمهوری، ما باید دقت داشته باشیم که مصوبات ما باید مطابقت با قوانین بالادستی از جمله قانون اساسی را داشته باشد. همان¬طور که روشن است اساساً در ایران کسی نمی‌تواند طبق قانون اساسی دوتابعیتی داشته باشد. عزیزان ملاحظه بفرمایید! اگر کسی به محض اینکه تابعیت دومی را بخواهد أخذ کند به صورت خودکار تابعیت ایرانی او لغو خواهد شد. ما نمی‌توانیم کسی را داشته باشیم دوتابعیتی باشد که برای رفع نگرانی بخواهیم این موضوع را با این شکل تدبیر کنیم. اگر اشتباه نکنم طبق اصل (54)، آقا! تابعیت اصل چندم است؟ علی‌ای‌حال در جمهوری اسلامی امکان اینکه کسی دوتابعیتی شود اصلاً وجود ندارد، این سالبه به انتفاء موضوع است و اگر کسی این کار را خواست کند تابعیت او لغو خواهد شد. لذا بنده مخالف این موضوع هستم، دوستان هم از این شرط صرف‌نظر کنند، چون در قانون اساسی این موضوع تدبیر شده است.

متشکرم. جناب آقای مسلم صالحی موافق هستند که وقتشان را به جناب آقای قادری دادند، بفرمایید.

یکی از موضوعاتی که بحث روز است، بحث تابعیت کشورهای بیگانه، کسی که چه در گذشته در تابعیت کشورهای دیگر بوده، طبعاً این به عنوان یک نقطه منفی در زندگی¬اش است و همیشه مخالفین از این نقطه برای کوبیدن ریاست جمهوری استفاده می‌کنند و بعد هم در خیلی از کشورها معمولاً به افراد به راحتی تابعیت نمی‌دهند، تعهداتی را باید بپذیرند. چطور می‌شود کسی این تعهدات را بپذیرد و به نوعی روی وفاداری خودش به حفظ و حراست از باورها، اعتقاد و چارچوب یک کشور تأکید کند و الان بیاید بخواهد حافظ منافع کشور خودش باشد؟ بنابراین تنها اینکه الان تابعیت ایرانی داشته باشد کافی نیست، در گذشته هم صرفاً باید تابعیت ایرانی داشته باشد و تابعیت جاهای دیگر را انتخاب نکرده باشد که این کمک کند تا کاملاً پایبند به باورها، اعتقادات و اصول مورد قبول مردم باشد. من فکر کنم اگر در جای دیگری هم اشاره شده باشد تصریح آن در قوانین جزئی هیچ مشکلی را پیش نمی‌آورد و کمک می‌کند که صریح¬تر و روشن‌تر شود. بنابراین پیشنهاد جناب آقای دکتر نبویان پیشنهاد بسیار خوبی است، ان‌شاءالله دوستان کمک کنند که رأی بیاورد.

دولت موافق است، کمیسیون بفرمایید.

همکاران عزیز دقت کنید! ما ضمن اینکه مخالفتی با پیشنهاد جناب آقای نبویان نداریم، اما در بحث معیار رجال سیاسی سابقه تلاش همه‌جانبه در تأمین و حفظ شهروندی را یک تبصره در اینجا آورده: «أخذ یا داشتن تابعیت و یا اقامت دائم از کشورهای بیگانه توسط داوطلب، والدین، همسر و فرزندان از مصادیق عدم التزام و تعهد به انقلاب و نظام جمهوری اسلامی تلقی می‌شود». ما این را قبل از این با کلمه «ایرانی‌الاصل» آوردیم، ضمن اینکه مقصود از «ایرانی‌الاصل» در اینجا باز تأکید شده، در جزء (2) بند «الف» ماده (35) این قانون با شخصی است که از پدر و مادر ایرانی که تابعیت اصلی ایرانی را دارد متولد شده باشد و منظور از آن در بند فوق شخصی است که تابعیت اصلی ایرانی را داشته باشد. اگر این بند بخواهد حذف شود در قانون اساسی ما تابع ایران و ایرانی‌الاصل لحاظ شده و دقت لازم را عزیزان داشته باشند. ممنون هستیم.

در بند «الف» جزء (3) پیشنهاد آقای نبویان، بعد از «ایران» «و نداشتن تابعیت کشورهای دیگر در گذشته و حال» به رأی گذاشته می‌شود.

حضار 246 نفر، آغاز رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. پایان رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. تصویب شد.

آقای رئیس! پس این جزء شد «ایرانی‌الاصل و صرفاً تابع ایران و نداشتن تابعیت کشورهای دیگر در گذشته و حال».

اجازه بدهید، تنفس می‌دهیم، ساعت (10:15) ان‌شاءالله دوستان حاضر باشند. (در ساعت 9:50 دقیقه جلسه با اعلام تنفس موقتاً پایان و سپس در ساعت 10:23 دقیقه به ریاست آقای علی نیکزادثمرین «نایب‌رئیس دوم» رسمیت یافت)

برادر امیرآبادی! در خدمت شما هستیم.

آقای رئیس! در جزء (2) که ایرانی‌الاصل و تابع ایران که اصلاحی را هم داشتیم، یک رفع ابهامی را آقای ابراهیم عزیزی نماینده محترم کرمانشاه دارند. اگر اجازه بفرمایید مطرح کنند. آقای عزیزی بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم سلام علکیم و رحمه الله و برکاته خدمت عزیزان عرض شود کسی که داوطلب ریاست جمهوری اسلامی ایران است باید از بالاترین ویژگی‌های لازم برخوردار باشد. یکی از آنها اینجا بحث شد، بحث ایرانی‌الاصل بودن و تابعیت جمهوری اسلامی ایران است. کسی که می‌خواهد خادم ملت در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران باشد باید تمام وجودش عشق به اسلام، عشق به قرآن و عشق به نظام مقدس جمهوری اسلامی باشد. کسانی که دنبال تابعیت از کشورهای دیگر هستند، کسانی که دنبال اقامتگاه در کشورهای دیگر هستند هیچگونه صلاحیتی ندارند. این ماده از این جهت ابهام دارد که تابعیت گفته شده به درستی، ایرانی‌الاصل گفته شده به درستی، لکن باید اینجا هر‌‌‌‌‌‌‌گونه اقامتگاه غیرایرانی هم در سابقه او نباشد. باید در هیچ زمانی تقاضا نکرده باشد که به تابعیت غیرایرانی برود. باید در هیچ سابقه تاریخی عمر او این سابقه نباشد که دنبال اقامتگاه در کشورهای غیرایرانی و کشورهای خارجی باشد. بنابراین پیشنهادی که اینجا داده شده است این است که علاوه بر اینکه ایرانی‌الاصل باشد، علاوه بر اینکه تابعیت جمهوری اسلامی ایران داشته باشد، هیچ¬گونه اقامتگاه غیرایرانی در گذشته و حال در سابقه او نباشد. خواهش می‌کنم مجلس محترم یکپارچه برای دفاع از نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران این ابهام را وارد بدانند و ان¬شاءالله این اصلاح صورت بپذیرد.

آقای عزیزی! اجازه بفرمایید، یک نکته، منظور شما از اینکه کلمه «اقامتگاه» اضافه شود، الان در این بحث آنهایی که سفیر هستند و آنجا اقامت دارند، یا دانشجو بودند و درس خواندند.

نمی‌گوییم که آنجا نباشند، اقامتگاه مثل یک تابعیت است، برادران! یک عنوان حقوقی است. کسانی می‌روند پروانه اقامت می‌گیرند. هیچ‌‌‌‌‌‌‌گونه پروانه اقامتی نداشته باشند.

آقای دکتر عزیزی! فرمایش حضرت‌عالی این است که پروانه اقامت، نه اقامتگاه. یعنی تقاضای پروانه اقامت در گذشته و حال در کشور دیگری نداشته باشند.

احسنت، خواهش ما این است که ان‌شاءالله به این موضوع رأی بدهید، یعنی رفع ابهام را وارد بدانید که هیچ‌گونه سابقه پروانه اقامتگاه در گذشته و حال نداشته باشند.

اقامت نه، اقامتگاه. جناب آقای دکتر عزیزی! پروانه اقامت، اقامت با اقامتگاه فرق می‌کند.

هیچ‌‌‌‌‌‌‌گونه پروانه اقامتی نداشته باشند، یعنی اقامتگاه خارجی نداشته باشند.

انگلیسی آن می‌شود گرین کارت، برای اینکه فارسی را پاس بداریم می‌گوییم پروانه اقامت.

روشن است، این رفع ابهام می‌شود، مخالف صحبت می‌کنند؟

جناب آقای احمد مرادی مخالف هستند، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین ضمن عرض سلام، ادب و احترام محضر ملت شریف ایران اسلامی و خداقوت حضور همه همکاران خوبم در مجلس شورای اسلامی و خانه ملت. خیلی خوشحال و خرسندم که موضوعات بسیار خوب و اساسی در رابطه با وضعیت آینده کشور در حوزه ریاست جمهوری مطرح می‌شود و هر کدام از پیشنهادات عزیزان و بزرگواران در این زمینه قطعاً می‌تواند راهگشای کار مردم و مملکت باشد. پیشنهادی که جناب آقای ابراهیم عزیزی از کرمانشاه دادند، ضمن تشکر از ایشان مخالفت من به این جهت است که در ماده ماقبل این پیشنهاد موضوع ایرانی‌الاصل بودن و تابعیت ایران و تابعیت کامل کشور جمهوری اسلامی ذکر شد و پیشنهادی را هم برادر عزیزمان جناب آقای نبویان دادند. همه ما هم رأی دادیم و ما هم تأکید داریم. ولی این پیشنهادی که جناب آقای عزیزی دادند ابهامات را بیشتر می‌کند. دایره کار را تنگ‌‌‌تر می‌کند و اینکه همه ما می‌دانیم به هر جهت نیت و انگیزه برای خارج از کشور باید محرز باشد. بعضی از عزیزان و بزرگواران برای ادامه تحصیل به آنجا می‌روند. مگر خارج از کشور درس خواندن بد است؟ اقامت در خارج از کشور برای کار خوب و کسب دانش و برای اینکه تجربه‌‌ای را در خارج از کشور خودمان کسب شود و آن تجربه را در داخل کشور پیاده کنیم کجای آن بد است؟ یا اینکه به هر جهت انسان¬های شریفی در همین کشور هستند برای تجارت و کار درست می‌روند، کار قانونی می‌روند، با هماهنگی دستگاه‌های داخلی کشور این کار را انجام می‌دهند. خواهش من از محضر همه همکاران خوبم این است که نسبت به این موضوع هم توجه کنیم. به هر حال ما همه موافق این هستیم که موضوع ایرانی‌الاصل بودن و تابعیت صرف در ایران داشتن به عنوان یک اصل مهمی است که در قانون اساسی هم ذکر شده است. ما دیگر نیاییم یک چیزی بالاتر از قانون اساسی را تعریف کنیم. خواهش من از محضر پیشنهاددهنده محترم این است که اگر پیشنهادشان را پس بگیرند خیلی بهتر است. ما مجلسی هستیم که حساسیت کافی و لازمی را در همه زمینه‌ها داریم، خدا را شکر می‌کنیم که این مجلس مورد تأیید است و مهر تأیید مقام معظم رهبری روی آن است و به این جهت و لحاظ باز من می‌خواهم تأکید کنم که این پیشنهاد، ابهام را بیشتر می‌کند و مشکلی را شاید بر مشکلات در آینده بیفزاید و به همین لحاظ من مخالف هستم، ان‌شاءالله همکاران عزیز هم به این پیشنهاد رأی ندهد. والسلام علیکم

از برادر مرادی متشکرم، برادر متفکر! موافق صحبت کند.

حاج‌آقای سلیمی موافق هستند، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم دو نکته در موافقت، یک؛ همه می‌دانیم کسی که تابعیت یک کشور را ندارد، ولی در یک کشور دیگر اگر اقامتگاه داشته باشد، یعنی یک ملک داشته باشد، منظور از اقامتگاه که فرمودند ملک است، یک ملک دیگر داشته باشد نوعاً در مراودات و معاملات، منظور از معاملات به معنای اعم است، یعنی در ارتباطات هوای آن کشور را دارند. من یک مثال بزنم، اگر کسی در یکی از کشورهای اروپایی یک خانه داشته باشد، بعد آنها خدای ناکرده جسارتی کنند، این از ترس اینکه مال خودش، املاک خودش در آنجا دچار صدمه شود، آیا این احتمال نیست که مماشات کند؟ این بحث، بحث عقلانی است. الان شما می‌دانید یکی از ایراداتی که ما معمولاً در این مجلس و مجلس قبل داشتیم این است که بعضی از آقایان نگاهشان به غرب خیلی قوی است. این همه تأکید شده که آقا نگاه به شرق داشته باشید. چرا، علت آن چیست؟ می‌بینید منسوبین، گاه فرزندان چون در بعضی از کشورهای غربی ساکن هستند پیوسته خیال می‌کنند قبله عالم اروپا است و کشورهای غربی. تصور بعضی‌ها این است. کسی که یک اقامتگاه دارد، فرزندش آنجا ساکن است، یا گذاشته گاهی از اوقات مثلاً تابستان یا غیرتابستان در آنجا یکی از اقوام و منسوبینش تشریف می‌برند، بدون شک تمایل به آنها دارد، ممکن است مماشات کند، این احتمال، احتمال عقلایی است. خیلی روشن است. گفت «ما جعل الله لرجل من قلبین فی جوفه» کسی که محبت یک جای دیگر در دلش است، این به طور صددرصد نمی‌تواند داخل کشور انجام وظیفه کند، بحث این است. به صورت قطعی و صددرصد یکی از مشکلاتی که امروز ما با آن مواجه هستیم همین است، آقایان فرزندان¬شان، مسئولین بیایند لیست بدهند، فرقی هم نمی‌کند، نماینده مجلس باشد، وزیر باشد، استاندار باشد، معاون استاندار، در یکی از استان‌ها که بنده اطلاع دارم، من می‌گویم، در یکی از استان‌ها معاونین استاندار فرزندانشان آنجاست، پیوسته عشقش آنجاست، شب‌ها به سمت آنجا می‌خوابند، قبله آنها آن طرف است، چون فرزندش آنجاست. اگر کسی آن سمت علقه‌‌ای داشته باشد بدون شک علقه وطنی‌اش در بعضی از مواقع حساس مورد تردید واقع می‌شود. مماشات‌هایی که شما می‌بینید، بعضی‌ها در مقابل برخی که هذیان‌گویی و پرگویی می‌کنند ساکت هستند، علت آن همین است. اتفاقاً به نظرم بحث دقیقی است که برادر ارجمند جناب آقای عزیزی به آن اشاره کردند. اجازه بدهید اگر مدارس و دانشگاه‌های داخل کشور را شما از نظر کیفی به حدی بالا آوردید که اینها مناسب است، بچه‌های شما هم اینجا باشند، همین¬جا درس بخوانند. اگر کیفیت مدارس و دانشگاه‌های داخل کشور در حد اروپا نیست چرا سایر مردم اینجا درس بخوانند و بچه‌های شما آنجا باشند؟ برای چه؟ «باءک تجر و بائی لاتجر»، برای شما خوب است، برای دیگران خوب نیست؟ خواهش من این است که دوستان این را رأی بدهند، ان‌شاءالله که جلوی این آقازاده‌هایی که خارج از کشور اقامتگاه دارند گرفته شود، اگر کسی فرزندش آنجاست برود پیش فرزندش، برود محل مورد علاقه‌اش، متشکرم.

از برادر سلیمی متشکریم. برادر سلیمی عزیز! من جهت استحضار شما، پیشنهاددهنده محترم بحث اقامتگاه را ندارد، ایشان بحث اقامت را دارد، یعنی می‌گوید کسی در خارج از کشور به اصطلاح گرین¬کارت نداشته باشد. چون حضرت‌عالی جزء نمایندگان عزیز و پرسابقه هستید، شما اقامتگاه را تشریح فرمودید، ولی پیشنهاددهنده رفع ابهامش این شد که بحث اقامت را دارد، گرین¬کارت نداشته باشد.

بله، می‌شود نداشتن تابعیت و اقامت یا مجوز آن که در داخل پرانتز گرین¬کارت و عناوین مشابه است، این پیشنهاد است.

دولت مخالف است. کمیسیون بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم همان¬طور که عزیزان اشاره فرمودند، همکاران عزیز و جناب آقای سلیمی عزیز هم دقت و توجه داشته باشند. به هر حال عده‌‌ای از عزیزان بوده و هستند، مصداق بارز آن عزیزانی که در کشورهای مختلف بوده¬اند، در اینجا اقامت در قانون اساسی ما آمده، در همین اصلاح هم آمده، آقای نبویان هم در بحث تابعیت مطرح کردند. کمیسیون با این مخالف است، به این جهت که افرادی با عناوین تحصیلات یا مباحث مختلف دارند.

جهت استحضارتان من یک بار دیگر عرض کنم، جناب آقای عزیزی پیشنهاد خودش هست، به ما هم گفته، می‌گوید گرین¬کارت، نه اقامتگاه، نه تحصیل. موضوع این است که کارت اقامت در خارج از کشور نداشته باشد، ربطی به دانشجویی و بحث بیزینس ندارد و استدعایم از همکاران بزرگوارم این است که...

آقای دکتر! در موضوع اخطار داریم.

برادر شریعتی! در دستور است بفرمایید.

اصل دوم را اخطار دارید؟

آقای دکتر این پیشنهاد ابهام دارد.

سردار جوکار عزیز! من عرض می‌کنم، نوشته موضوع این است که کارت اقامت و گرین¬کارت در خارج از کشور نداشته باشد. آقای شریعتی! اجازه می‌دهید رأی بگیریم؟ (امیرآبادی‌فراهانی ـ آقای جوکار اصلاح شد) فقط خواهش می‌کنم در دستور صحبت کنید.

بسم الله الرحمن الرحیم خدمت همکاران محترم و مردم شریف ایران سلام عرض می‌کنم. اخطار بنده اصل دوم، بند «ج» بخش (6) گفته «نفی هر‌‌‌‌‌‌‌گونه ستمگری و ستم‌کشی و سلطه‌گری و سلطه‌پذیری». بحث سلطه‌پذیری همین الان، همکاران محترم، عزیزان! همین الان در دستگاه‌های امنیتی ما پرونده‌هایی است مربوط به افرادی که یا خودشان یا فرزندان‌‌‌‌‌‌شان حتی دانشجو بودند، اقامت خارج از کشور در سال¬های پیش داشتند، محل نفوذ قرار گرفتند و پدران‌‌‌‌‌‌شان الان حکم دارند، حکم سنگین دارند، دستگاه‌های امنیتی این گزارش را به ما داده‌‌اند. این محل نفوذ است. بعضی از دوستان می‌گویند احتمال آن کم است، اما محتمل آن خیلی خطرناک است. این پیشنهادی که آقای عزیزی دادند نه تنها لازم است، بلکه باید قوی‌‌‌تر شود، بحث فرزندان هم اضافه شود، اقامتگاه حتی دانشجویی، بالاخره اگر کسی در این مملکت بخواهد تا سطح رئیس‌جمهوری بیاید نباید هیچ روزنه‌‌ای برای نفوذ به دشمنان ما بدهد. بنابراین خود آن اقامتگاه ضروری است ولو اینکه دانشجویی باشد، ولو اینکه اقامت موقت باشد، این کافی نیست. بعضی از دوستان گفتند تبصره ماده (2) این را اشاره کرده، اما آن منظورش فقط زمان ثبت‌نام است، در هیچ زمانی از دوره زندگی کسی که می‌خواهد کاندیدای ریاست جمهوری شود خودش و فرزندانش هیچ‌‌‌‌‌‌‌گونه اقامتی.

برادر مالک! خدایی این هیچ اخطار نیست، شما دارید مخالف صحبت می‌کنید، می‌خواهید یا یک مقدار هم با پیشنهاد جدید محکم‌‌‌ترش کنید، خیلی متشکر. دولت مخالف و کمیسیون موافق هستند.

عبارت بعد از «و نداشتن تابعیت» شد «و اقامت یا مجوز آن که کارت سبز و عناوین مشابه (گرین کارت)».

حضار 239 نفر، همکاران محترم در رأی‌گیری مشارکت بفرمایند. پایان رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. با (152) رأی تصویب شد.

پیشنهاد بعدی را جناب حاج‌آقای میرتاج‌الدینی دارند. حاج‌آقای میرتاج‌الدینی! وقت‌‌‌‌‌‌مان کم است، سریع¬تر مطرح بفرمایید ممنون می‌شویم. ایشان پیشنهاد دارند که (40) سال و (70) سال خوب است، اما اگر رئیس‌جمهور به دور دوم رفت سن دوم رعایت نشود.

بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین همکاران گرامی! خیلی کوتاه عرض می‌کنم، کمتر از این وقتی که اینجا است. قانونی که می‌نویسیم همه زوایا و جزئیات مسأله را باید در نظر بگیریم که احیاناً مشکلی پیش نیاید. من یک ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤالی را طرح می‌کنم، خواهران و برادران نماینده عنایت کنید، اگر کسی در دور اول ریاست جمهوری سن (68) یا (69) سال رأی بیاورد، این در دور بعدی که می‌خواهد ثبت‌نام کند (72)، (73) سال دارد. چهار سال دوره اول ریاست جمهوری‌اش بوده، تجربیات ارزشمندی را به¬دست آورده، حالا ما بیاییم او را ممنوع کنیم که نتواند دوباره ثبت‌نام کند، قانون شامل آن هم می‌شود. ما گفتیم این افراد را استثنا کنیم، کسی که قبل از (70) سالگی به ریاست جمهوری رسیده، دور دوم هم بتواند ثبت‌نام کند، اما اگر فرض کنید فاصله افتاد یک دوره دیگر فرد دیگری رئیس‌جمهور شد آن موقع نمی‌تواند. فلذا من متن را طوری نوشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ام که فقط شامل کسی باشد که متصلاً بخواهد کاندیدا شود. گفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ام که تبصره: داوطلبان برای دور دوم ریاست جمهوری خود با شرط عدم فاصله، یعنی بلافاصله کاندیدا شده، نه اینکه هشت سال او تمام شده و دوباره می‌خواهد بیاید، اینجا مشمول حداکثر سن نیستند. این پیشنهاد روشنی است که من فکر کنم کمیسیون هم موافقت کند طرح کامل‌‌‌تر می‌شود. والسلام

خیلی متشکر از برادر میرتاج‌الدینی. آقای متفکر! مخالف صحبت کند.

مخالف محترم جناب آقای عباس گودرزی هستند، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم عرض سلام و ادب خدمت همکاران عزیز و ملت شریف ایران. همکاران عنایت داشته باشید! این بحثی که مطرح شد برای افرادی که یک دوره رئیس‌جمهور بودند و دور دوم‌‌‌‌‌‌شان به سن بالاتر از (70) سال منتهی می‌شود اجازه ورود داشته باشند، این نقض غرض است. ما چرا آمدیم گفتیم بالاتر از (70) سال اجازه ثبت‌نام در انتخابات ریاست جمهوری نداشته باشند؟ به جهت اینکه ریاست جمهوری یک کاری است که در کنار برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌ریزی باید خودش عملیاتی باشد، وسط میدان باشد، مشکلات را از نزدیک بتواند درک کند، سفرهای استانی داشته باشد. کسی که بالای (70) سال سن دارد چطور می‌خواهد شهر به شهر و روستا به روستا برود؟ همین الان بعضی‌ها مرکز استان می‌نشینند با تک¬تک شهرها ویدیوکنفرانس برگزار می‌کنند. نمی‌تواند برود شهر به شهر بچرخد، توانش را ندارد و لذا درک درستی از مشکلات مردم پیدا نخواهد کرد. آقا! قحط¬الرجال هم نیست، چهار سال رئیس‌جمهور بود، چهار سال بعد برود تجارب خودش را در اختیار یک رئیس‌جمهوری بگذارد که حائز شرایط باشد، باطراوت باشد، شاداب باشد، پرانرژی باشد، عملیاتی باشد. فلذا من فکر می‌کنم نقض غرض است. مجلس محترم امروز رأی داد که حدفاصل (40) تا (70) باشد، این در تناقض است حالا اینقدر بیاییم دستکاری کنیم بگوییم اگر دور دوم بود، هیچ تفاوتی ندارد. قطعاً اگر یک دور رئیس‌جمهور بود و به سن (70) سال رسید به نفر بعدی واگذار می‌کند. چیزی که زیاد است الحمدلله نیروی آماده به خدمت است. خیلی ممنون و متشکرم.

از برادر عباس گودرزی متشکریم. موافق محترم صحبت کند.

آقای دکتر اخطار هم داریم.

اجازه بدهید موافق صحبت کند.

جناب آقای جبار کوچکی‌نژاد موافق هستند، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم من هم رحلت برادر عزیز جانباز، جناب آقای دکتر زارعی که دو دوره مجلس شورای اسلامی همکار بود را به خانواده ایشان و همکاران عزیز تسلیت عرض می‌کنم. پیشنهاد بسیار خوبی را برادر من آقای میرتاج‌الدینی دادند که هر چند ما خاطرات خوبی از دور دوم ریاست جمهوری در این چند دهه اخیر نداریم. یعنی در دوره دوم اصولاً از بسیاری از شعار و وعده‌هایی که داده‌‌اند منحرف شده¬اند و دیروز هم شما دیدید که آقای رئیس‌جمهور مطالبی را مطرح کرد، هم در حوزه هسته‌ای، هم در حوزه قانونگذاری، هم در بحث بودجه که درست برخلاف نظر سازمان برنامه و بودجه و معاون رئیس‌جمهور که به مجلس آمد در کمیسیون برنامه و بودجه گفت که بودجه اشکالات زیادی دارد و این مجلس است که باید این بودجه را اصلاح کند. حتماً آقای رئیس‌جمهور یا وقت نکرده و یا در حصر کرونا است و این مشکلات برای ایشان پیش آمده که چنین بیاناتی را مطرح می‌کنند. اما در رابطه با پیشنهادی که برادرمان دادند. به هر حال تخصص، تجربه، اطلاعات و بیشتر دوستانی که اینجا حضور دارند همکاران از نیروهای باتجربه هستند. در بخش‌های اجرایی کشور، اگر به اینها فرصت داده می‌شود بعد در همان پست یا پست‌های بالاتری خدمت کنند قطعاً از اشتباهات جلوگیری می‌کنند، از تجربه خودشان بیشتر استفاده می‌کنند. اما بحثی که برادرمان آقای گودرزی داشت که شرایط جسمی و روحی، ما برای این قانون داریم، در همین قانون شرایط جسمی و روحی اینها قید شده است. اگر کسی شرایط نداشته باشد قطعاً شورای نگهبان از ورود او به انتخابات جلوگیری می‌کند. به اعتقاد من این پیشنهاد، پیشنهاد بسیار خوبی است و می‌شود از تجربه و تخصص و کسانی که اطلاعات خوبی در بخش اجرایی به دست می‌آورند، آن هم برای بالاترین مقام اجرایی یک کشور که نیاز به تجربه ویژه است. به اعتقاد من دوستان به این پیشنهاد خوب برادر من آقای میرتاج‌الدینی رأی بدهند تا ما از تجربه عزیزان بیشتر بهره بگیریم.

از برادر کوچکی‌نژاد متشکریم. کمیسیون مخالف است. دولت نظری ندارد. حضار 237 نفر، آغاز رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. خواهش می‌کنم در رأی‌گیری مشارکت بفرمایید. پایان رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. تصویب نشد.

آقای رئیس! پیشنهاد بعدی پیشنهاد جناب آقای صباغیان است، در ردیف (10). آقای صباغیان مطرح بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین عرض سلام و ادب خدمت نمایندگان محترم. آقای رئیس! اگر اجازه بفرمایید من قبل از طرحم یک اخطار را خدمتتان عرض کنم. اخطار اصل (71) و (96). در یکی، دو تا سخنرانی آقای رئیس‌جمهور مطرح کردند که دولت فقط از من دستور می‌گیرد، تبعیت از من می‌کند و همچنین در یکی از صحبت‌ها هم گفتند قانونی که مجلس مصوب کرده مضر است. من فکر می‌کنم اینها توهین‌های بزرگی به مجلس است. وقتی (290) نفر نماینده قانون تصویب می‌کنند، (12) نفر شورای نگهبان تأیید می‌کنند، این کلمه مضر است، همه فکر و نگاه و کار این عزیزان را خلاف می‌داند و نسنجیده می‌داند. این است که من خواهش می‌کنم اینطور مواقع ریاست محترم مجلس بی‌تفاوت نباشد، فردایش باید رئیس‌جمهور را بخواهند و او پاسخ بدهد چرا؟ ضمن اینکه حالا ما هم باید احترام رئیس‌جمهور را نگه داریم، به نظر من اینطور مواضع مجلس را در سطح افکار عمومی بسیار تضعیف می‌کند و تصمیمات آنها را تصمیمات کارشناسی شده‌‌ای نمی‌بیند.

خیلی متشکر، شاید مجلس نمی‌خواهد وارد حاشیه شود، ولی آن کسی که اینها را مطرح می‌کند حقوقدان است، نباید از این الفاظ استفاده کند. من خواهش می‌کنم پیشنهادتان را بفرمایید.

اما پیشنهاد من؛ ببینید دوستان! (40) سال برای حداقل زمان ریاست جمهوری برای داوطلب شدن مشخص شده است. اول می‌دانید جوانان موتور حرکت هر جامعه‌‌ای هستند. شما نگاهی به صدر اسلام کنید می‌بینید پیامبر بعضی از فرماندهان را در سن (18) سالگی تعیین کرده، خود جانشینی حضرت علی ببینید چندسالگی بوده، شما نگاهی به اول انقلاب کنید، تصاویر رهبر معظم انقلاب را در ریاست جمهوری ببینید، شهید رجایی را ببینید، همه سن‌های کم بودند، همه جوان بودند، اینجا ما باید توجه کنیم، داریم یک ظرفیت بزرگی را از کشور می‌گیریم. پیشنهاد من این بود که (35) سال حداقل باشد، پنج سال هزاران جوان خلاق، توانمند، متفکر در آن است که حقشان ضایع می‌شود. ما باید اعتماد کنیم، مگر همین آقای قالیباف رئیس مجلس ما زمان جنگ چند سال داشتند که فرماندهی را به عهده داشتند یا دیگران؟ اینجا پیشنهاد من این بوده که ما (40) سال را (35) سال کنیم، گرچه به نظر من باید کمتر هم باشد. هستند بچه‌های توانمند و قابلی که می‌توانند جامعه را تغییر بدهند. بیخود نیست که مقام معظم رهبری به این جوانگرایی توجه و اینقدر تأکید می‌کنند. حالا ما رئیس‌جمهور داریم، ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رؤسا و افرادی هم داریم که سال‌ها تجربه داشته‌اند، سال‌ها مدرک و تخصص و تجربه، منتها چرا بعضی مواقع جواب نداده است؟ بسیاری از افراد وقتی به سن و سال می‌رسند ضمن اینکه تجربه پیدا می‌کنند محافظه‌کار می‌شوند و این خودش خلل وارد می‌کند، این خودش مشکل ایجاد می‌کند. دوستان! پیشنهاد من این است که جلوی رشد جوانان و استفاده از جوانان را نگیریم. رئیس‌جمهور باید کسی باشد که بدو باشد، بتواند سرکشی کند، بتواند بین اقشار جامعه برود، توان داشته باشد، وقتی سن و سال هر چه بالا رفت طبیعتاً ضعیف می‌شود، نگاهی به خودمان کنیم، چهار سال قبل، پنج سال قبل، ده سال قبل توان‌‌‌‌‌‌مان چقدر بوده است؟ اینجا یک دفعه می‌بینیم می‌گذاریم (40) سال، شما حق نداری رئیس‌جمهور شوید! مگر کشورهای پیشرفته بعضاً (30) سال دارند، (35) سال دارند، رئیس‌جمهور هستند و دارند به بهترین نحو کشورشان را اداره می‌کنند. سیاست‌های کلی همین را می‌گوید، قبلش هم همین بوده، ضمن اینکه ما شورای نگهبان را محدود نکنیم، شورای نگهبان اگر دید فردی مدیر، مدبر، توانمند و رجل سیاسی است، ولی سن او (30) سال، (35) سال، (37) سال است، چرا ما محدود کنیم؟ ما اختیار را به همان شورای نگهبان بدهیم که اینجا بتواند تصمیم‌گیری کند. بنابراین پیشنهاد من این است که حداقل اگر ما سن را کمتر نمی‌کنیم و آن محدودیتی که قبلاً نبوده را داریم می‌گذاریم، محدودیت را حداقل (35) سال بگذاریم. خواهش من از عزیزان و بزرگواران این است که ما این فرصت را به جوانان بدهیم، افرادی ظهور و بروز کنند که بعضی وقت‌ها خیلی بیشتر از افراد باتجربه و پیران می‌توانند حرکت کنند. ضمن اینکه رئیس‌جمهور و هر مدیری می‌تواند از تجربه دیگران استفاده کند. اگر فردی توانمند باشد و بتواند از تجربه دیگران استفاده کند، خودش صاحب تجربه می‌شود. من خواهشم این است که اگر دوستان صلاح می‌دانند به پیشنهاد رأی بدهند که انشاءالله ما از ظرفیتی که وجود دارد استفاده کنیم. عذرخواهی می‌کنم.

از برادر صباغیان متشکریم. مخالف صحبت کند.

آقای دکتر! مخالف آقای کیومرث سرمدی‌واله و موافق هم آقای سیدغنی نظری‌خانقاه هستند. در خدمت آقای سرمدی هستیم، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض سلام و ادب محضر همه همکاران عزیز و بزرگوار. با توجه به اینکه سن (40) سال سن بالایی نیست، در واقع سن پختگی و کامل شدن تجارب است. در احادیث و روایات هم داریم که این سن، سنی است که انسان به آن حد کامل رسیده است. اما اینکه در دورانی به سر می‌بریم بعد از گذشت چندین سال از انقلاب اسلامی، به هر جهت ما در اوایل انقلاب مجبور بودیم که از جوانان و افرادی که شاید هم آن موقع پختگی لازم را نداشتند استفاده کنیم، به لحاظ اینکه افراد مسن ما آن زمان ممکن بود به اندیشه‌ها و مسائل قبل از انقلاب وابسته باشند، آن موقع تجربه نداشتیم. اما الان احساس من این است که با انتخاب رئیس‌جمهوری که حداقل (40) سال سن دارد، ما فرصت استفاده از جوانان را از دست نمی‌دهیم، به عنوان وزرا، مشاورین و مسئولین تراز اول نظام استفاده از جوانان در این طرح منتفی نیست. نکته آخر اینکه اگر قرار باشد که (40) سال، حالا یکی (39) سال، یکی (35) سال، ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال بعدی این است که (30) سال، (36) سال، به نظر من می‌آید که عزیزان و بزرگواران لطف کنند به این پیشنهاد رأی ندهند. (40) سال سن بسیار مناسبی است. ضمن اینکه (40) سالگی هم آن توان و آن نشاط جوانی کاملاً وجود دارد. بسیار ممنونم.

خیلی متشکر. برادر متفکر! موافق صحبت کند.

جناب آقای نظری‌خانقاه بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض سلام و ادب و احترام خدمت مردم شریف ایران به خصوص جوانان عزیز. همه ما شعار دادیم که از ظرفیت جوانان استفاده می‌کنیم. اما در عمل می‌لنگیم و حلقه مفقوده در کشور استفاده از ظرفیت جوانان است. متأسفانه فرصت‌ها یا برای میانسال‌ها است یا برای پیرها و این عزیزان هم خیلی علاقمند هستند که در صندلی‌‌‌‌‌‌شان حضور داشته باشند. استناد به (40) سالگی حضرت پیامبر اکرم و ادعای اینکه ایشان (40) سالگی به پیامبری رسیدند، ایشان یک فرد خاصی بودند. حضرت فرمود: «ادبنی ربی اربعین سنه». ایشان استثنائی بودند، رسید به «فتدلی فکان قاب قوسین او ادنی» ما که نمی‌توانیم قیاس مع‌الفارق داشته باشیم. برای انتخابات ریاست جمهوری به سن پیامبر اشاره می‌کنیم، اما یادمان می‌رود که اسامه بن اسامه جوان‌ترین فرمانده پیامبر اکرم بودند، این یک موضوع. موضوع بعدی؛ شما جنگ تحمیلی را نگاه کنید، شهید مهدی باکری (28) سال داشت، به عنوان تبلور غیرت آذربایجان، شهید همت، شهدای دیگر، شهید زین‌الدین، خود رئیس مجلس شورای اسلامی که زمان جنگ فرمانده لشکر بودند چند سال داشتند؟ لذا اینها قیاس مع‌الفارق هستند، ریاست جمهوری کار اجرایی است. هر چقدر سن انسان از میانسالگی به بالا برود علاقهمندی به تحرک و پویایی در فرد بسیار کمتر می‌شود. اینکه گاهاً می‌بینیم بعضی از ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رؤسای جمهور توانایی انجام کار ندارند، به سفرهای استانی نمی‌روند و یا از کرونا می‌ترسند ناشی از این است که یک مقدار احساس خطر می‌کنند. لذا شما سن شهید رجایی و شهید باهنر را نگاه کنید چندساله بودند و مدیران ما، هر وقت به جوانان اعتماد کردیم در کشور ضرر نکردیم. مقام معظم رهبری سال 73 فرمودند خدا لعنت کند کسانی که نگذاشتند جوان ما سیاسی باشد، جوان باید سیاسی باشد. این حرکت ما که غالب جمعیت مجلس جوانان هستند به نحوی از انحا به مردم و جامعه پیام می‌دهد که دولت علاقهمند به استفاده از ظرفیت جوانان است، اما مجلس که با شعار گام دوم و حرکت براساس گام دوم انقلاب بیانیه رهبری معظم انقلاب است، با این موضوع مخالف است. اگر ما از ظرفیت جوانان در رده‌های بالا استفاده نکنیم و این شرایطی که امروز داریم تصویب می‌کنیم، در (120) سالگی هم نمی‌شود اینها را جمع کرد. اینها شرایطی هستند که جامع و مانع هستند، اما نمی‌توانند تأثیرگذار باشند. من از همه شما خواهشم این است که الان بیشترین متولدین ما دهه 60 هستند، 30 تا 35 ساله، آنها را مدنظر قرار بدهیم، آنها تا حدودی نسل سوخته شده‌‌اند و با اینگونه حرکت باعث رویگردانی آنها نشویم، انشاءالله.

از برادر نظری متشکریم. آنها هم نسل سوخته نیستند جهت استحضار. دولت بفرمایید.

متشکر، کمیسیون بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم من خدمت عزیزان عرض کنم، من برای پیشنهادهایی که دوستان می‌دهند احترام قائلم، ولی توجه به این نکته کنند. عزیزان! ما اینجا ننشستیم قانون برای انتصاب یک بخشدار بنویسیم، برای فرماندار نیست، برای استاندار نیست، برای رئیس‌جمهور یک مملکت است. آقا! چهار سال، هشت سال، شما می‌خواهید زمام امور را به دست یکی بدهید، این هم انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، ام‌القرای جهان اسلامی. شما مدام سن را پایین می‌آورید. من دارم عرض می‌کنم، قبلاً هم استدلال کردم، تا سن (30) سالگی فقط باید کارشناسی ارشد تحصیل کند، شش سال باید سوابق اجرایی ماده (71) قانون مدیریت خدمات کشوری داشته باشد. ضمن اینکه از شورای نگهبان یک استفساریه دارد که این مصوب است، تفسیر قانون است، تفسیر قانون بر عهده شورای نگهبان است. در ماده (2) این تفسیر اینطور می‌فرماید، سن متناسب با انجام مسئولیت‌های رئیس‌جمهور، فلذا این سنی که در نظر گرفته شده بین (40) تا (70) بهترین سن است، در زمان پختگی، تجربه، حاصل از همه کارها و سوابق اجرایی، امروز در میدان آمده و دارد ارائه می‌کند. خدمت شما عرض شود این جایگاه مهم است، جایگاه رئیس‌جمهور کجاست؟ در مقام اجرایی در سطح اول کشور است، بعد از حضرت آقا دومین مقام محسوب می‌شود. توجه به این نکته داشته باشید، ممنون هستم، به مخالفت از این پیشنهاد رأی بدهید، ممنون.

خیلی متشکر از برادر جوکار. دولت و کمیسیون مخالف هستند. حضار 233 نفر، آغاز رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. در رأی‌گیری مشارکت بفرمایید. پایان رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. با (170) رأی منفی. تصویب نشد.

آقای رئیس! پیشنهاد بعدی را جناب آقای حاجی‌دلیگانی دارند. آقای حاجی‌دلیگانی! منظور همین سال شمسی است، من از دقت نظر شما تشکر می‌کنم، اگر اجازه بفرمایید همین را اصلاح عبارتی انجام بدهیم دیگر شما مطرح نفرمایید. از آقای حاجی‌دلیگانی خیلی متشکرم و از دقتشان هم ممنونم. پیشنهاد بعدی را جناب آقای نوری‌قزلجه دارند، می‌خواهند (70) سال سن را (75) سال کنند. آقای نوری! مطرح می‌فرمایید؟ بفرمایید.

خودشان باید مطرح کنند. بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم با سلام مجدد و خسته‌نباشید خدمت همکاران عزیز. پیشنهاد بنده افزایش (70) سال به (75) سال است. همکاران عزیز! عنایت دارید بعد از انقلاب اسلامی و به برکت نظام جمهوری اسلامی، در حوزه بهداشت و سلامت شاخص امید به زندگی در کشور ما به شکل قابل توجهی بهبود پیدا کرده و الان از عدد (76) سال هم گذشته است. این نشان می‌دهد که جمعیت فعال، جمعیتی که آماده کار هستند علی‌رغم سن بالا، باز می‌توانند در مناصب مختلف حضور داشته باشند. ما در کنار همان تأکیدی که برای جنب و جوش و فعالیت جوانان داشتیم، بر همان اساس بایستی به تجربه بزرگان هم اهمیت قائل شویم و این را در نظر بگیریم که به عنوان مثال کسی در سن (68) و (69) سالگی رئیس‌جمهور شد، دور بعد دیدیم کارش هم خیلی خوب است، ولی یک سن و شرطی گذاشتیم که امکان ثبت‌نام ایشان وجود ندارد. برای اینکه کشور را از این فرصت‌های احتمالی که شاید پیش‌رو داشته باشد محروم نکنیم و از تجربه بزرگان هم استفاده کنیم و یک پایه علمی هم دارد، عرض کردم افزایش بهبود شاخص امید به زندگی، درخواستم از همکاران این است که با این پیشنهاد موافقت بفرمایند و کشور را از این فرصت‌های احتمالی که شاید داشته باشد و افراد کارآمد و کاربلدی بتوانند این منصب را در کشور به دست بگیرند و مدیریت کنند، محروم نکنیم. از موافقت شما سپاسگزارم.

از برادر نوری متشکریم. مخالف صحبت کند.

آقای دکتر! جناب آقای محمدحسن آصفری مخالف هستند، موافق هم آقای کوچکی‌نژاد آماده باشند. بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم عرضم به حضور شما که دوستان می‌دانید یکی از مشکلاتی که به ویژه در این دوره ریاست جمهوری داریم بحث عدم تحرک است. اگر رئیس‌جمهور پرتحرک باشد، صرفاً خودش را حبس در اتاق نکند، این طرف و آن طرف برود، استان‌های مختلف و شهرهای مختلف را برود، جلسات متعدد برگزار کند، پیگیری‌های لازم را داشته باشد، صبح قبل از اینکه اتفاقاً کارمندان سر کار بیایند رئیس‌جمهور مملکت است سر کار بیاید، برای وزرایش وقت بگذارد، وزرایش را بتواند ملاقات کند، استاندارانش را بتواند ببیند، شخصیت‌های مختلف را ببیند، تحرک داشته باشد. این وظیفه رئیس‌جمهور است، نه اینکه رئیس‌جمهور ساعت (9) صبح سر کار بیاید، ساعت (3)، (3:30) و (4) بعدازظهر هم به خانه‌اش برود، این نمی‌تواند مملکت را اداره کند. آن کسی می‌تواند این توانایی را داشته باشد که حداقل در یک سن و سالی باشد که قابلیت این تحرکات را در وجودش داشته باشد. جناب آقای نوری! بحث آن چیزی که شما می‌فرمایید سازمان بهداشت اعلام کرده، آن برای عموم مردم است. نه برای کسی که می‌خواهد زعامت یک قوه اجرایی و یک قوه پرتحرک و کارآمد را به‌دست بگیرد. اینکه ما بخواهیم (75)، بله، تجربه را فرمودید، این تجربه را که حتماً نباید بشود رئیس‌جمهور، این تجربه‌اش را بیاید در اختیار رئیس‌جمهور جوان و پرتحرک و با آن سن و سالی که کمیسیون واقعاً ساعت‌ها روی آن کار کرده (قرار بدهد)، وقتی گفتیم (40) تا (70) سال همه مسائل در نظر گرفته شده، همه شئون در نظر گرفته شده، همه وظایف رئیس‌جمهور در نظر گرفته شده است. امروز وقتی که رئیس‌جمهور بخواهد صرفاً در ماشین باشد و از ماشین مسائل و موارد کشور را ببیند، این نمی‌تواند درد مردم را بفهمد چه خبر است. اینکه بخواهد از چهره مردم تشخیص بدهد چه خبر است، این نمی‌تواند امورات، مسائل و مشکلات مردم را لحاظ کند. لذا سن (70) سال که در نظر گرفتیم، علی‌رغم احترام ویژه‌‌ای که برای عزیزان بالای (70) سال در نظر داریم، ولی اینها دانه‌‌ای هستند، خیلی کم هستند، عموم را نمی‌تواند شامل حال شود. لذا خواهشم از دوستان این است که کمک کنیم اگر می‌خواهیم کشور پویا، پرتحرک و کارآمد باشد، شجاعت داشته باشد، در همین سن و سال است. در سن و سالی که بیشتر می‌رود دیگر بیشتر مصلحت‌اندیشی فکر می‌کند، دیگر آن نگاه انقلابی و روحیه جهادی که نیاز به یک روحیه جهادی و انقلابی و پرتحرک است، نمی‌تواند در آن سن و سال، نمی‌خواهم بگویم نیست، کمتر است. لذا دوستان کمک کنیم، این سن (70) سال که در نظر گرفته شده و نظر کمیسیون هم بوده، دولت هم روی آن اصرار دارد، نظر دولت هم مطمئناً همین است، این اتفاق بیفتد و همین سن (40) تا (70) سال تصویب شود تا رئیس‌جمهورمان پرتحرک باشد، بدود، دنبال کند، جلسات متعدد برگزار کند، فقط در پاستور ننشیند، برود استان‌ها سرکشی کند، برود شهرستان‌ها سرکشی کند، برای وزرایش جلسه بگذارد. بعضی از آقایان رئیس‌جمهور ان‌شاءالله که در این دولت وجود ندارد، وقت نمی‌دهد، حوصله‌اش نمی‌شود که برای وزیرش وقت بدهد که بنشیند با او صحبت کند، مشکلات وزارتخانه‌اش را دنبال کند که چیست؟ لذا خواهشم از دوستان این است که به این پیشنهاد رأی مخالف بدهیم، بگذاریم همین (70) سال در نظر گرفته شود تا ان‌شاءالله بتوانیم رئیس‌جمهور کارآمد و پرتحرکی را داشته باشیم. آقای بابایی هم دارد می‌گوید این (70) سال بسیار سن مناسب و خوبی است.

از برادر آصفری متشکریم. برادر متفکر! موافق صحبت کند.

برای موافقت در خدمت برادر ارجمندمان جناب آقای جبار کوچکی‌نژاد هستیم، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم آقای رئیس، آقای مهندس نیکزاد! من یک تذکر دارم در رابطه با کمیسیون‌ها است که خیلی از ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤالات و برگشتی شورای نگهبان در کمیسیون‌ها گیر کرده، متأسفانه به صورت گزینشی عمل می‌کنند. از جمله کمیسیون اقتصاد، معتقدم به کمیسیون‌ها تذکر بدهید که رعایت قوانین را داشته باشند. بحث ما در رابطه با بحث شرایط سنی است، برادرمان آقای آصفری گفت که رئیس‌جمهور فردی پرتحرک است و اینکه در بسیاری از جاها حضور پیدا کند و باید از یک شرایط بدنی خوبی برخوردار باشد. من اعتقاد دارم و دوستان هم قطعاً اعتقاد دارند رئیس‌جمهور هدایتگر است، باید هدایت کند و آن کسی که باید بیشتر دنبال کار برود هیأت‌ وزیران و استانداران هستند، کسانی که در بخش‌های اجرایی باید کار کنند، در خدمت مردم باشند، برای مردم کار کنند و اگر رئیس‌جمهور خودش انرژی خودش را برای دویدن بگذارد، برای این طرف و آن طرف حضور پیدا کردن، قطعاً فرصتی برای فکر و اندیشه و هدایت هیأت وزیران را ندارد. ما ریاست جمهوری‌هایی داشتیم که شرایط سنی‌‌‌‌‌‌شان بالا بود، ولی تحرک‌‌‌‌‌‌شان بسیار بالا و هدایت را هم خوب انجام می‌دادند. ما الان در بخش انتخاب نمایندگان از همکاران ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال می‌کنم شرایط انتخاب نمایندگان تا چند سال است؟ غیر از این است که تا (75) سال می‌توانند ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ثبت‌نام کنند و نماینده شوند؟ ما چطور شده که برای نمایندگان این شرایط را قائل شدیم، ولی برای ریاست جمهوری که بالاترین مقام دستگاه اجرایی است و باید بخش اجرایی و بودجه‌‌ای و برنامه‌‌ای کشور را هدایت کند و درست هم هدایت کند. آنچه که ما مشکل داریم به عدم هدایت ریاست جمهوری‌ها است که درست عمل نمی‌کنند، درست فکر نمی‌کنند، مشورت نمی‌کنند، مشورت نمی‌گیرند، در بسیاری از بحث‌ها عجله می‌کنند، در بحث مطالبی که می‌خواهند مطرح کنند. به اعتقاد من این شرایط سنی که برادر ما مطرح کردند یک بحث بسیار خوبی است و ما داریم قانونگذاری می‌کنیم. این نیست که یک بار قانونگذاری کنیم بعد از چند سال دوباره قانون را تغییر بدهیم. به اعتقاد من در قانونگذاری بسیار باید دقت کنیم، به تمام جوانب توجه کنیم و آنچه که قانون تصویب می‌کنیم برای نسل‌های آینده هم این قانون جاری و ساری باشد. یکی از مشکلات ما در مجلس این است که در مجالس مختلف مدام وقت ما در تغییرات قانون است. همین تغییرات انتخابات ریاست جمهوری، تغییرات شوراها و بسیاری از قوانین را که تغییر می‌دهیم نشانه عدم پختگی در قانونگذاری است که به اعتقاد من به اینها باید دقت بیشتری کنیم تا نقض در قانون کمتر باشد و مجریان در اجرای قانون دچار مشکل نشوند.

از برادر کوچکی‌نژاد متشکریم. دولت مخالف است. کمیسیون بفرمایید.

همکاران عزیز و ارزشمند دقت کنید! همان‌طور که در مطالب قبل اشاره شد، ما در ارتباط با تعیین سن در مورد ریاست جمهوری کشور می‌خواهیم تصمیم بگیریم. کسی باید باشد که نشاط و شادابی لازم را داشته باشد، خانه¬نشین نباشد و آنچه که در موضوع امروز جامعه داریم کسی باید باشد در سطح فرد یا جایگاهی که رئیس‌جمهور باید داشته باشد، در کف جامعه آنچه که مشکلات جامعه است، توانمندی لازم را داشته باشد. کسی می‌تواند تصمیم‌گیری درست بکند و تصمیم‌ساز باشد که از کف جامعه خبر داشته باشد. در کمیسیون عزیزان تلاش کردند آنچه که امروز به عنوان حداقل سن (40) سال و (70) سال در نظر گرفته شده، توانمندی یک فرد را در جایگاه رئیس‌جمهور که پاسخگوی همه مردم باشد، در سطح استان‌ها و مراکز مختلف توانمندی لازم را داشته باشد و با قدرت و آنچه که حضرت آقا هم فرمودند، در بحث جوانگرایی موضوع سن (40) و (70) را ما در کمیسیون مصوب کردیم و مخالف سن (75) هستیم.

پیشنهاد آقای نوری قزلجه این است که از 70 به 75 سال بشود.

خیلی متشکر، دولت و کمیسیون مخالف هستند. حضار 229 نفر، آغاز رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. پایان رأی‌گیری را اعلام می‌کنم. تصویب نشد.

آقای رئیس! پیشنهاد بعدی پیشنهاد جناب آقای سلیمی است. حاج‌آقا سلیمی! این سلامت و توانایی جسمی و روانی با تأیید مراجع معتبر، قطعاً با تأیید مراجع معتبر است. ضرورتی ندارد، خیلی ممنون. پیشنهاد بعدی پیشنهاد آقای پژمانفر است که برای جلسه بعدی بماند.

من از برادر عزیزم آقای پژمانفر خواهش کردم که مطرح نفرمایند تا ان‌شاءالله جلسه بعد.

خواهش من از همکاران عزیزمان، آنهایی که در صحن، مشروطه و تلفیق حضور دارند، ورودشان را بزنند تا ما به عدد برسیم که رأی‌گیری خواهیم داشت. تذکرات را بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم تذکرات کتبی نمایندگان محترم به دستگاه‌های اجرایی: ـ آقای کمال حسین‌پور (پیرانشهر و سردشت) به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری درخصوص ضرورت تسریع در رسیدگی به مشکلات دانشگاه پیام‌نور در دو شهرستان پیرانشهر و سردشت و تکمیل طرح-های نیمه¬تمام این دو واحد دانشگاهی. ـ آقای حسینعلی حاجی‌دلیگانی (شاهین‌شهر، میمه و برخوار) به اتفاق (15) نفر از نمایندگان به وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص لزوم اجرای احکام قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در مهلت پاسخگویی ده روزه و ارجاع متخلفان به مراجع رسیدگی به تخلفات اداری. ـ آقای عباس مقتدایی (اصفهان) به وزیر صنعت، معدن و تجارت درخصوص لزوم حمایت از فروشندگان نوشت‌افزار به رئیس‌جمهور محترم و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درخصوص ضرورت توجه و پیگیری درخصوص افزایش سهمیه بیمه قالیبافان. به وزیر آموزش و پرورش درخصوص لزوم اختصاص اینترنت پرسرعت بر پایه فیبر نوری به تمام مدارس کشور. به وزیر صنعت، معدن و تجارت درخصوص ضرورت لغو بخشنامه‌های غیرضروری در جهت توسعه صادرات و تسهیل صادرات غیرنفتی. به وزیر جهادکشاورزی درخصوص ضرورت توسعه صادرات محصولات کشاورزی و فرآورده‌های تبدیلی با تأکید بر ارتقای کیفیت و برندسازی محصولات. ـ آقای حسینعلی حاجی‌دلیگانی (شاهین‌شهر، میمه و برخوار) به اتفاق (24) نفر از نمایندگان به وزیر آموزش و پرورش درخصوص ضرورت تأمین نیروی خدمتگزار و سرایدار در تمامی مدارس کشور. ـ آقای حسینعلی حاجی‌دلیگانی (شاهین‌شهر، میمه و برخوار) به اتفاق (24) نفر از نمایندگان محترم به وزیر امور اقتصادی و دارایی درخصوص ضرورت رسیدگی به وضعیت حقوق و معیشت پرسنل بانک مهر اقتصاد سابق ادغام شده در بانک سپه. ـ آقای حسینعلی حاجی‌دلیگانی (شاهین‌شهر، میمه و برخوار) به اتفاق (12) نفر از نمایندگان به رئیس‌جمهور محترم درخصوص لزوم اجرای احکام قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در مهلت پاسخگویی ده روزه و ارجاع متخلفان به مراجع رسیدگی به تخلفات اداری. ـ آقای حسین میرزائی (اصفهان) به اتفاق (5) نفر از همکاران به وزیر آموزش و پرورش درخصوص لزوم تغییر افراد غیرمتخصص و غیرمتعهد در حوزه ریاست دانشگاه فرهنگیان استان سمنان. ـ آقای جلال محمودزاده (مهاباد) به وزیر راه و شهرسازی درخصوص لزوم تأمین به موقع سهمیه قیر راه¬های روستایی مناطق سردسیر کشور.

از برادر کریمی تشکر می‌کنیم. حضار 200 نفر، جلسه رسمی است. برادر دهنوی! اگر موردی هست بفرمایید.

خیلی ممنونم. آقای رئیس! من خدمت همکاران مجدداً تأکید کنم با توجه به اینکه این وقت تنفس جدید که بعد از تنفس تشریف می‌آورید حتماً کارت و ثبت ورودتان را انجام بدهید و در تبلت‌هایتان ورود و شرکت در جلسه را بزنید که ان¬شاءالله حضورتان ثبت شود. آقای رئیس! صبح که اسامی اعلام شد آقای امیرحسین بانکی‌پور تشریف داشتند، منتها در سالن مشروطه بودند، جلسه قبل هم به همین شکل ایشان حاضر بودند، همچنین آقای موسی احمدی و آقای ملک‌ فاضلی، این سه عزیز حضور داشتند که به این وسیله اصلاح می‌شود. خیلی ممنون.

خیلی متشکرم.

برادر موسوی! اعلام وصول طرح‌ها و لوایح را بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض سلام و خسته‌نباشید خدمت همکاران عزیز و بزرگوار و ملت شریف ایران. آقای دکتر! چند تا طرح و لایحه است و اعلام وصول ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال. ـ طرح تغییر ساعت رسمی کشور اعلام وصول می‌شود. ـ طرح ممنوعیت افزایش بیش از (10) درصد قیمت در هر سال توسط دولت اعلام وصول می‌شود. ـ طرح تأمین قیر برای پروژه‌های راهسازی استانی و روستایی اعلام وصول می‌شود. ـ طرح تقویت و توسعه سازمان بسیج رسانه اعلام وصول می‌شود. ـ طرح اجرای اصل (15) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تدریس زبان‌های محلی و قومی در مدارس و دانشگاه‌های کشور اعلام وصول می‌شود. ـ طرح مزایای مناطق جنگی و امنیتی بازنشستگان اعلام وصول می‌شود. ـ طرح ادغام سازمان امور اراضی و منابع طبیعی با محیط‌زیست و تشکیل وزارت محیط‌زیست و منابع طبیعی اعلام وصول می‌شود. ـ طرح توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی اعلام وصول می‌شود.

لایحه پروتکل اصلاحی موافقتنامه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری کرواسی اعلام وصول می‌شود. ـ لایحه موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری قزاقستان در زمینه معاضدت حقوقی متقابل در امور مدنی اعلام وصول می‌شود. ـ لایحه عضویت جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان. ـ طرح تأسیس نهاد مستقل تنظیم‌گر بخش برق اعلام وصول می‌شود.

چند تا ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال هست که اعلام وصول می‌شود: ـ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال ملی برادر عزیز جناب آقای علی بابائی‌کارنامی نماینده محترم مردم شریف ساری و میاندورود از وزیر راه و شهرسازی درخصوص علت عدم برنامه مناسب درخصوص ساماندهی نیروی انسانی و بی‌توجهی به نیروهای قراردادی در مجموعه وزارت راه و شهرسازی اعلام وصول می‌شود. ـ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال ملی جناب آقای روح‌اله نجابت نماینده محترم مردم شریف شیراز و زرقان و تعداد دیگری از نمایندگان محترم از وزیر امور اقتصادی و دارایی درخصوص علت به ‌نتیجه نرسیدن ماده (7) قانون سیاست‌های کلی اصل (44) مبنی بر لزوم شفافیت و سهولت شرایط صدور مجوزهای کسب و کار اعلام وصول می‌شود. ـ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال ملی جناب آقای عبدالرضا مصری نماینده محترم کرمانشاه از وزیر محترم دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درخصوص علت عدم اجرا و اعمال قانون برنامه ششم درخصوص فوق‌العاده مناطق جنگی به نیروهای مسلح اعلام وصول می‌شود. ـ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال ملی جناب آقای حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده محترم شاهین‌شهر، میمه و برخوار و تعداد دیگری از نمایندگان محترم از وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی درخصوص علت عدم حمایت از بازار سرمایه اعلام وصول می‌شود. ـ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال ملی جناب آقای حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده محترم شاهین‌شهر، میمه و برخوار و تعداد دیگری از نمایندگان محترم از وزیر محترم دادگستری درخصوص علت اجرای ناقص قانون نظام صنفی و قانون تعزیرات حکومتی برای جلوگیری از تخلفات اقتصادی قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام وصول می‌شود.

آقای موسوی خیلی متشکر. برادر دهنوی! اصلاحیه را بفرمایید.

همکار عزیزمان آقای رحیمی‌جهان‌آبادی در جلسه گذشته و امروز در صحن حضور داشتند، اشتباهی اسم‌شان به عنوان غایب اعلام شد، متشکرم.

برادر کریمی! تذکرات شفاهی را بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم با عرض سلام و ادب و احترام. تذکرات شفاهی همکاران محترم به دستگاه‌های اجرایی، آقای سیدمحمد پاک‌مهر نماینده محترم مردم بجنورد، مانه، سملقان، جاجرم، گرمه، راز و جرگلان بفرمایید.

مردم عزیز، همکاران محترم مجلس شورای اسلامی! تذکر من به وزیر محترم کشور در رابطه با استخدام‌ها و انتصابات نورچشمی‌ها و تولد ژن‌های خوب در مسئولیت‌ها و پست‌ها است. آقای دکتر رحمانی‌فضلی وزیر محترم کشور! جذب و استخدام نورچشمی‌ها خارج از ضوابط و مقررات جاری با هر فرمولی که باشد بی‌حرمتی به قانون و بر خلاف اعتقاد به عدالت و وجدان و نوعی تبعیض و بی‌توجهی به اعتماد عمومی است. جذب و به‌کارگیری افراد خاص از ستاد انتخاباتی ریاست جمهوری بدون آزمون و رقابت یک نوع امتیازدهی و به عبارتی پارتی‌‌بازی آشکار و قانون‌شکنی است. حداقل انتظار ولی‌نعمتان، مردم نجیب و اخلاق‌مدار و شهیدپرور در شرایط تورم و بیکاری و نبود اشتغال برای فرزندان خود، از همه خدمتگزاران در مناصب مدیریتی، رعایت قانون و اجرای عدالت در استخدام‌ها و انتصابات است. به نوعی توجه به همه ظرفیت‌های انسانی است، نه فقط توجه ویژه به منطقه و یا دیاری خاص و برجسته‌سازی و خلق ژن‌های خوب در مدیریت‌ها و مسئولیت‌ها باشد. آقای وزیر! پذیرفتنی نیست در شرایط تورم افسارگسیخته بازار سکه و ارز، مسکن و خودرو، نهاده‌های دامی، گوشت و تخم‌مرغ و روغن، شن و ماسه و بتن، بذر و کود و سموم و صدها موارد دیگر که بخش اعظم آن مربوط به ضعف مدیریت و نظارت است، مردم شریف و فهیم و بصیر برخی از استان‌ها با استخدام و به‌کارگیری افراد سفارشی، نورچشمی و ستادی نسبت به عملکرد نظام بدبین باشند. آقای وزیر کشور! باید بدانیم آرامش و آسایش و امنیت امروز ما حاصل مجاهدت شهدای عزیزی همچون سردار دل‌ها است و هر کرسی خدمت یا ریاست امروز من و شما حاصل تقدیم خون (72) شهید عزیز یعنی یک کربلا است و کرسی حاصل خون شهید، کرسی خدمت، عبادت، ایمان، اخلاق و عدالت علی است. کرسی نوکری و خدمت صادقانه... (قطع میکروفن)

از برادرمان جناب آقای پاک‌مهر متشکریم، برادر کریمی! نفر بعدی صحبت کند.

آقای اسماعیل حسین‌زهی نماینده محترم مردم خاش، میرجاوه و بخش¬های نصرت‌آباد و کورین

بسم الله الرحمن الرحیم با سلام خدمت دوستان من، مردمان همدل استان من. ریاست محترم جمهور و هیأت‌ معزز دولت! اقتصاد و معیشت مردم ولایتمدار و قدرشناس سیستان و بلوچستان را با استفاده از پتانسیل‌های موجود در استان ارتقا دهید. جناب آقای وزیر آموزش و پرورش! حدوداً یک دهه است که مرتباً از مبادی رسمی آموزش و پرورش اعلام می‌شود استان سیستان و بلوچستان بالغ بر (12) هزار معلم کمبود دارد و سرانه فضای آموزشی هم زیر میانگین کشوری است. با توجه به اینکه این استان استانی جوان با رشد جمعیت بالاتر از میانگین کشوری است، چه اقدام کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدتی برای ایجاد توازن بین رشد جمعیتی دانش‌آموزی و تأمین معلم و کلاس برای دانش‌آموزان این استان نموده‌اید؟ چرا هنوز مدارس نابسامان این استان و کلاس¬های بدون معلم یا کلاس‌های متراکم این استان و جمعیت (110) هزار بازمانده از تحصیل این استان هنوز زمزمه می‌شود و همچنین تأمین نیروی انسانی بومی ماندگار از تحصیلکردگان مناطق و تعیین تکلیف نیروهای خرید خدمت آموزشی و حق‌التدریسی چه برنامه زمان‌بندی دارید؟ شایسته است با نگاه عدالت‌محور و باور به ضرورت اجتناب‌ناپذیر توسعه پایدار شاخص‌های آموزشی و فرهنگی استان در حیطه وظایف و اختیارات آن وزارت را ارتقا بخشید. جناب آقای وزیر نیرو! طفره¬رفتن از تخصیص بودجه عملیاتی¬نمودن خطوط انتقال منابع آب پایدار حوزه‌های رودخانه کارواندر و سمسور به شهرستان¬های خاش و تفتان و بخش‌های کورین، نازیل و گوهرکوه و توسل به سفره‌های آماده آبی کشاورزی دشت‌های دوربن و گوهرکوه، چاه احمد و پمپاژ بی‌رویه روزانه آب کشاورزی باعث افت زودهنگام سطح آب این سفره‌ها و خشک شدن چاه¬های کشاورزی کشاورزان و بیکار شدن و حاشیه‌نشین¬شدن این عزیزان تولیدکننده گردیده است. وزیر محترم راه و شهرسازی! چه تعداد قربانی دیگر از مردم رنج‌کشیده و مظلوم استان در جاده‌های غیراستاندارد و مرگبار بایستی گرفته شود تا تعریض جاده‌ها و دوبانده شدن در دستور کار جدی وزارت متبوعه قرار گیرد. جاده ترانزیتی زاهدان به خاش، جاده تفتان به ایرانشهر، جاده خاش به منطقه روتک کی به سرانجام درست و اصولی خواهد رسید؟ جاده‌های مواصلاتی... (قطع میکروفن)

از برادرمان جناب آقای حسین‌زهی متشکریم. برادر کریمی! نفر بعدی را اعلام بفرمایید.

آقای معین‌الدین سعیدی نماینده محترم مردم چابهار، کنارک، قصرقندشهر و بخش مرکزی نیکشهر بفرمایید.

به نام الله وزیر محترم بهداشت! بیمارستان (540) چابهار، پلان، قصرقند، کنارک، بیمارستان¬های محلی زرآباد و نگور را تعیین تکلیف بفرمایید. مردم ما صبر ایوب دارند، عمر نوح خیر. استاد اخلاق، وزیر انقلابی آموزش و پرورش! معلمین مظلوم اما توانمند خرید خدمات را دریابید، به والله این وضعیت در‌‌‌‌‌‌ شأن والای معلمی نیست. وزیر پرتلاش راه! جاده‌های جنوب استان قتلگاه مردم مظلوم است. یک مرکز بخش یعنی تلنگ به مرکز شهرستانش قصرقند دسترسی ندارد. عنایت ویژه بفرمایید. وزیر جهادگر جهاد کشاورزی! (95) درصد از اراضی جنوب استان شامل مزارع دشتیاری، باهو، سرکوب وجدان، کنارک و حتی قنوات نیکشهر ملی شده‌‌اند. تدبیر بفرمایید. وزیر محترم کشور! شهرستان شدن زرآباد و بخش شدن پیرسهراب، کهیر، چاهان و هیچان عین عدالت است. عنایت بفرمایید. رئیس محترم جمهور! فریاد تشنگی کودکان مظلوم جنوب استان سیستان و بلوچستان را بشنوید. آن آب هوتک را هنوز نوش جان نفرموده‌اید. نمایندگان انقلابی کمیسیون تلفیق! در بررسی بودجه محرومیت و مظلومیت تاریخی استان سیستان و بلوچستان را فراموش نفرمایید. در عمل پیرو امامی باشید که گفت عدل یعنی گذاشتن هر چیز در جای خودش. همکاران انقلابی مجلس! با وضع قانون از کجا آورده‌اید؟ جلوی بسیاری از حیف و میل‌های مسئولین را بگیرید. همچنین یا توئیتر را برای مردم رفع فیلتر کنید، یا خودتان هم از آن استفاده نکنید. رطب خورده کی منع رطب کند؟ از آقایان فتاح، سردار محمد و دکتر نیکزاد هم به خاطر وفای به عهد ممنونیم. اما دشمنان ملت هم بدانند که پیوند بین مردم و نظام هرگز گسستنی نیست، این آرزو را به گور خواهید برد.

بسیار متشکر از برادر سعیدی، متشکریم. برادر کریمی! نفر بعدی را اعلام بفرمایید.

خانم فاطمه مقصودی نماینده محترم مردم بروجرد بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم هشداردهنده و بیدارکننده. بودجه یعنی تأمین زندگی شرافتمندانه مردم، بودجه یعنی خط بطلان بر محرومیت، بودجه باید محیط قابلیت‌‌‌‌زایی را ایجاد کند و در آن خواسته‌های مادی و حیاتی مردم به تعدد موجود و به سهولت قابل دسترسی باشد. ولی با یک نگاه کلی به بودجه 1400 متوجه می‌شویم که آنجا که متعلق به حوزه عمومی و حیاتی مردم است، رقم‌ها اشک‌ریزان لاغر می‌شود و در جاهای غیرضروری دیگر به شدت فربه. سه ماه پایانی هر سال مهمترین زمان برای برنامه‌ریزی سال آتی کشور است و مجلس آخرین نقطه برای جلوگیری از انحراف در منابع و مصارف بودجه و نقطه نهایی اعمال تغییرات اساسی بودجه است. بعد از اعمال تحریم‌های ظالمانه آمریکا دولت فرصت داشت تا به سمت ایجاد درآمدهای پایدار برای کشور حرکت کند، با در نظر گرفتن رعایت عدالت اجتماعی، زیرا توسعه به همراه عدالت مدنظر مقام عظمای ولایت است و این مهم اتفاق نیفتاد و اصلاح ساختار بودجه هیچ زمانی در دستور کار قرار نگرفت. بودجه امسال هم فاقد اصلاحات اساسی است و درآمدهای موهومی بالا باعث شد که کشور در سال¬های آتی هم دچار کسری بودجه شود و قبل از اینکه ما دلایل افزایش هزینه‌های جاری دولت را بررسی کنیم، باید بررسی کنیم که به طور شفاف دولت به چند نفر حقوق می‌دهد و هر رتبه و قشر چه میزان به صورت مستمر و چه میزان به صورت غیرمستمر پرداخت می‌کند، تا شفاف نشدن هزینه‌های جاری دولت، بررسی کاهش هزینه¬ها با سختی‌های فراوانی روبه¬رو است. برای افزایش درآمدهای پایدار بایستی به سمت... (قطع میکروفن)

خیلی متشکر خانم مقصودی. جناب آقای عبدالجلال ایری نماینده محترم کردکوی، بندرترکمن، بندرگز و گمیشان بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم با عرض سلام و ادب و احترام خدمت همکاران گرامی. تذکر اول من به وزیر محترم جهاد کشاورزی است. جناب آقای دکتر خاوازی! سال 1372 سیل در استان گلستان خانه و کاشانه مردم را خراب کرد. در شهرستان ترکمن ما روستاهای چاپاقلی، سیدآباد، قره‌سو و جزیره آشوراده را بنا به دلایلی که امنیتی و بحث‌های جابه‌جایی بود به یک مکان جدید منتقل کردیم، روستاهایی که قدمت آنها هم¬زمان با شهر بندر ترکمن بود. متأسفانه منابع طبیعی استان گلستان برای مکان قبلی این روستاها علی‌رغم داشتن مبانی بسیار مبرهن، سند به نامشان منتقل کرده و به نام منابع طبیعی استان گلستان سند منتقل شده، مکان قبلی این روستاها. جناب آقای وزیر! سیل خانه و کاشانه مردم را خراب کرده، دولت قرار نیست کل زندگی مردم را به نام خودش مصادره کند. لطفاً رسیدگی کنید. تذکر دومم به ریاست محترم جمهور جناب آقای دکتر روحانی است. جناب آقای دکتر! خلیج گرگان نیازمند توجه ویژه است. خلیج گرگان حدود (5) درصد از مساحت کل استان¬های گلستان و مازندران را تشکیل می‌دهد که با عقب‌نشینی آب دریای خزر چیزی در حدود (10) هزار هکتار از این خلیج خشک شده است. در حال حاضر خلیج گرگان ارتباط آبی با دریای خزر ندارد، تبدیل به یک مخزن بزرگ فاضلاب شده که شهرها و روستاها و کارخانجات اطراف دارند فاضلاب‌هایشان را به خلیج گرگان منتقل می‌کنند. با این روند خلیج گرگان طی چند سال آینده قطعاً به یک کانون گرد و غبار تبدیل خواهد شد. حدود (40) هزار شغل در شش شهرستان از استانهای گلستان و مازندران از بین خواهد رفت و زیستگاه منحصر به¬فردی که تحت عنوان زیستگاه زمستان‌گذرانی برای حیات وحش برای خلیج گرگان متصور است از بین خواهد رفت.

از برادر ایری متشکریم. جهت استحضار همکاران عزیزمان! تعدادی از نمایندگان محترم و محترمه متنی را داده‌اند، جهت استحضارتان قرائت می‌کنم. رحلت برادر عزیز انقلابی و مؤمن جناب آقای دکتر علی‌اصغر زارعی را که در دوره‌های مختلف نماینده مردم شریف تهران در مجلس شورای اسلامی بوده است خدمت همه ملت عزیز ایران و خانواده محترم ایشان تسلیت عرض می‌کنیم. آقای دکتر زارعی فردی مخلص، مردمی، مبارز، مجاهدی خستگی‌ناپذیر در دفاع از دین و منافع مردم در عرصه‌های مختلف بوده است. در هر موردی که منافع ملت ایران مورد تهدید قرار می‌گرفته است، حضور جدی داشته و با تمام توان از آن دفاع و بر خسارت‌های وارده بر منافع مردم بزرگ ایران می‌گریست و با آن مبارزه می‌کرده است. زندگی و رفتار مردمی و انقلابی و نیز غیرت مؤمنانه آقای دکتر زارعی الگویی بسیار ارزشمند بر همه و به ویژه بر ما نمایندگان خواهد بود و امید است روح مطهر ایشان با مولایش حضرت اباعبدالله الحسین (علیه‌السلام) محشور باشد. تعداد زیادی از همکاران این را امضا کرده‌‌اند. برادر متفکرآزاد! تذکر آیین‌نامه‌‌ای و اخطار قانون اساسی را بفرمایید.

آقای رئیس یک نفر تذکر آیین‌نامه‌‌ای و یک نفر هم اخطار قانون اساسی دارند که اگر اجازه بدهید صحبت کنند. جناب آقای سیداحمد رسولی‌نژاد تذکر ماده (45) دارند، بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم جناب آقای رئیس! عنایت بفرمایید، در بخشی از ماده (45) می‌گوید، هرگاه کمیسیون همراه با گزارش، پیشنهادهایی برای تصویب به مجلس ارائه نماید با رعایت مفاد آیین‌نامه داخلی در دستور حداکثر دو هفته بعد مجلس قرار خواهد گرفت و مطابق آیین‌نامه داخلی رسیدگی می‌شود. به دنبال گزارشی که کمیسیون صنایع و معادن درخصوص زنجیره فولاد ارائه کرد، بنا شد که طرحش هم بلافاصله آماده شود که آماده شد، علی‌القاعده همان¬طور که در ماده (45) آمده کمیسیون تا یک هفته گزارش نهایی خود را به مجلس ارائه می‌دهد. جناب آقای رئیس! با وجود اینکه حدود سه ماه از ارائه طرح کمیسیون صنایع و معادن به مجلس می‌گذرد، متأسفانه هنوز علی‌رغم اینکه چند بار هم در دستور قرار گرفته نوبت رسیدگی آن نشده است، بارها ما تا رده دوم هم پیش آمدیم. یکی از همکاران محترم جناب آقای کریمی‌قدوسی حتی توئیتی هم گذاشتند، نوشتند که چرا کمیسیون صنایع و معادن در این خصوص کوتاهی می‌کند. دوستان بدانند که سه ماه از ارائه این طرح فوریتی که می‌بایست حداکثر یک هفته بعد در صحن مجلس مطرح می‌شد می‌گذرد و هنوز هیأت‌رئیسه محترم نوبت‌ها را تغییر می‌دهد و الان هم که در دستور است، در حالی که گزارش کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها، در مورد طرح اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراها، آن روز شما فقط راجع به ریاست جمهوری رأی گرفتید، نه شوراها، آوردید در دستور سوم قرار دادید، چنین طرح مهمی را به دستور چهارم بردید. معلوم نیست چه زمانی نوبت آن شود؟ یا تحقیق و تفحص درخصوص عملکرد شرکت‌های خود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روسازی، مگر این چقدر وقت مجلس را می‌گیرد؟ ما این همه زیر ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤال هستیم، هم راجع به طرح فولاد. دیروز عزیزان‌مان جناب آقایان موسوی‌لارگانی و میرزائی به کمیسیون صنایع آمدند و تحقیق و تفحص دادند، درخصوص فولاد مبارکه. آقای رئیس! صحبت از چندصد هزار میلیارد است که تخلف شده، باید این رسیدگی شود، این طرح باید هرچه سریع¬تر مصوب شود. ما این قول را از طرف کمیسیون صنایع و معادن می‌دهیم که شما اجازه بدهید کلیات آن تصویب شود، ما بلافاصله در کمیسیون در کوتاه‌‌‌ترین زمان با دقت لازم جزئیات را تصویب می‌کنیم که ان¬شاءالله این طرح به سرانجام برسد و نگرانی هم مردم و هم نمایندگان عزیز ان¬شاءالله برطرف شود.

از برادر رسولی‌نژاد متشکریم. آقای متفکرآزاد! نفر بعدی صحبت کند.

آقای دکتر! برای اخطار قانون اساسی، اخطار اصل (157) دارند، جناب آقای سیدالبرز حسینی بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم جناب آقای رئیس! اخطار من درخصوص اصول (122)، (133)، (134)، (137)، (43)، (73) و (3) است. دیروز آقای رئیس‌جمهور جلسه‌‌ای تحت عنوان ملاقات با خبرنگاران داشتند و درخصوص ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سؤالات این عزیزان در موارد مربوط به مسائل کشور صحبت‌هایی را ارائه کردند. اولاً بسیاری از صحبت‌های آقای رئیس‌جمهور در جهت وحدت‌آفرینی و یکپارچگی تقریباً حرکت نکرد. آقای رئیس‌جمهور در بخشی از صحبت‌هایشان آنهایی که منتقدان دولت بودند را با عنوان مخالفان همراه با مخالفان جهانی نظام جمهوری اسلامی تلقی کردند. بسیار عنوان سنگینی است، نیاز است که جواب لازم از طرف مجلس و از طرف‌ آنهایی که منتقد وضعیت موجود درخصوص عملکرد آقای رئیس‌جمهور و دولت هستند به ایشان داده شود. ایشان عنوان کردند که در دولت وزیری وجود ندارد که از مردم و معیشت مردم حمایت کند. مرحوم شهریار شعری دارد: «آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا؟» بعد از هشت سال ریاست جمهوری تازه آقای رئیس‌جمهور عنوان می‌کنند که برای حمایت از وضعیت معیشت مردم در هیأت‌ دولت وزیری وجود ندارد که حمایت کند. باید این شعر را خواند: وه که با این عمرهای کوته بی‌اعتبار این همه غافل¬شدن از مردم ایران چرا آقای رئیس‌جمهور به قول‌هایی که در مورد تورم و رونق اقتصادی داده بودند فرمودند که عمل کردیم. قرار بود که سال، سال تولید باشد، اشتغال برای جوانان، رفاه بیشتر برای مردم، مهار تورم، تعادل نرخ ارز در اقتصاد، وضعیت مردم را به نحوی بهبود ببخشند که به (45) هزار تومان خیلی نیاز نداشته باشند. قضاوت عموم کاملاً روشن است. آیا این مردم امروز به (45) هزار تومان نیاز ندارند؟ کاری کردید که مجلس برای کمک به معیشت مردم ورود پیدا کند و طرحی را در این زمینه بیاورد. تجربه حوزه اجرایی کشور را قابل قیاس با تجربه مجلس و کمیسیون مرکز پژوهش‌ها ندانستند. توجه داشته باشند که بخش اعظمی از تجربه... (قطع میکروفن)

از برادر حسینی متشکریم.

جلسه بعدی ساعت (7:45) دقیقه روز چهار‌شنبه (26) آذر ماه سال 1399 و دستور جلسه ادامه دستور هفتگی خواهد بود. پایان جلسه را اعلام می‌کنم.